Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 142/2021 της Ανεξάρητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 5.4.2021 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας σχετικά με παραπλανητικές εμπορικές ανακοινώσεις/διαφημίσεις από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο EXTRA Ν. Αττικής, ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία EXCOM ΚΟΜΜΙΟΥΝΙΚΕΪΣΟΝ ΤΕΚΝΟΛΟΤΖΙ ΑΕ.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 237/19.3.2015, ο οποίος χρεώθηκε στη διοικητική υπάλληλο Μαρία Κοντογιάννη και στην ειδική επιστήμονα - νομικό Χάρι Τσίγκου. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 1116/ΕΣ/27.8.2015 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Στην συνέχεια, η Ειδική Επιστήμων υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 174/ΕΣ/29.2.2016 νομική της εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, παρέστη για λογαριασμό της λειτουργούσης τον σταθμό ως άνω εταιρείας η πληρεξούσια δικηγόρος της Γεωργία Χριστοδούλου. Ερωτηθείσα από τον Πρόεδρο, η Δικηγόρος απάντησε ότι γνωρίζει το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβε δε τον λόγο και ανέπτυξε τους ισχυρισμούς της. Ζήτησε στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να της παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 20.4.2021 και ώρα 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 2414/20.4.2021 υπόμνημα.
Την 1.11.2021 και ώρα 10.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη - Δρίλια, αντιπρόεδρο και (με τηλεδιάσκεψη μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Ευαγγελία Μήτρου, Γεώργιο Πλειό και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόντα τα μέλη Νικόλαος Κιάος και Γεώργιος Σαρειδάκης, οι οποίοι είχαν κληθεί νομίμως.
Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και η ανωτέρω εισηγήτρια, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος και μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ
Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβάσεων.
2. Το άρθρο 3 παρ. 17 του Ν. 2328/1995 ορίζει: «Οι ακροατές του ραδιοφώνου και οι τηλεθεατές θεωρούνται καταναλωτές των υπηρεσιών που προσφέρουν οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί αντίστοιχα και έχουν όλα τα δικαιώματα που προβλέπει η νομοθεσία για την προστασία των καταναλωτών». Το άρθρο 1 παρ. 4 α' του Ν. 2251/1994 περί προστασίας καταναλωτή, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 1 του Ν. 3587/2007, ορίζει: «Με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων του παρόντος νόμου νοούνται: α) Καταναλωτής, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ενώσεις προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα για τα οποία προορίζονται τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που προσφέρονται στην αγορά και τα οποία κάνουν χρήση των προϊόντων ή των υπηρεσιών αυτών, εφόσον αποτελούν τον τελικό αποδέκτη τους. Καταναλωτής είναι και: αα) κάθε αποδέκτης διαφημιστικού μηνύματος, ββ) κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εγγυάται υπέρ καταναλωτή, εφόσον δεν ενεργεί στο πλαίσιο της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητάς του. β) Προμηθευτής, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο, κατά την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητάς του, προμηθεύει προϊόντα ή παρέχει υπηρεσίες στον καταναλωτή. Προμηθευτής νοείται και ο διαφημιζόμενος».
3. Στο άρθρο 2 παρ. 1 περ. η' του ΠΔ/τος 109/2010 δίνεται ο ορισμός της οπτικοακουστικής εμπορικής ανακοίνωσης: «Εικόνες με ή χωρίς ήχο που προορίζονται για άμεση ή έμμεση προώθηση εμπορευμάτων, υπηρεσιών ή της εικόνας ενός φυσικού ή νομικού προσώπου που ασκεί οικονομική δραστηριότητα. Οι εικόνες αυτές συνοδεύουν ή περιλαμβάνονται σε πρόγραμμα έναντι πληρωμής ή αναλόγου ανταλλάγματος ή για λόγους αυτοπροβολής. Μορφές οπτικοακουστικής εμπορικής ανακοίνωσης συνιστούν ιδίως η τηλεοπτική διαφήμιση, η χορηγία, η τηλεπώληση και η τοποθέτηση προϊόντος».
4. Σύμφωνα με το άρθρο 2 α' της ΚΥΑ Υ1/ΓΠ/127962/03 (ΦΕΚ Β' 395/27.2.2004) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ως συμπληρώματα διατροφής νοούνται: «τα διατροφικά προϊόντα αρμοδιότητας ΕΟΦ με σκοπό τη συμπλήρωση της συνήθους δίαιτας, τα οποία αποτελούν συμπυκνωμένες πηγές θρεπτικών συστατικών ή άλλων ουσιών με θρεπτικές ή φυσιολογικές επιδράσεις (π.χ. βρώσιμα εκχυλίσματα φυτών και άλλα συστατικά φυσικής προέλευσης με θρεπτικά συστατικά όπως βιταμινούχα, μέταλλα, αμινοξέα, πρωτεΐνες, αντιοξειδωτικές ουσίες κ.τ.λ.), μεμονωμένων ή σε συνδυασμό, και τα οποία διατίθενται στο εμπόριο σε δοσιμετρικές μορφές, ήτοι μορφές παρουσίασης όπως κάψουλες, παστίλιες, δισκία, χάπια και άλλες παρόμοιες μορφές, καθώς και φακελάκια σκόνης, φύσιγγες υγρού προϊόντος, φιαλίδια με σταγονόμετρο και άλλες παρόμοιες μορφές υγρών και κόνεων που προορίζονται να ληφθούν σε προμετρημένες μικρές μοναδιαίες ποσότητες».
5. Με το άρθρο 6 παρ. 2 της ίδιας ως άνω ΚΥΑ Υ1/ΓΠ/127962/03, όπως τροποποιήθηκε από την ΥΑ ΓΠ/οικ.103499/2013, ορίζεται: «η επισήμανση, παρουσίαση και διαφήμιση των συμπληρωμάτων διατροφής δεν πρέπει να αποδίδει στα προϊόντα αυτά ιδιότητες πρόληψης, αγωγής ή θεραπείας ανθρώπινης νόσου, ούτε να αναφέρει τέτοιες ιδιότητες».
6. Το άρθρο 9α περ. δ' του Ν. 2251/1994, που προστέθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 3587/2007 περί προστασίας καταναλωτή, ορίζει: «Για τους σκοπούς των διατάξεων του παρόντος μέρους νοούνται: «Εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές «κάθε πράξη, συμπεριλαμβανομένης της διαφήμισης και του μάρκετινγκ ενός προμηθευτή που συνδέεται άμεσα με την προώθηση, πώληση ή προμήθεια ενός προϊόντος σε καταναλωτές». Το άρθρο 9 γ παρ. 1 του Ν. 2251/1994, που προστέθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 3587/2007, ορίζει: «Απαγορεύονται οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές». Το άρθρο 9γ παρ. 4 του ίδιου νόμου ορίζει: «Εμπορικές πρακτικές είναι αθέμιτες, ιδίως όταν είναι παραπλανητικές ...». Το άρθρο 9δ παρ. 1 του Ν. 2251/1994 που προστέθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 3587/2007 ορίζει: «Μία εμπορική πρακτική θεωρείται παραπλανητική όταν περιλαμβάνει εσφαλμένες πληροφορίες και είναι, συνεπώς, αναληθής, ή όταν με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής παρουσίασής της, παραπλανά ή ενδέχεται να παραπλανήσει το μέσο καταναλωτή, ακόμα κι εάν οι πληροφορίες, είναι, αντικειμενικά ορθές, όσον αφορά ένα ή περισσότερα από τα στοιχεία τα οποία παρατίθενται κατωτέρω και, ούτως ή άλλως, τον οδηγεί ή ενδέχεται να τον οδηγήσει να λάβει απόφαση συναλλαγής την οποία διαφορετικά δεν θα ελάμβανε. Τα στοιχεία αυτά είναι .... β) τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος, όπως είναι ..η σύνθεση ή τα αναμενόμενα από τη χρήση του προϊόντος αποτελέσματα..».
7. Εκτός των ανωτέρω υπό 6 διατάξεις του Ν. 2251/1994 περί προστασίας καταναλωτών, που απαγορεύει τις παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές, η ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία περιέχει τις εξής ειδικές διατάξεις που απαγορεύουν την παραπλάνηση του κοινού κατά τη μετάδοση διαφημίσεων: α) Το άρθρο 7 περ. α' του Κανονισμού 2/1991 του ΕΣΡ (Κώδικας Δεοντολογίας Προγράμματος)
προβλέπει: «Μία εκπομπή στο σύνολό της δεν πρέπει να παραπλανά τους τηλεθεατές ...... β) Το άρθρο 2 παρ. δ' του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ
(Κώδικας Δεοντολογίας Διαφημίσεων) ορίζει ως «παραπλανητική διαφήμιση»: «Κάθε διαφήμιση που με οποιοδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της παρουσιάσεώς της, παραπλανά ή ενδέχεται να παραπλανήσει τα πρόσωπα στα οποία απευθύνεται ή στων οποίων τη γνώση περιέρχεται και που εξαιτίας του απατηλού χαρακτήρα της είναι ικανή να επηρεάσει την οικονομική τους συμπεριφορά ...». Οι διατάξεις του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και του Κώδικα Δεοντολογίας Προγράμματος εφαρμόζονται ανάλογα και στις ραδιοτηλεοπτικές διαφημίσεις, επειδή υφίσταται προφανής ταυτότητα νομικού λόγου (βλ. και άρθρο 11 του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ). γ) Το άρθρο 3 παρ. 8 εδ. γ' του Ν. 1730/1987 για την ΕΡΤ Α.Ε., το οποίο δεν έχει καταργηθεί, εφαρμόζεται και στους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς δυνάμει του άρθρου 3 παρ. 1α του Ν. 2328/1995 και προβλέπει: «Παραπλανητική είναι κάθε διαφήμιση που με οποιοδήποτε τρόπο, ακόμη και με την παρουσίασή της, δημιουργεί ή μπορεί να δημιουργήσει απατηλές εντυπώσεις και να επηρεάσει με τον τρόπο αυτόν την οικονομική συμπεριφορά των τηλεθεατών ή των ακροατών ή να βλάψει τους ανταγωνιστές». δ) Το άρθρο 4 παρ. 1 του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ ορίζει: «Οι διαφημίσεις πρέπει να είναι νόμιμες, ευπρεπείς, έντιμες και ειλικρινείς». Αντίστοιχη διάταξη υπάρχει και στο άρθρο 5 παρ. 1 α του Ελληνικού Κώδικα Διαφήμισης - Επικοινωνίας (ΕΚΔ - Ε). ε) Το άρθρο 5 παρ. 1 του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ προβλέπει: «Οι διαφημίσεις δεν πρέπει να περιέχουν δηλώσεις ή οπτικές παραστάσεις, που είτε άμεσα είτε έμμεσα, με υπονοούμενα, με παραλείψεις, με διφορούμενα ή με υπερβολικούς ισχυρισμούς μπορούν να παραπλανήσουν τον καταναλωτή σε ό,τι αφορά: α) τις ιδιότητες του
προϊόντος». στ) Το άρθρο 3 παρ. 8 εδ. γ του Ν. 1730/1987 για την ΕΡΤ Α.Ε.,
το οποίο δεν έχει καταργηθεί, προβλέπει: «Η ΕΡΤ Α.Ε. μπορεί να αρνηθεί τη μετάδοση οποιασδήποτε διαφήμισης και οφείλει να μη μεταδίδει διαφημίσεις, οι οποίες ... είναι παραπλανητικές». Περαιτέρω, από τις διατάξεις των άρθρων 2 περ. δ, 4 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ συνάγεται ότι υφίσταται υποχρέωση - και αντίστοιχη ευθύνη - των ραδιοτηλεοπτικών μέσων να ελέγχουν το περιεχόμενο των διαφημιστικών μηνυμάτων και από την άποψη της δυνατότητας παραπλάνησης των αποδεκτών τους, όταν τούτο προκύπτει εκ πρώτης όψεως και από το περιεχόμενο του ίδιου του μηνύματος (ΣτΕ 4009/2014).
8. Τέλος, το άρθρο 4 παρ. 1 περ. β' του Ν. 2863/2000 ορίζει: «Το ΕΣΡ ελέγχει την τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων, καθώς και των εν γένει κανόνων και αρχών, που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία για τη νόμιμη, διαφανή και ποιοτική λειτουργία των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον τομέα παροχής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών», ενώ κατά την περ. ε' το ΕΣΡ «επιβάλλει τις διοικητικές κυρώσεις και μέτρα που προβλέπονται στα άρθρα 4 του Ν. 2328/1995 όπως ισχύει και 12 και 15 παρ. 3 του Ν. 2644/1998». Όπως προκύπτει περαιτέρω από το άρθρο 4 παρ. 1 περ. α' του Ν. 2328/1995, η ως άνω αρμοδιότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων υφίσταται και για κάθε περίπτωση παραβίασης των κανόνων δικαίου που διέπουν τους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς και γενικότερα τη λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης.
Ο πρώτος ισχυρισμός της εγκαλουμένης περί αναρμοδιότητας του ΕΣΡ για την εξέταση υποθέσεων που αφορούν σε μετάδοση παραπλανητικών οπτικοακουστικών ανακοινώσεων, εφόσον, όπως υποστηρίζει, η σχετική αρμοδιότητα ανήκει στο Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας (ΣΕΕ) ως όργανο αυτοδέσμευσης, δεν είναι βάσιμος, καθώς στο άρθρο 9 παρ. 7 του Ν. 2863/2000 (ΦΕΚ Α' 262) περί λειτουργίας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, με το οποίο προβλέπεται η δυνατότητα ίδρυσης φορέα αυτοδέσμευσης για τον έλεγχο των διαφημιστικών μηνυμάτων, ρητώς ορίζεται: «Η εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου είναι ανεξάρτητη από την εφαρμογή των διατάξεων που προβλέπουν τις ελεγκτικές και κυρωτικές αρμοδιότητες του Ε.Σ.Ρ.». Ο δεύτερος ισχυρισμός της εγκαλουμένης περί παρόδου χρόνου υπέρ το εύλογο μεταξύ της διάπραξης της παράβασης και της έκδοσης της διοικητικής πράξης από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (αρχή χρηστής διοίκησης και δικαιολογημένης/προστατευομένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου), πράγμα που κωλύει την επιβολή κύρωσης, είναι, επίσης, αβάσιμος, καθώς η αρχή της προστατευομένης εμπιστοσύνης δεν έχει εφαρμογή προκειμένου περί επιβολής διοικητικής κύρωσης για παράβαση νόμου (ΣτΕ 3915/2011, 3918/2011, 3920/2006, 332/2017), δεν θεσπίζεται από τις σχετικές διατάξεις συγκεκριμένη αποκλειστική προθεσμία εντός της οποίας το Ε.Σ.Ρ. υποχρεούται να ασκήσει την αρμοδιότητα του να επιβάλει κύρωση (ΣτΕ 2358/2013, 2775/2017, 2758/2015) και δεν δημιούργησε το Ε.Σ.Ρ. με θετική ενέργεια του στον διοικούμενο τη σταθερή και εύλογη πεποίθηση ότι ορισμένη συμπεριφορά του είναι νόμιμη (ΣτΕ 37/2019, 2674/2013).
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, στα οποία περιλαμβάνονται και οι ευρισκόμενοι στο αρχείο του ΕΣΡ ψηφιακοί δίσκοι με την επίμαχη ροή προγράμματος, και τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής:
Την 7η.3.2015 μεταδόθηκαν κατ' επανάληψη διαφημιστικά μηνύματα σχετικά με συμπληρώματα διατροφής, τα οποία περιείχαν και αναφορά του τηλεφωνικού αριθμού επικοινωνίας με την εταιρεία εμπορίας αυτών. Το προϊόν Collagen Proactive παρουσιάστηκε ως υγρό πόσιμο κολλαγόνο με προληπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες για θέματα που σχετίζονται με τη γήρανση του οργανισμού και της επιδερμίδας, την υγεία των αρθρώσεων, τα μαλλιά, τα νύχια, το μεταβολισμό, αλλά και τα δερματικά προβλήματα, όπως η ψωρίαση. Αναφέρθηκε, επίσης, ότι το επίμαχο προϊόν μπορεί να καταναλωθεί και από τα δύο φύλα, καθώς και να χρησιμοποιηθεί σε κατοικίδια ζώα, όπως ο σκύλος, μετά από συμβουλή κτηνιάτρου. Το προϊόν Bio Hyaluren παρουσιάστηκε ως υγρό πόσιμο υαλουρονικό οξύ με προληπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες για προβλήματα αρθρίτιδας, οστεοαρθρίτιδας και ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Μεταδόθηκαν οι ισχυρισμοί ότι το επίμαχο σκεύασμα «ανακουφίζει πραγματικά από τους πόνους και λιπαίνει τις σκουριασμένες αρθρώσεις», ενώ μπορεί «να καταπραϋνει τον πόνο διότι έχει αντιφλεγμονώδη δράση αλλά και να λειτουργήσει αναπλαστικά και επουλωτικά». Επίσης, μεταδόθηκε ο ισχυρισμός ότι μπορεί να έχει ιδιαίτερα ευεργετική δράση «στους μύες, στο μυοκάρδιο και στα μάτια μας». Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του εν λόγω σκευάσματος εμφανίστηκε πρόσωπο, ως ειδικός γενικής ιατρικής, ο οποίος δήλωσε ότι «το υαλουρονικό είναι απολύτως απαραίτητο, ιδιαίτερα χρήσιμο για τον οργανισμό μας», όπως γνωρίζει ο ίδιος από προσωπική εμπειρία. Τέλος, το προϊόν Κρητική Aloe Vera παρουσιάστηκε ως υγρό πόσιμο υαλουρονικό οξύ με προληπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες για προβλήματα πεπτικών διαταραχών, χοληστερίνης, σακχάρου, αρθρώσεων και αυξημένου σωματικού βάρους. Αναφέρθηκε ότι «η αλόη είναι ιδανική και για επάλειψη, για εκζέματα, για μελανιές, για εκδορές και για πολλές ακόμη χρήσεις». Αναφέρθηκε, επίσης, ότι η αλόη βοηθά σε προβλήματα υγεία σχετικά με την υπέρταση, το στομάχι και τα πνευμόνια των καπνιστών. Με αυτό το περιεχόμενο τα επίμαχα διαφημιστικά μηνύματα αποδίδουν στο κάθε σκεύασμα διατροφής ιδιότητες πρόληψης, αγωγής ή θεραπείας πλήθους νοσημάτων, παρέχοντας στο μέσο τηλεθεατή την εντύπωση ότι η χρήση του διαφημιζόμενου σκευάσματος διατροφής αρκεί τόσο για θεραπεία όσο και για πρόληψη ασθενειών. Είναι, επομένως, δυνατό ο μέσος τηλεθεατής να παραπλανηθεί ως προς τα αναμενόμενα αποτελέσματα από τη χρήση του κάθε σκευάσματος διατροφής.
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Η εγκαλούμενη όφειλε και ευχερώς μπορούσε να ελέγξει το περιεχόμενο των μεταδιδόμενων διαφημιστικών μηνυμάτων ως προς την πιθανότητα ενδεχόμενης παραπλάνησης του κοινού σε σχέση με τις θεραπευτικές ιδιότητες και τα αναμενόμενα αποτελέσματα από τη χρήση των ανωτέρω αναφερόμενων συμπληρωμάτων διατροφής, αφού η δυνατότητα παραπλάνησης των τηλεθεατών προκύπτει στην συγκεκριμένη περίπτωση άμεσα και εκ πρώτης όψεως από το περιεχόμενο του ίδιου του εκάστοτε μηνύματος, με το οποίο το κάθε προϊόν παρουσιάστηκε ότι έχει τις προαναφερθείσες (προφανώς εκτός πραγματικότητας) προληπτικές και θεραπευτικές ιδιότητες.
Η ενδεχόμενη παραπλάνηση των τηλεθεατών συνίστατο στην, κατά την παρουσίαση των συγκεκριμένων προϊόντων που δεν συνιστούν φάρμακα, αλλά απλά συμπληρώματα διατροφής, απόδοση σε αυτά προληπτικών, θεραπευτικών και αναλγητικών ιδιοτήτων για πολλές σοβαρές ασθένειες (οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα, οστεροπόρωση, ρευματισμούς, τριχόπτωση, οξεία και χρόνια βρογχίτιδα, πνευμονία, πλευρίτιδα, άσθμα, γρίπη, λοιπές λοιμώξεις του αναπνευστικού κ.ά.). Τα στοιχεία αυτά αποτελούν «πληροφορίες» ικανές να παραπλανήσουν τον μέσο τηλεθεατή κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, τις γνώσεις δηλαδή που έχει ο μέσης μόρφωσης άνθρωπος από τη σχολική του εκπαίδευση και την κοινωνική του πείρα ως προς τα αναμενόμενα αποτελέσματα από τη χρήση κάθε προϊόντος.
Ενόψει των ανωτέρω, κρίνεται ότι η εγκαλουμένη εταιρεία παραβίασε -εκ προθέσεως- τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις. Επομένως, πρέπει να επιβληθεί στην εγκαλουμένη διοικητική κύρωση και δη εκείνη του προστίμου.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ:
Δέχεται ότι ο σταθμός της εγκαλουμένης παραβίασε -εκ προθέσεως- τη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία ως προς τις διατάξεις περί προστασίας των τηλεθεατών από τη μετάδοση παραπλανητικών διαφημιστικών μηνυμάτων, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία EXCOM ΚΟΜΜΙΟΥΝΙΚΕΪΣΟΝ ΤΕΚΝΟΛΟΤΖΙ ΑΕ, ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού EXTRA Ν. Αττικής, για την ανωτέρω αναφερθείσα παραβίαση, τη διοικητική κύρωση του προστίμου των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ.
Κατά το άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 2328/1995, όπως έχει μετά την δια του άρθρου 23 παρ. 5 εδ. β' του Ν. 3166/2003 αντικατάστασή του, η παρούσα απόφαση κατά την προαναφερόμενη κύρωση, είναι εκτελεστή κατά:
1. Της εταιρείας EXCOM ΚΟΜΜΙΟΥΝΙΚΕΪΣΟΝ ΤΕΚΝΟΛΟΤΖΙ ΑΕ που εδρεύει στο Περιστέρι Αττικής με ΑΦΜ 94316866, Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ.
2. Του Vincent Dussart του Maurice, ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας, με ΑΦΜ 170083079, Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 1η Νοεμβρίου 2021 και δημοσιεύτηκε την 25η Ιανουαρίου 2022.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 142/2021 - Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) - 25η Ιανουαρίου 2022
