Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 50/2024 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση της Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 30.1.2024 και ώρα 11:00 προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, πρόεδρο, και τα μέλη: Σωκράτη Τσιχλιά (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Δημήτριο Σταυρόπουλο (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Ευτύχιο Παλλήκαρη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»), Πέτρο Τριανταφυλλίδη, Γεώργιο Βλαβιανό και Ιωάννη Μιχελάκη. Απών ο Αντιπρόεδρος Ιωάννης Πολίτης και το Μέλος Σπυρίδων Χρυσοφώτης, που είχαν κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η εξέταση της ενδεχόμενης μη αδιάλειπτης λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού NRG Ν. ΕΒΡΟΥ, ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΟΕ, λόγω της μετατόπισης αυτού από τη συχνότητα 98.6 MHz, στην οποία αφορά η βεβαίωση της νομίμου λειτουργίας του, στη συχνότητα 98.5 MHz.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 309/28.12.2023, ο οποίος ανατέθηκε στον ειδικό επιστήμονα - νομικό Γεώργιο Αναγνωσταρά, που υπέβαλε την με αριθμό πρωτοκόλλου 96/ΕΣ/18.1.2024 νομική του εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης παρέστη για λογαριασμό της ιδιοκτήτριας εταιρείας του ραδιοφωνικού σταθμού ο πληρεξούσιος δικηγόρος της Γεώργιος Νικολάου. Ερωτηθείς από την Πρόεδρο, ο Δικηγόρος δήλωσε ότι γνωρίζει το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβε δε τον λόγο και ανέπτυξε τους ισχυρισμούς του. Ζήτησε στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να του παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 13.2.2024 και ώρας 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. Ο σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 821/13.02.2024 υπόμνημα.
Την 19.3.2024 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως ύστερα από πρόσκληση της Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, πρόεδρο, Ιωάννη Πολίτη, αντιπρόεδρο, και τα μέλη: Σωκράτη Τσιχλιά (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr), Ευτύχιο Παλλήκαρη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr), Πέτρο Τριανταφυλλίδη, Γεώργιο Βλαβιανό και Ιωάννη Μιχελάκη. Απόντα τα μέλη Δημήτριος Σταυρόπουλος και Σπυρίδων Χρυσοφώτης, που είχαν κληθεί νομίμως. Η Πρόεδρος ενημέρωσε αναλυτικά τον απόντα κατά τη συζήτηση Ιωάννη Πολίτη, αναγιγνώσκοντας το με αριθμό πρωτοκόλλου 3695/05.07.2023 έγγραφο της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων, την έγγραφη νομική εισήγηση, το πρακτικό της συζήτησης στην Ολομέλεια, το υποβληθέν γραπτό υπόμνημα και το σύνολο των λοιπών εγγράφων του φακέλου. Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και στη συνέχεια αποχώρησε. Ο αντιπρόεδρος Ιωάννης Πολίτης δήλωσε ότι ενημερώθηκε πλήρως ως προς τα ουσιώδη σημεία της συζητήσεως, κατά την οποία έλαβε χώρα η ακρόαση του εκπροσώπου της εγκαλουμένης, και η δήλωσή του αυτή καταχωρίσθηκε στα πρακτικά. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Η Ολομέλεια, αφού μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ
Ι. Νομικό Μέρος
1. Κατά το άρθρο 53 του Ν. 2778/1999 (ΦΕΚ Α 295/30.12.1999): «1. Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που λειτουργούσαν την 1η Νοεμβρίου 1999, θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η οποία προβλέπεται στο άρθρο 7 παρ. 2 του ν. 2328/1995, για την προκήρυξη συγκεκριμένων θέσεων αδειών λειτουργίας τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών. Μετά την έκδοση της υπουργικής απόφασης του προηγούμενου εδαφίου, οι ανωτέρω ραδιοφωνικοί σταθμοί εξακολουθούν να θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες εντός των ορίων του αντίστοιχου νομού, εφόσον υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής στη σχετική διαγωνιστική διαδικασία και μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης με την οποία θα χορηγηθούν οι άδειες λειτουργίας για το νομό αυτόν ή μέχρι την έκδοση σχετικής απορριπτικής απόφασης ή αρνητικής βεβαίωσης, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 2 παρ. 5 (περιπτώσεις γ` και δ`) του ν. 2328/1995. Η αίτηση για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας πρέπει να έχει υποβληθεί από το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που είναι ιδιοκτήτης του λειτουργούντες σταθμού ή από νομικό πρόσωπο στο οποίο συμμετέχει ο ιδιοκτήτης του σταθμού. 2. Οι αναφερόμενοι στην προηγούμενη παράγραφο ραδιοφωνικοί σταθμοί οφείλουν να τηρούν τους προβλεπόμενους στο άρθρο 8 του ν. 2328/1995 κανόνες λειτουργίας. καθώς και αυτούς που προβλέπονται από τους ισχύοντες κώδικες δεοντολογίας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Η παραβίαση των ανωτέρω κανόνων η οποία διαπιστώνεται με βάση τεκμηριωμένη και ειδικά αιτιολογημένη καταγγελία παντός έχοντος έννομο συμφέρον, έχει ως συνέπεια την άμεση διακοπή λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού, με απόφαση του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, καθώς και την αρνητική αξιολόγηση του σταθμού αυτού κατά τη βαθμολόγηση από το Ε.Σ.Ρ. του προβλεπόμενου στο άρθρο 7 παρ. 6 του ν. 2328/1995 κριτηρίου της προγραμματικής πληρότητας. Επίσης, οι ανωτέρω σταθμοί οφείλουν κατά τη λειτουργία τους να μην παρεμβάλλονται στους διαύλους συχνοτήτων της Ε Ρ.Τ.. καθώς και στις επικοινωνίες των Ενόπλων Δυνάμεων. της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, του Ο.Τ.Ε. και κάθε άλλου νομίμως λειτουργούντος δικτύου. Σε αντίθετη περίπτωση και εφόσον αυτό διαπιστωθεί από ειδική τεχνική έκθεση αρμόδιου οργάνου, ο Υπουργός Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης διατάσσει αμελλητί την άμεση διακοπή λειτουργίας του σταθμού αυτού καθώς και την κατάσχεση όλου του τεχνικού εξοπλισμού».
2. Εξάλλου, κατά το άρθρο 40 παρ. 1 του Ν. 4779/2021 (ΦΕΚ Α 27), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 96 παρ. 2 του N.5079/2023 (ΦΕΚ Α 215): «Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που περιλαμβάνονται στο οικείο Μητρώο του Ε.Σ.Ρ., εποπτευόμενοι ως νομίμως λειτουργούντες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, συνεχίζουν να εκπέμπουν νόμιμα, έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία χορήγησης ραδιοφωνικών αδειών. Ως καταληκτική προθεσμία για τη διαδικασία αδειοδότησης των ραδιοφωνικών σταθμών ορίζεται η 31η.12.2024».
ΙΙ. Πραγματικό μέρος
Ο ραδιοφωνικός σταθμός NRG (πρώην ΕΒΡΟΣ 24/THEA/ΡΑΔΙΟ ΗΧΟΡΑΜΑ) Νομού Έβρου είναι κάτοχος της με αριθμό 41/07.04.2006 βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας (χορηγηθείσας από το Ε.Σ.Ρ.), βάσει της οποίας νομιμοποιείται να εκπέμπει από τη συχνότητα 98.6 MHz και από τη θέση εκπομπής Πλάκα του Νομού Έβρου. Ωστόσο, προκύπτει σαφώς από τα στοιχεία του φακέλου ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός έχει μετακινηθεί στη συχνότητα 98.5 MHz.
Όπως προκύπτει από το με αριθμό πρωτοκόλλου 3695/05.07.2023 έγγραφο της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων, η ως άνω ανεξάρτητη αρχή επεσήμανε με την με αριθμό 678/29/15.01.2013 Απόφαση την τεχνική αδυναμία εκπομπής χωρίς εκατέρωθεν παρεμβολές: α) του ραδιοφωνικού σταθμού NRG (πρώην ΕΒΡΟΣ 24/THEA/ΡΑΔΙΟ ΗΧΟΡΑΜΑ) Νομού Έβρου από τη συχνότητα 98.6 MHz και β) του ραδιοφωνικού σταθμού ΕΛΛΑΔΑ FM (νυν YOU RADIO) Νομού Έβρου από τη συχνότητα 98.7 MHz από το ίδιο κέντρο εκπομπής εντός του ιδίου νομού. Με την ίδια ως άνω απόφαση, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων επεσήμανε επίσης την ανάγκη μετακίνησης ενός εκ των ως άνω σταθμών σε έτερη ραδιοφωνική συχνότητα περιγράφοντας επίσης τις περιστάσεις υπό τις οποίες μια τέτοια μετατόπιση θα μπορούσε να έχει ως συνέπεια την επιβολή κυρώσεων εκ μέρους της. Η ίδια αυτή τεχνική αδυναμία επαναλαμβάνεται και στην με αριθμό 1075/19/12.06.2023 Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων, στην οποία η τελευταία αυτή αρχή υπογραμμίζει τους όρους υπό τους οποίους θα απέχει από την επιβολή κυρώσεων κατά του ραδιοφωνικού σταθμού NRG (πρώην ΕΒΡΟΣ 24/THEA/ΡΑΔΙΟ ΗΧΟΡΑΜΑ) Νομού Έβρου για τη μετατόπιση στη συχνότητα 98.5 MHz μέχρι το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης να κρίνει επί της νομιμότητας της χρήσεως αυτής της συχνότητας από τον εν λόγω ραδιοφωνικό σταθμό.
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Το μεταβατικό καθεστώς της νομίμου λειτουργίας των ραδιοφωνικών επιχειρήσεων εισήχθη στη βάση ενός ατελέστατου νομικού πλαισίου, το οποίο βασίστηκε ουσιαστικά στο πραγματικό γεγονός και μόνο ότι ένας ραδιοφωνικός σταθμός λειτουργούσε από μια συγκεκριμένη συχνότητα εντός των ορίων ενός συγκεκριμένου νομού κατά μία ρητώς αναφερόμενη στον νόμο χρονική στιγμή. Για τους υπαγόμενους στο μεταβατικό αυτό καθεστώς λειτουργίας σταθμούς προβλέφθηκαν συγκεκριμένες υποχρεώσεις, που αφορούν:
1. Την τήρηση των αναφερόμενων στον νόμο κανόνων λειτουργίας, σε σχέση με το περιεχόμενο του εκπεμπόμενου από αυτούς προγράμματος.
2. Την μη παρεμβολή τους στις συχνότητες της Δημόσιας Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης.
3. Την μη παρεμβολή τους στις επικοινωνίες των Ενόπλων Δυνάμεων, της Πολιτικής Αεροπορίας και των Οργανισμών Τηλεπικοινωνίας καθώς και κάθε άλλου νομίμως λειτουργούντος δικτύου.
Δεν γίνεται ρητή αναφορά στον νόμο στη συχνότητα που πρέπει να χρησιμοποιεί ένας υπαγόμενος στο μεταβατικό αυτό καθεστώς λειτουργίας ραδιοφωνικός σταθμός. Ωστόσο, συνάγεται ερμηνευτικά και με αναφορά στα ισχύοντα για την αδειοδότηση των ραδιοφωνικών επιχειρήσεων ότι αυτή πρέπει να είναι εκείνη που χρησιμοποιούσε κατά τον χρόνο υπαγωγής του στο προσωρινό αυτό πλαίσιο νομιμότητας.
Εξάλλου, ουδεμία νομική βάση υφίσταται που να επιτρέπει στην οποιαδήποτε κρατική αρχή να εγκρίνει την αλλαγή της συχνότητας στην οποία αφορά η βεβαίωση νομίμου λειτουργίας ενός ραδιοφωνικού σταθμού. Ούτε ασφαλώς μπορεί η ηθελημένη απουσία μιας τέτοιας νομικής βάσεως να καλυφθεί μέσω ερμηνευτικών κατασκευών, γεγονός που προφανώς θα συνεπάγονταν ανεπίτρεπτη ανάληψη νομοθετικού έργου από όργανο της εκτελεστικής εξουσίας. Αν επιθυμούσε άλλωστε ο νομοθέτης να επιτρέψει μια τέτοια μεταβολή, θα είχε ασφαλώς φροντίσει να θεσπίσει σχετική ρύθμιση στα είκοσι πέντε περίπου έτη που έχουν παρέλθει από την πρόβλεψη του μεταβατικού καθεστώτος της νομίμου λειτουργίας.
Όταν επομένως ένας ραδιοφωνικός σταθμός μεταβάλλει τη συχνότητα εκπομπής στην οποία αφορά η βεβαίωση νομίμου λειτουργίας του, παύει να υφίσταται ένας από τους αναγκαίους όρους υπαγωγής του στο μεταβατικό καθεστώς της νομίμου λειτουργίας που συναρτάται με την αδιάλειπτη εκπομπή του από την εν λόγω νόμιμη συχνότητα του. Διατάσσοντας στην περίπτωση αυτή το Ε.Σ.Ρ. την ανάκληση της βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας του επίμαχου ραδιοφωνικού σταθμού, απλώς επιβεβαιώνει το πραγματικό γεγονός της μη αδιάλειπτης λειτουργίας του από τη νόμιμη συχνότητα του χωρίς να συνιστά αυτό επιβολή κύρωσης (πρβλ. ΣτΕ 3223/2015).
Ωστόσο, κατά την επιστήμη και τη νομολογία η κάθε κρατική αρχή οφείλει να ασκεί τις αρμοδιότητες της με τρόπο που να αποφεύγονται οι ανεπιεικείς ερμηνευτικές εκδοχές. Δεν θα πρέπει επομένως κάθε αλλαγή συχνότητας από υπαγόμενο στο μεταβατικό καθεστώς της νομίμου λειτουργίας ραδιοφωνικό σταθμό να κρίνεται με τρόπο αυτόματο και άκαμπτο ως επιφέρουσα τη λύση της έννομης σχέσης που έχει νομοθετικώς εισαχθεί μεταξύ του σταθμού και της αρχικώς χρησιμοποιηθείσης από αυτόν συχνότητας, αλλά θα πρέπει να συνεκτιμώνται και οι συγκεκριμένες περιστάσεις στις οποίες μπορεί να οφείλεται η αλλαγή αυτή.
Δεν θα πρέπει επομένως να συνιστούν λόγο ανάκλησης της βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας ενός ραδιοφωνικού σταθμού μετατοπίσεις συχνοτήτων που οφείλονται σε λόγους ανωτέρας βίας, ήτοι σε γεγονότα τα οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν αιφνίδια και απρόβλεπτα και ήταν συνεπώς αδύνατον να αποτραπούν ακόμα και με τη λήψη μέτρων άκρας επιμέλειας και σύνεσης (ΣτΕ 80/2023, ΣτΕ 2383/2018, ΑΠ 171/2013). Δεν συνιστούν ωστόσο τέτοιον λόγο ανωτέρας βίας οικονομικής φύσεως ζητήματα, καθώς αυτά ανάγονται στους συνήθεις επιχειρηματικούς κινδύνους και είναι επομένως προβλέψιμα και αντιμετωπίσιμα. Ούτε μπορεί να θεωρηθεί λόγος ανωτέρας βίας η παρεμβολή που τυχόν υφίσταται ένας νομίμως λειτουργών ραδιοφωνικός σταθμός από κάποιον άλλον επίσης υπαγόμενο στο ίδιο προσωρινό καθεστώς νομιμότητας σταθμό. Αν μεν η παρεμβολή γίνεται ενώ αμφότεροι οι σταθμοί εκπέμπουν από τις νόμιμες συχνότητες τους, αρκεί απλώς να επισημανθεί ότι το γεγονός αυτό οφείλεται στην επιλογή των συχνοτήτων που χρησιμοποιούσαν οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι φορείς κατά τον χρόνο υπαγωγής τους στο καθεστώς της νομίμου λειτουργίας. Αν η παρεμβολή οφείλεται σε παραβίαση των υποχρεώσεων μίας εκ των εμπλεκομένων ραδιοφωνικών επιχειρήσεων, το πρόβλημα αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί θεσμικώς με την υποβολή καταγγελίας στην κατά περίπτωση αρμόδια αρχή. Διαφορετικό είναι όμως το θέμα των τεχνικών παρεμβολών που υφίσταται ένας νομίμως λειτουργών ραδιοφωνικός σταθμός από κάποιο γειτονικό κράτος, εφόσον βέβαια οι παρεμβολές άρχισαν μετά το χρονικό εκείνο σημείο στο οποίο ανάγεται η υπαγωγή του στο καθεστώς της νομίμου λειτουργίας και είναι τέτοιας έντασης και έκτασης που καθιστούν εκ των πραγμάτων αδύνατη την συνέχιση της εκπομπή του από τη νόμιμη ραδιοφωνική του συχνότητα. Και τούτο επειδή είναι αδύνατον για τον υφιστάμενο τις παρεμβολές αυτές ραδιοφωνικό σταθμό να τις αντιμετωπίσει θεσμικώς με την υπαγωγή της υπόθεσης στην αρμοδιότητα κάποιας εθνικής αρχής.
Δεν συνιστούν επίσης λόγο ανάκλησης της βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας ραδιοφωνικού σταθμού μετατοπίσεις που πραγματοποιούνται λόγω του γεγονότος ότι σε χρόνο μεταγενέστερο εκείνου στον οποίον ανάγεται η υπαγωγή ενός ραδιοφωνικού σταθμού σε καθεστώς νομίμου λειτουργίας εκχωρείται από τον νομοθέτη στη Δημόσια Ραδιοφωνία η συχνότητα την οποία χρησιμοποιούσε ο εν λόγω ραδιοφωνικός σταθμός στον οικείο νομό. Στην περίπτωση αυτή μάλιστα, η μετατόπιση του νομίμως λειτουργούντος ραδιοφωνικού σταθμού σε έτερη συχνότητα είναι στην πραγματικότητα επιβεβλημένη καθώς απαγορεύεται κατά νόμον η παρεμβολή του στις συχνότητες της Δημόσιας Ραδιοφωνίας.
Ενόψει όμως του γεγονότος ότι ακόμα και στις ανωτέρω περιπτώσεις μπορεί να προκύψουν από την μετατόπιση ενός νομίμως λειτουργούντος ραδιοφωνικού σταθμού συνέπειες στην εκπομπή άλλων νομίμως λειτουργούντων ραδιοφωνικών φορέων αλλά και παρεμβολές στις επικοινωνίες του στρατού και της αεροναυσιπλοΐας, για κάθε τέτοια μετατόπιση θα πρέπει να υπάρχει υποχρεωτικώς ενημέρωση της κατεξοχήν αρμόδιας για τη χρήση του φάσματος των ραδιοφωνικών συχνοτήτων Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων. Επομένως, η όποια κρίση του Ε.Σ.Ρ. οφείλει να αφορά αποκλειστικά και μόνο το θέμα αν η μη χρήση από έναν ραδιοφωνικό σταθμό της νόμιμης ραδιοφωνικής του συχνότητας συνιστά υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις λόγο ανάκλησης της βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας του, χωρίς να υπεισέρχεται σε καμία περίπτωση στην εξέταση της συχνότητας στην οποία μπορεί να μετατοπιστεί ο σταθμός αυτός χωρίς να προκαλούνται οι ως άνω αρνητικές επιπτώσεις σε άλλους νομίμως λειτουργούντες φορείς και στις συχνότητες του στρατού και της αεροναυσιπλοΐας. Και κάθε τέτοια απόφαση θα πρέπει στη συνέχεια να κοινοποιείται στην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων, για ενημέρωση και τυχόν άσκηση των αρμοδιοτήτων της.
Στην προκειμένη περίπτωση, προκύπτει ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός NRG (πρώην ΕΒΡΟΣ 24/THEA/ΡΑΔΙΟ ΗΧΟΡΑΜΑ) χρησιμοποιούσε αρχικά τη συχνότητα στην οποία αφορά η βεβαίωση νομίμου λειτουργίας του. Το ότι νομιμοποιούταν να εκπέμπει από τη συγκεκριμένη ραδιοφωνική συχνότητα προκύπτει άλλωστε και από αλλεπάλληλες Αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ 436/24.10.2011, ΕΣΡ 114/20.02.2012, ΕΣΡ 480/17.09.2012). Η υποχρέωση εξάλλου του σταθμού να εκπέμπει από τη συχνότητα αυτή και η εντεύθεν απαγόρευση μετακίνησης αυτού σε άλλη ραδιοφωνική συχνότητα προκύπτει με σαφήνεια από τα με αριθμό πρωτοκόλλου 228/17.01.2011 και 9457/22.11.2013 έγγραφα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.
Δεν αποτελεί εξάλλου νόμιμο λόγο μετακίνησης ενός νομίμως λειτουργούντος ραδιοφωνικού σταθμού σε άλλη συχνότητα το γεγονός ότι προκαλούνται αμοιβαίες παρεμβολές σε αυτόν και άλλους νομίμως λειτουργούντες ραδιοφωνικούς σταθμούς που εκπέμπουν από γειτονικές συχνότητες. Έχει ήδη αναλυθεί ανωτέρω ότι αυτού του είδους οι αμοιβαίες παρεμβολές ουδόλως συνιστούν λόγο ανωτέρας βίας που μπορεί να καταστήσει νομικώς ανεκτή τη μετατόπιση ενός εκ των εμπλεκομένων ραδιοφωνικών επιχειρήσεων σε έτερη συχνότητα. Ούτε εξάλλου μπορεί να θεμελιωθεί μια τέτοια μετακίνηση στο άρθρο 53 παρ. 2 του Ν. 2778/1999, το οποίο αναφέρεται στην υποχρέωση των νομίμως λειτουργούντων ραδιοφωνικών σταθμών να μη παρεμβάλλονται «στις επικοινωνίες… κάθε άλλου νομίμου λειτουργούντος δικτύου»:
• Αφενός, ο νομοθέτης έχει χρησιμοποιήσει ρητώς τον όρο «δίκτυο» και όχι τον όρο «ραδιοφωνικός σταθμός/ραδιοφωνική επιχείρηση».
• Αφετέρου, γίνεται αναφορά εν προκειμένω σε παρεμβολή στις «επικοινωνίες» και όχι στις «ραδιοφωνικές συχνότητες». Όπως έχει άλλωστε αναφερθεί ανωτέρω, προτεραιότητα στη χρήση των συχνοτήτων και προστασία έναντι τυχόν παρεμβολών τους παρέχεται νομοθετικώς μόνο υπέρ της Δημόσιας Ραδιοφωνίας.
• Περαιτέρω, στην με αριθμό 678/29/15.01.2013 Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων η ως άνω νομοθετική αναφορά ερμηνεύεται πολύ στενά ως αφορώσα την «απρόσκοπτη και ασφαλή λειτουργία του δικτύου κάθε άλλης νομίμως λειτουργούσας Υπηρεσίας (Ένοπλες Δυνάμεις, Υ.Π.Α., Ε.Ρ.Τ.)» (σελ. 17 της απόφασης).
• Ομοίως, στην με αριθμό 1075/19/12.06.2023 Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων αντιδιαστέλλεται σαφώς: α) η υποχρέωση του ραδιοφωνικού σταθμού NRG (πρώην ΕΒΡΟΣ 24/THEA/ΡΑΔΙΟ ΗΧΟΡΑΜΑ) να μην παρακωλύει κατά την εκπομπή του από τη συχνότητα στην οποία έχει μετακινηθεί την «απρόσκοπτη και ασφαλή λειτουργία του δικτύου και κάθε άλλης νομίμως λειτουργούσας Υπηρεσίας» β) από την υποχρέωση του να «μεριμνά για τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων προς την κατεύθυνση της τήρησης του λόγου προστασίας σε σχέση με τις εκπομπές νομίμως λειτουργούντων ραδιοφωνικών σταθμών σε γειτνιάζουσες συχνότητες από θέσεις εκπομπής εντός του ιδίου ή όμορων νομών» (σελ. 15 της απόφασης).
Προκύπτει επομένως ότι η χρήση της συχνότητας 98.5 MHz από τον ραδιοφωνικό σταθμό γίνεται όλα αυτά τα έτη παρανόμως, ελλείψει σχετικού νομικού ερείσματος που να μπορεί να νομιμοποιήσει μια τέτοια μετακίνηση. Στο πλαίσιο ωστόσο της ανωτέρω αναφερθείσης υποχρέωσης των κρατικών οργάνων να ενεργούν κατά τρόπο που να αποφεύγονται οι ανεπιεικείς ερμηνευτικές λύσεις, θα πρέπει να μη θεωρηθεί η εγκατάλειψη από τον σταθμό της νόμιμης ραδιοφωνικής του συχνότητας ως λόγος ανάκλησης της βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας του ενόψει των συγκεκριμένων περιστατικών της υπόθεσης. Και τούτο επειδή η απόφαση της εν λόγω ραδιοφωνικής επιχείρησης να μετακινηθεί από τη νόμιμη ραδιοφωνική της συχνότητα ενισχύθηκε από τα αναφερόμενα στις αποφάσεις μιας κρατικής αρχής. Η εγκατάλειψη της συχνότητας αυτής έγινε επομένως υπό συνθήκες που μπορούσαν να προκαλέσουν στην εγκαλουμένη την πεπλανημένη πεποίθηση ότι υπακούει σε υφιστάμενη νομική υποχρέωση προκύπτουσα από την ανάγκη απρόσκοπτης εκπομπής όλων των νομίμως λειτουργούντων ραδιοφωνικών φορέων.
Υπό τις ανωτέρω, εξαιρετικές, περιστάσεις, δεν συνιστά λόγο ανάκλησης της βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού NRG (πρώην ΕΒΡΟΣ 24/THEA/ΡΑΔΙΟ ΗΧΟΡΑΜΑ) Ν. Έβρου το γεγονός ότι ο τελευταίος μετακινήθηκε, παρανόμως, από τη νόμιμη ραδιοφωνική του συχνότητα. Αυτονόητο είναι ωστόσο ότι με την έκδοση της παρούσας αίρεται το όποιο καθεστώς νομικής πλάνης υπό το οποίο τελούσε η ιδιοκτήτρια εταιρεία του ραδιοφωνικού σταθμού ως προς τη συχνότητα από την οποία νομιμοποιείται να εκπέμπει ο σταθμός της.
Κατά τη γνώμη ωστόσο της Προέδρου Ευτέρπης Κουτζαμάνη-Δρίλια και του Αντιπροέδρου Ιωάννη Πολίτη, που μειοψήφησαν, ο ανωτέρω ραδιοφωνικός σταθμός έπαυσε να λειτουργεί εννόμως, αφού χρησιμοποιεί συχνότητα - ήτοι δημόσιο περιουσιακό αγαθό - διαφορετική από εκείνη που δια νόμου επετράπη να χρησιμοποιεί και συγκεκριμένα χρησιμοποιεί παρανόμως τη συχνότητα των 98,5MHz αντί της συχνότητας των 98,6 MHz, από την οποία εξέπεμπε πρόγραμμα κατά το χρόνο υπαγωγής του στο μεταβατικό καθεστώς της νομίμου λειτουργίας του, και, επομένως έχει διακοπεί και η έννομη σχέση του φορέως του με τη συχνότητα εκείνη (χωρίς βεβαίως να έχει καθιδρυθεί δια νόμου όμοια έννομη σχέση με άλλη συχνότητα). Κατά συνέπεια, έπρεπε να ανακληθεί η βεβαίωση νομίμου λειτουργίας του σταθμού, να διαγραφεί ο σταθμός από τον πίνακα νομίμως λειτουργούντων ραδιοφωνικών σταθμών του ΕΣΡ και να αναγνωριστεί ότι η συχνότητα 98,6 MHz, από την οποία νομιμοποιείτο να εκπέμπει ο σταθμός, ανήκει (και κατά χρήσιν) στο Ελληνικό Κράτος.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Κρίνει, κατά πλειοψηφία, με ψήφους πέντε (5) έναντι δύο (2) ότι δεν συντρέχει λόγος ανάκλησης της βεβαίωσης νομίμου λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού NRG (πρώην ΕΒΡΟΣ 24/THEA/ΡΑΔΙΟ ΗΧΟΡΑΜΑ) Ν. Έβρου λόγω της μη αδιάλειπτης λειτουργίας του από τη νόμιμη ραδιοφωνική του συχνότητα των 98.6 MHz, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε την 19η Μαρτίου 2024 και δημοσιεύτηκε την 9η Μαΐου 2024.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΥΤΕΡΠΗ ΚΟΥΤΖΑΜΑΝΗ - ΔΡΙΛΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 50/2024 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ - 9η Μαΐου 2024
