ΕΣΡ: Επανεγγραφή Ρ/Φ Σταθμού ΟΡΑΜΑ Ν. Αιτωλοακαρνανίας στο Μητρώο Λειτουργούντων Ραδιοφωνικών Σταθμών.

Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 59/2022 της Ανεξάρτητης Αρχής:



Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 17.1.2022 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως.

Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη - Δρίλια, αντιπρόεδρο και (με τηλεδιάσκεψη μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γεώργιο Πλειό και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Γεώργιος Σαρειδάκης, ο οποίος είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.

Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η εξέταση της με αριθμό πρωτ. ΕΣΡ 4898/17.9.2021 αίτησης του Φωτίου Ζαχείλα, ιδιοκτήτη του ραδιοφωνικού σταθμού «ΟΡΑΜΑ» Νομού Αιτωλοακαρνανίας, όπου ζητεί να ανακληθεί η με αριθμό 15/2021 απόφαση του ΕΣΡ, με την οποία είχε αποφασιστεί η διακοπή λειτουργίας του σταθμού.

Για τον έλεγχο σχηματίστηκε ο φάκελος με αριθμό 353/12.11.2021 που ανατέθηκε στον ειδικό επιστήμονα-νομικό Αλέξανδρο Οικονόμου, ο οποίος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτ. 1079/ΕΣ/7.12.2021 νομική του εισήγηση.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, για λογαριασμό του ως άνω φορέα παρέστησαν οι πληρεξούσιοι δικηγόροι του Μάριος Σκανδαλής και Αριάδνη Πολυχρονίου. Ερωτηθέντες από τον Πρόεδρο οι Δικηγόροι δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους.

Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 31.1.2022 και ώρα 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία τα με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 503/31.1.2022 και 520/31.1.2022 υπομνήματα. Στη συνέχεια ο σταθμός κατέθεσε το με αριθμό πρωτοκόλλου 1395/11.3.2022 συμπληρωματικό του υπόμνημα

Την 15.3.2022 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη - Δρίλια, αντιπρόεδρο, και (με τηλεδιάσκεψη μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γεώργιο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.

Ο Πρόεδρος ενημέρωσε αναλυτικά για την υπόθεση τον απόντα κατά τη συζήτηση Γεώργιο Σαρειδάκη αναγιγνώσκοντας την έγγραφη εισήγηση, τα υπομνήματα της εγκαλουμένης και το σύνολο των λοιπών εγγράφων του φακέλου. Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου:

ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:

Ι. Νομικό Μέρος

Κατά το άρθρο 20 του Συντάγματος:

«1) Καθένας έχει δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια και μπορεί να αναπτύξει σ ’ αυτά τις απόψεις του για τα δικαιώματα ή συμφέροντά του, όπως νόμος ορίζει.

2) Το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης του ενδιαφερομένου ισχύει και για κάθε διοικητική ενέργεια ή μέτρο που λαμβάνεται σε βάρος των δικαιωμάτων ή συμφερόντων του». Κατά το άρθρο 10 παρ. 1 του Συντάγματος: «Καθένας ή πολλοί μαζί έχουν το δικαίωμα, τηρώντας τους νόμους του Κράτους, να αναφέρονται εγγράφως στις αρχές, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να ενεργούν σύντομα κατά τις κείμενες διατάξεις και να απαντούν αιτιολογημένα σε εκείνον που υπέβαλε την αναφορά, σύμφωνα με το νόμο». Κατά το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος: «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. Ο άμεσος έλεγχος του Κράτους ... έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων καθώς και προϊόντων του λόγου κα της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και τον σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας ...». Κατά το άρθρο 5 παρ. 8 του Ν.2863/2000: «Οι αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης ... αποτελούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις ... Κατά των αποφάσεων του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης μπορεί να ασκηθούν αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς και οι προβλεπόμενες στο Σύνταγμα και τη νομοθεσία διοικητικές προσφυγές ... ». Τέλος, κατά το άρθρο 24 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Ν.2690/1999): «Αν από τις σχετικές διατάξεις δεν προβλέπεται η δυνατότητα άσκησης της, κατά το επόμενο άρθρο, ειδικής διοικητικής ή ενδικοφανούς προσφυγής, ο ενδιαφερόμενος, για την αποκατάσταση υλικής ή ηθικής βλάβης των εννόμων συμφερόντων του, που προκαλείται από ατομική διοικητική πράξη μπορεί, για οποιονδήποτε λόγο, με αίτησή του, να ζητήσει, είτε από τη διοικητική αρχή η οποία εξέδωσε την πράξη, την ανάκληση ή την τροποποίησή της (αίτηση θεραπείας), είτε, από την αρχή η οποία προΐσταται εκείνης που εξέδωσε την πράξη, την ακύρωσή της (ιεραρχική προσφυγή)».

Από τον συνδυασμό και την ερμηνεία των ρυθμίσεων αυτών συνάγονται τα ακόλουθα:

(Α) Ότι το πρόσωπο, για το οποίο εκδόθηκε βλαπτική των συμφερόντων του απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και το οποίο (εκλήθη και) έλαβε κανονικά μέρος στη σχετική διαδικασία και ανέπτυξε τους υπερασπιστικούς του ισχυρισμούς (ή- πάντως-του δόθηκε η δυνατότητα να εκθέσει τις επί της υποθέσεως απόψεις του αλλά δεν το έπραξε), δύναται μεν να υποβάλει αναφορά, κατά το άρθρο 10 του Συντάγματος (την οποία το ΕΣΡ υποχρεούται να παραλάβει) δεν δικαιούται όμως να ζητήσει την ουσιαστική επανάκριση του ίδιου ζητήματος και την ανάκληση ή τροποποίηση της εις βάρος του αποφάσεως, παρά μόνον:

(α) Εάν επικαλείται νομικό ή ουσιαστικό σφάλμα αυτής που θεμελιώνεται σε (νομικώς ουσιώδη) νέα δεδομένα, ήτοι δεδομένα που διαμορφώθηκαν ή κατέστησαν γνωστά στο βλαπτόμενο πρόσωπο μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας στην οποία στηρίχθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση (διοικητική πράξη) και τα οποία ως εκ τούτου δεν ήταν δυνατόν να προσκομισθούν και να ληφθούν υπόψιν από το κρίναν όργανο της υποθέσεως.

(β) Εάν το επικαλούμενο (βλαπτικό για τον αιτούντα) σφάλμα προκύπτει από την ίδια την διοικητική πράξη (πρβλ. ενδεικτικώς ΕΣΡ: 144/2018, 4/2021, 33/2021, 112/2021).

(Β) Ότι η τυχόν αίτηση που υποβάλλεται, εκ μέρους του βλαπτομένου, από την απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, για ανάκληση ή μεταρρύθμιση αυτής χωρίς την επίκληση νέων δεδομένων ή σφάλματος που προκύπτει από την ίδια την απόφαση, κατά τα προεκτεθέντα, δεν είναι παραδεκτή και γι’ αυτό πρέπει να τυγχάνει αρνητικής «απαντήσεως», κατά την έννοια του άρθρου 10 του Συντάγματος, η σχετική δε «απάντηση», ανεξάρτητα από την τυπική της μορφή, δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη (πρβλ. ΣτΕ 2855/2013, 4393/2013, 4519/2014, 4596/2015, 671/2016).

Περαιτέρω:

1.    Κατά το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος: «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. O έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. O άμεσος έλεγχος του Κράτους, που λαμβάνει και τη μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης άδειας, έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας».

2.    Κατά το άρθρο 53 παρ/φοι 1 και 2 του Ν. 2778/1999:

«1. Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που λειτουργούσαν την 1η Νοεμβρίου 1999, θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η οποία προβλέπεται στο άρθρο 7 παρ. 2 του ν. 2328/1995, για την προκήρυξη συγκεκριμένων θέσεων αδειών λειτουργίας τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών».

«2. Οι αναφερόμενοι στην προηγούμενη παράγραφο ραδιοφωνικοί σταθμοί οφείλουν να τηρούν τους προβλεπόμενους στο άρθρο 8 του ν. 2328/1995 κανόνες λειτουργίας. καθώς και αυτούς που προβλέπονται από τους ισχύοντες κώδικες δεοντολογίας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Η παραβίαση των ανωτέρω κανόνων η οποία διαπιστώνεται με βάση τεκμηριωμένη και ειδικά αιτιολογημένη καταγγελία παντός έχοντος έννομο συμφέρον, έχει ως συνέπεια την άμεση διακοπή λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού, με απόφαση του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης,...»

3.    Κατά το άρθρο 11 παρ. 4 του Ν. 3592/2007: «Οι φορείς άδειας τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών πρέπει να διασφαλίζουν την αδιάλειπτη λειτουργία τους...». Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών, μεταξύ τους και προς τη γενική αρχή της λογικής συνοχής και ενότητας της έννομης τάξης, συνάγονται τα ακόλουθα:

Σκοπός του νομοθέτη ήταν να επιτρέψει την προσωρινή λειτουργία των σταθμών στους οποίους χορηγούνταν βεβαίωση λειτουργίας μέχρι την έκδοση προκήρυξης συγκεκριμένων θέσεων αδειών λειτουργίας τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών για την αντίστοιχη γεωγραφική περιοχή. Η προσωρινή αυτή λειτουργία δεν αναιρεί την υποχρέωση των σταθμών αυτών να τηρούν όχι μόνο τις αναφερόμενες στην ως άνω διάταξη του άρθρου 53 υποχρεώσεις αλλά το σύνολο των υποχρεώσεων που προβλέπονται για τους αδειούχους σταθμούς, μεταξύ των οποίων και της πραναφερθείσας του άρθρου 11 παρ. 4 Ν. 3592/2007 περί της συνεχούς λειτουργίας τους, λαμβανομένου υπόψη και του γεγονότος ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες για την αδειοδότηση των σταθμών.

Ωστόσο, ενόψει των ιδιαιτέρων συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί λόγω της οικονομικής κρίσης της τελευταίας δεκαετίας και της πρόσθετης οικονομικής δυσχέρειας που προέκυψε κατά την πρόσφατη περίοδο της πανδημίας λόγω του κορωνοϊού Covid 19 και της διαπιστωθείσας μείωσης της διαφημιστικής δαπάνης, η οποία ως γνωστό αποτελεί το αποκλειστικό έσοδο των επιχειρήσεων των ραδιοφωνικών σταθμών, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως παραβίαση της διατάξεως του άρθρου 11 παρ. 4 Ν. 3592/2007 η προσωρινή αδυναμία μετάδοσης σήματος από το κέντρο εκπομπής λόγω τεχνικής βλάβης ή η πρόσκαιρη αδυναμία μετάδοσης του σήματος με τεχνικές προδιαγραφές που να καθιστούν δυνατή την καταγραφή του από τις υπηρεσίες της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.

Ειδικότερα, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ο σταθμός έχει διακόψει τη λειτουργία του όταν, παρά το γεγονός ότι δεν καταγράφεται ως λειτουργών από την ΕΕΤΤ, πρώτον, προσκομίζονται στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι, κατά το εξεταζόμενο ως χρονικό διάστημα διακοπής λειτουργίας του, ο φορέας του σταθμού ασκούσε κανονικά τη συγκεκριμένη επιχειρηματική δραστηριότητα (π.χ. εξέδιδε τιμολόγια μετάδοσης διαφημίσεων, εξοφλούσε τα πνευματικά δικαιώματα σε δικαιούχους φορείς, εξοφλούσε λογαριασμούς σε εταιρείες παρόχους ηλεκτρικού ρεύματος) και όταν, δεύτερον, η μετάδοση σήματος καταγράφεται εκ νέου (δηλ. μετά την διαπιστωθείσα μη καταγραφή σήματος) από τις υπηρεσίες της ΕΕΤΤ.

ΙΙ. Πραγματικό μέρος

Στην προκειμένη περίπτωση η προσβαλλόμενη απόφαση του Συμβουλίου (υπ’ αρ. 15/2021) έχει ως εξής: «Από τα στοιχεία του φακέλου, ιδίως δε από το με αριθμό πρωτοκόλλου 3855/12.7.2018 έγγραφο της ΕΕΤΤ, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο σταθμός δεν έχει υποβάλει επί σειρά ετών τα απαιτούμενα ετήσια στοιχεία για την ενημέρωση του τηρούμενου στο ΕΣΡ μητρώου, προκύπτει ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός ΟΡΑΜΑ Νομού Αιτωλοακαρνανίας έχει διακόψει τη λειτουργία του».

Ήδη με την κρινόμενη αίτηση ζητείται «η ανάκληση της υπ’ αριθμ. 15/2021 αποφάσεως της Ολομέλειας του ΕΣΡ με σκοπό την επανεγγραφή του ραδιοφωνικού.,.σταθμού στον πίνακα Λειτουργούντων Σταθμών νομού Αιτωλοκαρνανίας».

Ο σταθμός υπέβαλε (μεταξύ των άλλων) τα εξής κρίσιμα στοιχεία:

-       Τιμολόγια διαφημίσεων για τους μήνες Ιούλιο έως Σεπτέμβριο 2018 και Ιούλιο έως Σεπτέμβριο 2019,
-    Λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος του Κέντρου Εκπομπής (θέση Άγιος Πέτρος Ελληνικά) για την περίοδο Μάρτιος 2017 έως Δεκέμβριος 2021, στους οποίους καταγράφεται κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος.
-    Φορολογικά στοιχεία (Ε3) ετών 2016 έως 2020 από τα οποία προκύπτει καταγραφή οικονομικής δραστηριότητας αφορώσα τη λειτουργία του ραδιοφωνικού σταθμού.
-    Την από 16.1.2022 τεχνική έκθεση του μηχανικού Επαμεινώνδα Μπακογιάννη, με περιγραφή των βλαβών στο κεραιοσύστημα του σταθμού στο Κέντρο Εκπομπής Άγιος Πέτρος - Ελληνικά και αναφορά στην προσωρινή λειτουργία του σταθμού από εφεδρικό κεραιοσύστημα και σε χαμηλή ισχύ.

Όσον αφορά τις τεχνικές εκθέσεις της ΕΕΤΤ, ελήφθη υπόψη το υπ’ αρ. πρωτ. 27119/7.10.2021 έγγραφο της ΕΕΤΤ, όπου γίνεται λόγος για μη καταγραφή του σταθμού κατά τις εξής ημερομηνίες: 28.11.2017, 1.8.2018, 24.5.2018 και 6.12.2018. Στις 3.9.2020 ο σταθμός καταγράφεται εκ νέου ως λειτουργών.

ΙΙΙ. Υπαγωγή

Από τα προεκτεθέντα συνάγεται κατά πλειοψηφία ότι δεν διαπιστώνεται παραβίαση της διατάξεως του άρθρου 11 παρ. 4 Ν. 3592/2007 αφορώσα τη διακοπή λειτουργίας του σταθμού και ότι η αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή.

Κατά τη γνώμη, όμως, τεσσάρων μελών η κρινόμενη αίτηση έπρεπε να απορριφθεί προεχόντως ως απαράδεκτη, επικουρικώς δε ως προφανώς αβάσιμη, με το ακόλουθο σκεπτικό:

Α. Νομικό Μέρος

Κατά το άρθρο 20 του Συντάγματος:

«1) Καθένας έχει δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια και μπορεί να αναπτύξει σ’ αυτά τις απόψεις του για τα δικαιώματα ή συμφέροντά του, όπως νόμος ορίζει.

2) Το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης του ενδιαφερομένου ισχύει και για κάθε διοικητική ενέργεια ή μέτρο που λαμβάνεται σε βάρος των δικαιωμάτων ή συμφερόντων του». Κατά το άρθρο 10 παρ. 1 του Συντάγματος: «Καθένας ή πολλοί μαζί έχουν το δικαίωμα, τηρώντας τους νόμους του Κράτους, να αναφέρονται εγγράφως στις αρχές, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να ενεργούν σύντομα κατά τις κείμενες διατάξεις και να απαντούν αιτιολογημένα σε εκείνον που υπέβαλε την αναφορά, σύμφωνα με το νόμο». Κατά το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος: «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. Ο άμεσος έλεγχος του Κράτους ... έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων καθώς και προϊόντων του λόγου κα της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και τον σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας ...». Κατά το άρθρο 5 παρ. 8 του Ν.2863/2000: «Οι αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης . αποτελούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις . Κατά των αποφάσεων του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης μπορεί να ασκηθούν αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς και οι προβλεπόμενες στο Σύνταγμα και τη νομοθεσία διοικητικές προσφυγές ... ».

Τέλος, κατά το άρθρο 24 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Ν.2690/1999): «Αν από τις σχετικές διατάξεις δεν προβλέπεται η δυνατότητα άσκησης της, κατά το επόμενο άρθρο, ειδικής διοικητικής ή ενδικοφανούς προσφυγής, ο ενδιαφερόμενος, για την αποκατάσταση υλικής ή ηθικής βλάβης των εννόμων συμφερόντων του, που προκαλείται από ατομική διοικητική πράξη μπορεί, για οποιονδήποτε λόγο, με αίτησή του, να ζητήσει, είτε από τη διοικητική αρχή η οποία εξέδωσε την πράξη, την ανάκληση ή την τροποποίησή της (αίτηση θεραπείας), είτε, από την αρχή η οποία προΐσταται εκείνης που εξέδωσε την πράξη, την ακύρωσή της (ιεραρχική προσφυγή)».

Από τον συνδυασμό και τη λογική ερμηνεία των ρυθμίσεων αυτών συνάγονται τα ακόλουθα:

(Α) Ότι το πρόσωπο, για το οποίο εκδόθηκε βλαπτική των συμφερόντων του απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και το οποίο (εκλήθη και) έλαβε κανονικά μέρος στη σχετική διαδικασία και ανέπτυξε τους υπερασπιστικούς του ισχυρισμούς (ή-πάντως-του δόθηκε η δυνατότητα να εκθέσει τις επί της υποθέσεως απόψεις του αλλά δεν το έπραξε), δύναται μεν να υποβάλει αναφορά, κατά το άρθρο 10 του Συντάγματος (την οποία το ΕΣΡ υποχρεούται να παραλάβει) δεν δικαιούται όμως να ζητήσει την ουσιαστική επανάκριση του ίδιου ζητήματος και την ανάκληση ή τροποποίηση της εις βάρος του αποφάσεως, παρά μόνον:

(α) Εάν επικαλείται νομικό ή ουσιαστικό σφάλμα αυτής που θεμελιώνεται σε (νομικώς ουσιώδη) νέα δεδομένα, ήτοι δεδομένα που διαμορφώθηκαν ή κατέστησαν γνωστά στο βλαπτόμενο πρόσωπο μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας στην οποία στηρίχθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση (διοικητική πράξη) και τα οποία ως εκ τούτου δεν ήταν δυνατόν να προσκομισθούν και να ληφθούν υπόψιν από το κρίναν όργανο της υποθέσεως.

(β) Εάν το επικαλούμενο (βλαπτικό για τον αιτούντα) σφάλμα προκύπτει από την ίδια την διοικητική πράξη (πρβλ. ενδεικτικώς ΕΣΡ: 144/2018, 4/2021, 33/2021, 112/2021).

(Β) Ότι η τυχόν αίτηση που υποβάλλεται, εκ μέρους του βλαπτομένου, από την απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, για ανάκληση ή μεταρρύθμιση αυτής χωρίς την επίκληση νέων δεδομένων ή σφάλματος που προκύπτει από την ίδια την απόφαση, κατά τα προεκτεθέντα, δεν είναι παραδεκτή και γι’ αυτό πρέπει να τυγχάνει αρνητικής «απαντήσεως», κατά την έννοια του άρθρου 10 του Συντάγματος, η σχετική δε «απάντηση», ανεξάρτητα από την τυπική της μορφή, δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη (πρβλ. ΣτΕ 2855/2013, 4393/2013, 4519/2014, 4596/2015, 671/2016).

Περαιτέρω:

1.    Κατά το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος: «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. O έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. O άμεσος έλεγχος του Κράτους, που λαμβάνει και τη μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης άδειας, έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας».

2.    Κατά το άρθρο 53 παρ. 1 του Ν. 2778/1999: «Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που λειτουργούσαν την 1η Νοεμβρίου 1999, θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η οποία προβλέπεται στο άρθρο 7 παρ. 2 του ν. 2328/ 1995, για την προκήρυξη συγκεκριμένων θέσεων αδειών λειτουργίας τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών».

3.    Οι παράγραφοι 3 εδαφ. Α και 11 του άρθρου 6 του Ν. 2328/1995, το οποίο (άρθρο) επιγράφεται «Τοπική Ραδιοφωνία- φύση και λειτουργία της. Βασικές προϋποθέσεις χορήγησης και ανανέωσης αδειών ίδρυσης και λειτουργίας ραδιοφωνικών σταθμών», έχουν ως εξής: «Η άδεια ίδρυσης, εγκατάστασης και λειτουργίας αφορά εκπομπή σε ορισμένη συχνότητα» (παρ. 3). Με τη διάταξη δε αυτή αποδίδεται γενικώς ισχύουσα νομική αρχή, ερειδόμενη -και- σε προφανή πρακτικά και λογικά δεδομένα της κοινής πείρας. «Επιτρέπεται η μεταβίβαση της επιχείρησης που κατέχει άδεια ραδιοφωνικού σταθμού... εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις του παρόντος νόμου. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για καθολική μεταβίβαση της επιχείρησης και του συνόλου των βαρών της, κατά τις σχετικές διατάξεις». (παρ. 11)

4.    Κατά το άρθρο 53 παρ. 2 του Ν 2778/1999: «2. Οι αναφερόμενοι στην προηγούμενη παράγραφο ραδιοφωνικοί σταθμοί οφείλουν να τηρούν τους προβλεπόμενους στο άρθρο 8 του ν. 2328/1995 κανόνες λειτουργίας. καθώς και αυτούς που προβλέπονται από τους ισχύοντες κώδικες δεοντολογίας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Η παραβίαση των ανωτέρω κανόνων η οποία διαπιστώνεται με βάση τεκμηριωμένη και ειδικά αιτιολογημένη καταγγελία παντός έχοντος έννομο συμφέρον, έχει ως συνέπεια την άμεση διακοπή λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού, με απόφαση του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης,...»

5.    Κατά το άρθρο 11 παρ. 4 του Ν. 3592/2007: «Οι φορείς άδειας τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών πρέπει να διασφαλίζουν την αδιάλειπτη λειτουργία τους...».

6.    Τέλος, κατά το άρθρο 20 παρ. 1 και το άρθρο 21 παρ. 1 περ. γ του Ν. 4070/2012 (με το οποίο ενσωματώθηκαν στο εσωτερικό δίκαιο σχετικές Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης): «Το φάσμα ραδιοσυχνοτήτων αποτελεί σπάνιο πόρο, η διαχείριση του οποίου συνιστά κυριαρχικό δικαίωμα του Κράτους, καθώς και δημόσιο αγαθό με σημαντική κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική αξία». «Η χρήση ραδιοσυχνοτήτων επιτρέπεται στο πλαίσιο των Γενικών Αδειών. Δικαιώματα χρήσης ραδιοσυχνότητας χορηγούνται όπου κρίνεται αναγκαίο ώστε... να διαφυλάσσεται η αποτελεσματική χρήση του φάσματος. ».

Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών, μεταξύ τους και προς τη γενική αρχή της λογικής συνοχής και ενότητας της έννομης τάξης, συνάγονται τα ακόλουθα:

(α) Ότι μεταξύ του Κράτους και του προσώπου, που χρησιμοποιούσε αυθαιρέτως μια ραδιοφωνική συχνότητα δημιουργείται μια ιδιόρρυθμη (sui generis) δημοσίου δικαίου έννομη σχέση (προσομοιάζουσα με εκείνη της αυθαίρετης κατοχής και χρήσης δημοσίου κτήματος), με την οποία παρέχεται στον χρήστη η δυνατότητα πραγματοποίησης ραδιοφωνικών εκπομπών κατά τον μεταγενέστερο της 1.11.1999 χρόνο.

(β) Ότι εξαιτίας του όλως εξαιρετικού χαρακτήρος της ρύθμισης - αφού δι’ αυτής επιδιώκεται η έννομη τακτοποίηση έκνομης δραστηριότητας - και της ως εκ τούτου ανάγκης οι σχετικές διατάξεις να ερμηνεύονται στενώς, παρέχεται στον δικαιούχο η δυνατότητα χρήσης της συγκεκριμένης και μόνο συχνότητας και όχι οποιασδήποτε άλλης ή του ραδιοφωνικού φάσματος γενικώς. Αυτονοήτως δε, με την συγκεκριμένη ρύθμιση δεν θεσπίστηκε νομική υποχρέωση στο νομικό πρόσωπο του Κράτους για εξασφάλιση στους φορείς των «θεωρούμενων ως νομίμως λειτουργούντων ραδιοφωνικών σταθμών» της δυνατότητας να χρησιμοποιήσουν άλλο σημείο του φάσματος, εάν για κάποιο λόγο (νομικό ή πρακτικό) είναι αδύνατη η συνέχιση της χρήσης της συχνότητας που αυτοί χρησιμοποιούσαν (αυτογνωμώνως) μέχρι την 1-11¬1999.

(γ) Ότι για όσο χρονικό διάστημα ο σταθμός εκπέμπει ραδιοφωνικό πρόγραμμα είτε εντελώς αυθαίρετα, είτε επειδή «θεωρείται νομίμως λειτουργών», οφείλει - για την ταυτότητα του νομικού λόγου, και δη κατά μείζονα λόγο - να πληροί τις προϋποθέσεις και να τηρεί τις υποχρεώσεις που εκ της νομοθεσίας προβλέπονται για νομίμως αδειοδοτημένους ραδιοφωνικούς σταθμούς, αφού, υπό την αντίθετη εκδοχή, θα προέκυπτε το προφανές άτοπο να αποδίδεται στην βούληση του Νομοθέτη η πρόθεση να υπάγει τους νομοταγείς πολίτες, δηλαδή τους κατόχους νόμιμης άδειας σε δυσμενέστερη θέση έναντι των αδικοπραγούντων, δηλαδή των αυθαίρετων χρηστών του φάσματος (πρβλ. σχετικώς Ολ. ΣτΕ 3578/2010 και ΑΠ 1701/2014).

(δ) Ότι ένας τέτοιος όρος ύπαρξης της έννομης σχέσης και μια αντίστοιχη υποχρέωση του χρήστη μιας ραδιοφωνικής συχνότητας είναι η διαρκής και αδιάλειπτη λειτουργία του σταθμού, η διακοπή της λειτουργίας του οποίου επιφέρει αυτοδίκαιη κατάργηση της όλης έννομης σχέσης μεταξύ του δικαιούχου και του Κράτους (το οποίο μάλιστα, με βάση και τους διεθνείς κανόνες, δεν έχει δικαίωμα αποθεματοποίησης του ραδιοφωνικού ή του τηλεοπτικού φάσματος). Θεωρείται δε διακοπή λειτουργίας (και) η εγκατάλειψη της συχνότητας την οποία χρησιμοποιούσε ο φορέας στον σκοπητέο χρόνο (1-11-1999), ανεξάρτητα αν αυτός άρχισε (συγχρόνως ή μεταγενεστέρως) να χρησιμοποιεί (αυθαιρέτως) άλλη συχνότητα (πρβλ. ενδεικτικώς ΕΣΡ 128/2018, 130/2018, 35/2020, 23/2020, 24/2020, 72/2020, 73/2020).

Β. Πραγματικό Μέρος

Στην προκειμένη περίπτωση η προσβαλλόμενη απόφαση του Συμβουλίου (υπ’ αριθμ. 15/2021) έχει, κατά το πραγματικό αυτής μέρος, την υπαγωγή και το διατακτικό της,
κατά λέξιν, ως εξής: « Ο ραδιοφωνικός σταθμός ΟΡΑΜΑ Νομού Αιτωλοακαρνανίας
είναι κάτοχος της με αριθμό 16681/Ε/31.8.2000 ΒΝΛ, η οποία του χορηγήθηκε με απόφαση του πρώην Υπουργείου Τύπου σε εφαρμογή του άρθρου 53 του Ν. 2778/1999.

Από τα στοιχεία του φακέλου, ιδίως δε από το με αριθμό πρωτοκόλλου 3855/12.7.2018 έγγραφο της ΕΕΤΤ, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο σταθμός δεν έχει υποβάλει επί σειρά ετών τα απαιτούμενα ετήσια στοιχεία για την ενημέρωση του τηρούμενου στο ΕΣΡ μητρώου, προκύπτει ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός ΟΡΑΜΑ Νομού Αιτωλοακαρνανίας έχει διακόψει τη λειτουργία του.

Ενόψει τούτων και με βάση τα προεκτεθέντα, διαπιστώνεται η διακοπή της λειτουργίας του ρ/σ ΟΡΑΜΑ Νομού Αιτωλοακαρνανίας, καθώς και η διακοπή της έννομης σχέσης του φορέως που λειτουργούσε τον εν λόγω σταθμό με την ραδιοφωνική συχνότητα 101,7 FM. Ως εκ τούτου, η συχνότητα αυτή ανήκει πλέον (και κατά χρήση) αποκλειστικά και μόνον στο Ελληνικό Κράτος, πράγμα που πρέπει να αναγνωρισθεί.

Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης διαπιστώνει ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός με τον διακριτικό τίτλο ΟΡΑΜΑ Νομού Αιτωλοακαρνανίας έχει παύσει να λειτουργεί, αποφασίζει τη διαγραφή του από τον Πίνακα Λειτουργούντων Ραδιοφωνικών Σταθμών και αναγνωρίζει ότι η ραδιοφωνική συχνότητα 101,7 FM, στην οποία αυτός εξέπεμπε, ανήκει (και κατά χρήση) αποκλειστικά και μόνον στο Ελληνικό
Κράτος».

Ήδη με την κρινόμενη αίτηση ζητείται « η ανάκληση της υπ’ αριθμ. 15/2021 αποφάσεως της Ολομέλειας του ΕΣΡ με σκοπό την επανεγγραφή του ραδιοφωνικού.. .σταθμού στον πίνακα Λειτουργούντων Σταθμών νομού Αιτωλοκαρνανίας ». Δεν προσκομίζεται, ωστόσο, κανένα στοιχείο (πολλώ δε μάλλον δεν προσκομίζεται κανένα νέο, υπό την προεκτεθείσα έννοια στοιχείο) στο οποίο να μπορεί να στηριχθεί η βασιμότητα του ισχυρισμού του αιτούντος ότι ουδέποτε είχε διακόψει την λειτουργία του ως άνω ραδιοφωνικού σταθμού του. Σημειώνεται δε: (α) Ότι σε επίσημα στοιχεία (δημόσια έγγραφα) του φακέλου βεβαιώνεται η μη λειτουργία του σταθμού: στις 28-11-2017, την 1-8-2018, στις 24-5-2018 κι στις 6-12-2018 (βλ. ιδίως το υπ’ αριθμ πρωτ ΕΣΡ 5247/7-10-2021 και υπ’αριθμ. πρωτ. ΕΕΤΤ 27119/7-10- 2021 έγγραφο της ΕΕΤΤ). (β) Ότι στο ίδιο ως άνω έγγραφο της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων διαλαμβάνεται κατά λέξιν ότι «από τα συναπτόμενα έγγραφα προκύπτει ότι η τελευταία καταγραφή του ρ/σμε διακριτικό τίτλο «ΟΡΑΜΑ» και συχνότητα εκπομπής 101,7 MHZ ήταν τις 30/05/2017 και επανεμφανίζεται σε καταγραφές/ακροάσεις του ραδιοφωνικού φάσματος στις 03/09/2020». (γ) Ότι η αρχική κλήση (ΑΠ 4710/11-9-2018) εστάλη στον σταθμό στην διεύθυνση Γεράκη 3 του Αγρινίου και στο φαξ 2641048442, που είχαν γνωστοποιηθεί στην υπηρεσία μας και είχαν καταχωρισθεί στο οικείο μητρώο. Και ο μεν φάκελος επεστράφη ως αζήτητος (επισυνάπτεται στο ανωτέρο έγγραφο), η δε επίδοση με ΦΑΞ δεν επετεύχθη. Στην συνέχεια δε ο σταθμός εκλήθη «με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του ΕΣΡ, ελλείψει στοιχείων επικοινωνίας» (βλ. ΑΠ 477/1-2-2021)». 

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης δέχεται κατά πλειοψηφία την κρινόμενη αίτηση.

Αποφασίζει την επανεγγραφή στο Μητρώο των λειτουργούντων ραδιοφωνικών σταθμών.

Κρίθηκε, αποφασίστηκε την 15η Μαρτίου 2022 και δημοσιεύθηκε την 14η Ιουλίου 2022.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ.                 Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ    ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ

Πληροφορίες: www.esr.gr

Παρατηρήσεις: Απόφαση 59/2022 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ - 14η Ιουλίου 2022

Στην ίδια κατηγορία