Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 193/2023 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση την 26.9.2023 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω της πλατφόρμας «e:presence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόντα τα μέλη Ευαγγελία Μήτρου, Γεώργιος Πλειός και Γεώργιος Σαρειδάκης, οι οποίοι κλήθηκαν νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο «STAR CHANNEL», ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία «ΝΕΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Α.Ε.», της διαδικασίας του άρθρου 27 παρ. 4 και 5 του ΠΔ 109/2010, ήτοι για μη αποστολή στο ΕΣΡ της (απορριπτικής) απόφασής του επί του αιτήματος απάντησης που είχε υποβάλει σ’ αυτόν το Σωματείο με την επωνυμία: ««ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΠΛΟΙΟΚΤΗΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΑΛΙΕΩΝ Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ» την 11.12.2018 [ΑΠ ΕΣΡ 6485/14.12.2018], αναφορικά με το περιεχόμενο ρεπορτάζ τα οποία μεταδόθηκαν από το κεντρικό δελτίο ειδήσεων αυτού κατά τις ημερομηνίες: 1.6.2018, 5.10.2018, 31.10.2018 και 5.12.2018. Η υπόθεση εξετάζεται ύστερα από την από 11.12.2018 εξώδικη δήλωση - πρόσκληση [ΑΠ ΕΣΡ 6485/14.12.2018] του προαναφερθέντος Σωματείου και την από 4.12.2018 καταγγελία [ΑΠ ΕΣΡ 6246/4.12.2018] αυτού, το περιεχόμενο της οποίας έχει ενσωματωθεί στην ως άνω εξώδικη δήλωση - πρόσκληση.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε ο υπηρεσιακός φάκελος με αριθμό 215/20.9.2022, που ανατέθηκε στον ειδικό επιστήμονα-νομικό Αντώνιο Κεχρή. Ο Νομικός είχε ήδη υποβάλει στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 446/ΕΣ/22.4.2019 σχετική εισήγηση. Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, για λογαριασμό της λειτουργούσης τον σταθμό ως άνω εταιρείας, παρέστησαν οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της Αικατερίνη Κοκοτσάκη,
Μαρία Κατζουράκη και Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, καθώς και ο Λάμπρος Δεμερτζής, δημοσιογράφος του σταθμού. Επίσης, για λογαριασμό του καταγγέλλοντος σωματείου παρέστη ο πληρεξούσιος δικηγόρος του, Παναγιώτης Τζαμτζής. Ερωτηθέντες από τον Πρόεδρο, οι ανωτέρω δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους. Ζήτησαν στη συνέχεια - και η Ολομέλεια δέχτηκε - να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 31.10.2023, ώρα 14.00, και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 5587/31.10.2023 υπόμνημα και το καταγγέλλον σωματείο το με αριθμό πρωτοκόλλου 5554/31.10.2023 υπόμνημα.
Την 12.12.2023 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως ύστερα από πρόσκληση της Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, πρόεδρο, Ιωάννη Πολίτη, αντιπρόεδρο, και τα μέλη: Σωκράτη Τσιχλιά, Δημήτριο Σταυρόπουλο, Ευτύχιο Παλλήκαρη, Σπυρίδωνα Χρυσοφώτη, Πέτρο Τριανταφυλλίδη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr») και Γεώργιο Βλαβιανό. Απόν το μέλος Ιωάννης Μιχελάκης, ο οποίος είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Η Πρόεδρος ενημέρωσε αναλυτικά για την υπόθεση τον αντιπρόεδρο Ιωάννη Πολίτη και τα μέλη της Ολομέλειας: Δημήτριο Σταυρόπουλο, Ευτύχιο Παλλήκαρη, Σπυρίδωνα Χρυσοφώτη, Πέτρο Τριανταφυλλίδη και Γεώργιο Βλαβιανό, οι οποίοι δεν μετείχαν στη συνεδρίαση της 26.9.2023 κατά την οποία έλαβε χώρα η ακρόαση των πληρεξούσιων δικηγόρων του τηλεοπτικού σταθμού και του καταγγέλλοντος σωματείου, αναγιγνώσκοντας την από 11.12.2018 εξώδικη δήλωση - πρόσκληση [ΑΠ ΕΣΡ 6485/14.12.2018] και την από 4.12.2018 καταγγελία [ΑΠ ΕΣΡ 6246/4.12.2018], την ως άνω έγγραφη νομική εισήγηση [ΑΠ 446/ΕΣ/22.4.2019], την με αριθμό πρωτοκόλλου 143/ΕΣ/1.2.2019 έκθεση πραγματικών περιστατικών του τμήματος προγράμματος του ΕΣΡ που συνέταξε η υπάλληλος του ΕΣΡ Αικατερίνη Κοντοπούλου, τα υπομνήματα της εγκαλουμένης και του καταγγέλλοντος, το πρακτικό της συζήτησης στην Ολομέλεια και το σύνολο των λοιπών εγγράφων του φακέλου.
Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και στη συνέχεια αποχώρησε. Τα νέα μέλη της Ολομέλειας, που δεν μετείχαν στην προηγούμενη συνεδρίαση της 26.9.2023, δήλωσαν ότι ενημερώθηκαν πλήρως ως προς τα ουσιώδη σημεία της συζητήσεως που έγινε κατά την ημερομηνία εκείνη. Η Ολομέλεια, αφού μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος:
i) Άρθρο 15 παρ. 2 εδ. α' Σ.: «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. Ο άμεσος έλεγχος του Κράτους, που λαμβάνει και τη μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης άδειας, έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας».
ii) Άρθρο 27 του Π.Δ. 109/2010: «1. Κάθε πρόσωπο, ανεξαρτήτως ιθαγένειας, του οποίου προσβάλλονται από το περιεχόμενο τηλεοπτικού προγράμματος έννομα συμφέροντα, ιδίως η προσωπικότητα, η τιμή ή υπόληψη ή ο ιδιωτικός και οικογενειακός βίος, ή η επαγγελματική, κοινωνική, επιστημονική, επιστημονική, καλλιτεχνική, πολιτική ή άλλη δραστηριότητα, δικαιούται να ζητήσει επανόρθωση από τον τηλεοπτικό οργανισμό που μετέδωσε το επίμαχο πρόγραμμα, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία είκοσι (20) ημερών από τη μετάδοση ή την αναμετάδοση αυτού... Δικαίωμα απάντησης έχει και κάθε πολιτικό κόμμα, συνδικαλιστικός, κοινωνικός ή συλλογικός φορέας, καθώς και τα στελέχη αυτού όταν οι απόψεις τους για ένα ζήτημα που άπτεται των δραστηριοτήτων τους παραποιούνται ή αποσιωπούνται κατά τρόπο ώστε να αλλοιώνεται η εντύπωση του τηλεθεατή για το πραγματικό περιεχόμενο των απόψεων αυτών...
2. Το αίτημα απάντησης υποβάλλεται στον τηλεοπτικό οργανισμό με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο, με τον οποίο μπορεί να βεβαιωθεί η υποβολή του και ιδίως με τηλεομοιοτυπία, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τηλεγράφημα, συστημένη επιστολή, εξώδικη δήλωση και πρέπει να περιέχει: α) τα πλήρη στοιχεία του φυσικού ή νομικού προσώπου που βλάπτεται, τα στοιχεία του συζύγου ή του συγγενή του αποβιώσαντος ή του νομίμου εκπροσώπου νομικού προσώπου,
β) την ημέρα και την ώρα του επίμαχου προγράμματος, γ) τους λόγους για τους οποίους η συγκεκριμένη αναφορά υπήρξε βλαπτική, δ) το κείμενο της απάντησης ή το αίτημα για εμφάνιση στο ίδιο ή ανάλογο πρόγραμμα ή για μαγνητοσκόπηση και μετάδοση ανάλογης απάντησης. Ανάλογη είναι η απάντηση όταν διαρκεί ίσο τουλάχιστον χρόνο με τη βλαπτική αναφορά και μεταδίδεται σε αμέσως επόμενο πρόγραμμα σε περίπτωση σειράς ομοίων προγραμμάτων ή σε ανάλογο από πλευράς ώρας μετάδοσης δελτίο ειδήσεων ή σε ανάλογο από πλευράς ώρας μετάδοσης και τηλεθέασης πρόγραμμα.
3. Το περιεχόμενο της απάντησης δεν πρέπει να συνιστά αξιόποινη πράξη ή να θεμελιώνει αστική ευθύνη του τηλεοπτικού οργανισμού ή να αντιτίθεται στα χρηστά ήθη.
4. Ο τηλεοπτικός οργανισμός αποφασίζει για το αίτημα μέσα σε δύο (2) ημέρες και ειδοποιεί τον ενδιαφερόμενο κατά τρόπο ανάλογο
με τον τρόπο υποβολής του αιτήματος. Επανόρθωση μπορεί να γίνει και χωρίς την τήρηση αυτής της διαδικασίας με πρωτοβουλία του τηλεοπτικού οργανισμού ή του ενδιαφερομένου.
5. Αν ο τηλεοπτικός οργανισμός απορρίψει το αίτημα, το διαβιβάζει υποχρεωτικώς μαζί με την αιτιολογημένη απόφασή του και αντίγραφο του επίμαχου προγράμματος, το αργότερο σε 24 ώρες, στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, ή σε περίπτωση κατεπείγοντος ο Πρόεδρός του, αποφασίζει μέσα σε τρεις (3) εργάσιμες ημέρες χωρίς να δεσμεύεται από διαδικαστικούς τύπους, δικαιούται δε να ζητήσει περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες. Η αιτιολογημένη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης ή του Προέδρου του, που διατάσσει την ολική ή μερική αποδοχή του αιτήματος απάντησης, είναι υποχρεωτική για τον τηλεοπτικό οργανισμό».
iii) Τέλος, κατά τα στοιχεία β' και ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 2863/2000, το Ε.Σ.Ρ ελέγχει την τήρηση των όρων που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και επιβάλλει σε περίπτωση παραβάσεων τις από το άρθρο 4 του Ν. 2328/1995, όπως ισχύει, προβλεπόμενες κυρώσεις.
ΙΙ. Πραγματικό μέρος:
Από τα έγγραφα του φακέλου και τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης και του καταγγέλλοντος σωματείου (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα
εξής:
i) Την 14η Δεκεμβρίου 2018, κοινοποιήθηκε στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης η από 11.12.2018 εξώδικη δήλωση-πρόσκληση/Αίτημα απάντησης του Σωματείου με την επωνυμία «Εθνική Ένωση Πλοιοκτητών Επαγγελματιών Αλιέων η Μεσόγειος» κατά του τ/σ STAR CHANNEL, αναφορικά με το περιεχόμενο ρεπορτάζ, τα οποία μεταδόθηκαν από το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του αυτού τ/σ, κατά τις ημερομηνίες 1.6.2018, 5.10.2018, 31.10.2018 και 5.12.2018 [Α.Π. ΕΣΡ 6485/14.12.2018].
ii) O τηλεοπτικός σταθμός θα έπρεπε, σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 4 και 5 του Π.Δ. 109/2010, να είχε αποφασίσει για το αίτημα απάντησης με αριθ. 6485/14.12.2018 μέσα σε δύο (2) ημέρες και να ειδοποιήσει τον ενδιαφερόμενο κατά τρόπο ανάλογο με τον τρόπο υποβολής του αιτήματος. Σε περίπτωση απόρριψής του, θα έπρεπε να το είχε διαβιβάσει υποχρεωτικώς μαζί με την αιτιολογημένη απόφασή και αντίγραφα των επίμαχων προγραμμάτων, το αργότερο σε 24 ώρες, στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου της εξεταζόμενης υπόθεσης δεν προκύπτει απόρριψη του σχετικού αιτήματος απάντησης από τον τ/σ, ενώ ο εγκαλούμενος σταθμός, στο με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 5587/31.10.2023 υπόμνημά του αναφέρει ότι, πράγματι, «δεν υπήρξε απορριπτική απόφαση του σταθμού» [σελ. 6].
ΙΙΙ. Υπαγωγή
i) Ο εγκαλούμενος σταθμός, αφού του υπεβλήθη αίτημα απάντησης, ήταν υποχρεωμένος, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας κι εφόσον η
τοποθέτησή του ήταν απορριπτική, να το απορρίψει διά αιτιολογημένης αποφάσεως, την οποία θα έπρεπε να διαβιβάσει στο ΕΣΡ, μαζί με αντίγραφα των επίμαχων προγραμμάτων, το αργότερο σε 24 ώρες.
ii) Ο ισχυρισμός, λοιπόν, που διατυπώνεται στο με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 5587/31.10.2023 υπόμνημά του, ότι επειδή το αίτημα απάντησης « δεν πληρούσε τα προβλεπόμενα του άρθρου 27 παρ. 1 του Π.Δ. 109/2010, [γι’ αυτό] δεν υπήρξε απορριπτική απόφαση του σταθμού μας σχετικά με την αιτούμενη επανόρθωση και ως εκ
τούτου δεν υφίστατο η εκ μέρους μας υποχρέωση ενημέρωσης του ΕΣΡ» [σελ. 6], είναι απορριπτέος. Ο εγκαλούμενος σταθμός όφειλε να αποφασίσει για το αίτημα απάντησης μέσα σε δύο (2) ημέρες, να ειδοποιήσει τον ενδιαφερόμενο κατά τρόπο ανάλογο με τον τρόπο υποβολής του αιτήματος και να κοινοποιήσει στο ΕΣΡ την απορριπτική του απόφαση.
iii) Ως εκ τούτου, υφίσταται (εκ προθέσεως) παραβίαση της διάταξης του άρθρου 27 παρ. 4 και 5 του ΠΔ 109/2010, για την οποία ενδείκνυται η επιβολή στον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο «STAR CHANNEL» της διοικητικής κύρωσης της σύστασης όπως τηρεί, εφεξής, απαρεγκλίτως τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις που αφορούν στο δικαίωμα απάντησης σε τηλεοπτικές μεταδόσεις, ιδιαιτέρως όταν απορρίπτει συνολικά ή σε μέρος του το αίτημα φυσικού ή νομικού προσώπου.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Δέχεται ότι η εταιρεία με την επωνυμία «ΝΕΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Α.Ε.», ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού με τον διακριτικό τίτλο «STAR CHANNEL», παραβίασε (εκ προθέσεως) τη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία ως προς την υποχρέωση τήρησης της διαδικασίας του άρθρου 27 παρ. 4 και 5 του ΠΔ 109/2010, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην ως άνω εταιρεία τη διοικητική κύρωση της συστάσεως όπως τηρεί, εφεξής, απαρεγκλίτως τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις που αφορούν στο δικαίωμα απάντησης σε τηλεοπτικές μεταδόσεις, ιδιαιτέρως όταν ο τηλεοπτικός οργανισμός απορρίπτει συνολικά ή σε μέρος του το αίτημα φυσικού ή νομικού προσώπου.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 12η Δεκεμβρίου 2023 και δημοσιεύτηκε την 4η Μαρτίου 2024.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΥΤΕΡΠΗ ΚΟΥΤΖΑΜΑΝΗ-ΔΡΙΛΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 193/2023 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ - 4η Μαρτίου 2024
