Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 246/2023 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 1.2.2022 και ώρα 11:00 προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Γεώργιο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Ευαγγελία Μήτρου, η οποία είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η επανεξέταση της υπόθεσης στην οποία αφορούσε η με αριθμό 283/2015 απόφαση του ΕΣΡ, κατόπιν της ακύρωσης αυτής για τυπικούς λόγους με την με αριθμό 2581/2020 απόφαση του ΣτΕ. Η υπόθεση αφορά την ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας, από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο EXTRA (πρώην ΑΒ CHANNEL) Ν. Αττικής, ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία EXCOM ΚΟΜΜΙΟΥΝΙΚΕΪΣΟΝ ΤΕΚΝΟΛΟΤΖΙ ΑΕ, αναφορικά με διατάξεις περί: (α) εμπορικών
ανακοινώσεων/τηλεπωλήσεων και (β) τήρησης φυσιογνωμίας σταθμού και μετάδοσης ενημερωτικού προγράμματος.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 339/29.10.2021, ο οποίος ανατέθηκε στην ειδική επιστήμονα - νομικό Χάρι Τσίγκου. Η Ειδική Επιστήμονας έχει ήδη υποβάλει την από 27.3.2015 νομική της εισήγηση (με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 487/27.3.2015).
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης παρέστη, για λογαριασμό της λειτουργούσης τον τηλεοπτικό σταθμό ως άνω εταιρείας, η πληρεξούσια δικηγόρος της Γεωργία Χριστοδούλου. Ερωτηθείσα από τον Πρόεδρο, η Δικηγόρος δήλωσε ότι γνωρίζει το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβε δε τον λόγο και ανέπτυξε τους ισχυρισμούς της. Ζήτησε στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να της παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 15.2.2022, ώρα 14.00, και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 880/15.2.2022 υπόμνημα.
Την 28.11.2022 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη
Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο και (με τηλεδιάσκεψη μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Γεώργιος Πλειός, ο οποίος είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και η ανωτέρω εισηγήτρια, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού άκουσε την επίμαχη ροή προγράμματος και μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος:
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Ανεξάρτητη Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβάσεων.
2. Το άρθρο 5 παρ. 5 του Ν. 3592/2007 ορίζει: Οι περιορισμοί των παραγράφων 2 και 3, πλην των εδαφίων β' και γ' της παραγράφου 3, δεν ισχύουν για τα μη ενημερωτικά ηλεκτρονικά μέσα, με την επιφύλαξη του εδαφίου β' της επόμενης παραγράφου. Ως ενημερωτικά μέσα νοούνται εκείνα των οποίων το ημερήσιο πρόγραμμα περιλαμβάνει τακτά πρωτότυπα δελτία ειδήσεων καθημερινά, πολιτικό σχολιασμό και ενημερωτικές εκπομπές, όπως πολιτικής και οικονομικής επικαιρότητας. Τα ενημερωτικά μέσα διακρίνονται σε γενικού και θεματικού περιεχομένου. Γενικού περιεχομένου είναι τα ενημερωτικά μέσα, τα οποία περιέχουν προγράμματα ποικίλης ύλης. Θεματικού περιεχομένου είναι τα ενημερωτικά μέσα των οποίων το πρόγραμμα περιλαμβάνει ειδικό προσανατολισμό σε μία συγκεκριμένη κατηγορία ενημέρωσης, όπως οικονομικού, πολιτικού και θρησκευτικού περιεχομένου. Μη ενημερωτικά μέσα θεωρούνται αυτά, το πρόγραμμα των οποίων δεν έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και αφορά αποκλειστικά σε ειδικούς τομείς ψυχαγωγίας και επιμόρφωσης, με περιεχόμενο, όπως μουσικό, αθλητικές μεταδόσεις με ή χωρίς σχολιασμό αθλητικών ειδήσεων, προβολή ταινιών, εκπαιδευτικό ντοκιμαντέρ ή παιδικές εκπομπές, περιλαμβανομένων και των μέσων που μεταδίδουν αποκλειστικά τηλεπωλήσεις, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 22 του άρθρου 1 της Οδηγίας 97/36/ΕΚ, με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 19 της Οδηγίας 89/552/ΕΟΚ.
3. Το άρθρο 6 παρ. 13 του Ν. 3592/2007 ορίζει: «α) Η διάρκεια του προγράμματος πρέπει να καλύπτει: i) το σύνολο του εικοσιτετραώρου για τους ενημερωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας γενικού περιεχομένου, ii) τουλάχιστον δεκαοκτώ ώρες ημερησίως για τους ενημερωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς περιφερειακής εμβέλειας γενικού περιεχομένου, iii) τουλάχιστον δώδεκα ώρες ημερησίως για τους εθνικής ή περιφερειακής εμβέλειας ενημερωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς θεματικού περιεχομένου ή τους μη ενημερωτικούς. Η κύρια γλώσσα μετάδοσης ή υποτιτλισμού είναι η ελληνική. β) Το ελάχιστο περιεχόμενο του προγράμματος ενημερωτικού σταθμού, γενικού περιεχομένου, εθνικής εμβέλειας πρέπει να περιλαμβάνει: i) καθημερινά τακτά πρωτότυπα δελτία ειδήσεων, συνολικής ημερήσιας διάρκειας μίας τουλάχιστον ώρας, ii) εκπομπές λόγου, τέχνης, πολιτισμού και θεάτρου τουλάχιστον είκοσι ωρών ετησίως, καθώς και τουλάχιστον τέσσερις από τις ακόλουθες κατηγορίες: εκπομπές ενημερωτικές, ποικίλης ύλης, ελαφρός ψυχαγωγίας (τηλεπαιγνίδια, θεάματα, εκδηλώσεις κλπ.), ελληνικές σειρές, ξένες σειρές, παιδικές εκπομπές, ντοκιμαντέρ, εκπομπές αθλητικού περιεχομένου, συνολικής ετήσιας διάρκειας καθεμιάς εξ' αυτών τουλάχιστον δέκα ωρών. γ) Το ελάχιστο περιεχόμενο του προγράμματος ενημερωτικού σταθμού, γενικού περιεχομένου, περιφερειακής εμβέλειας, περιλαμβάνει: i) καθημερινά τακτά πρωτότυπα δελτία ειδήσεων ημερησίως, συνολικής ημερήσιας διάρκειας μίας τουλάχιστον ώρας, εκ της οποίας ποσοστό τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό (30%) αφορά σε θέματα τοπικού ενδιαφέροντος, ισομερώς κατανεμημένο μεταξύ των νομών της περιφέρειας που καλύπτει ο σταθμός, ii) τις αναφερόμενες στην περ. ii του εδαφίου β' κατηγορίες εκπομπών, εκ των οποίων τουλάχιστον είκοσι ώρες εβδομαδιαίως αφορούν σε θέματα τοπικού ενδιαφέροντος ισομερώς κατανεμημένες μεταξύ των νομών της περιφέρειας που καλύπτει ο σταθμός. δ) Το ελάχιστο περιεχόμενο του προγράμματος ενημερωτικού ή μη σταθμού, θεματικού περιεχομένου, εθνικής ή περιφερειακής εμβέλειας, περιλαμβάνει θεματολογία του ειδικού προσανατολισμού του σταθμού. ε) Η μετάδοση δελτίων ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα, με ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων, διάρκειας τουλάχιστον επτά (7) λεπτών της ώρας μεταξύ των ωρών 17.00 έως 23.00 είναι υποχρεωτική για τους ενημερωτικούς σταθμούς. Οι παρουσιαστές της ελληνικής νοηματικής γλώσσας επιλέγονται από τους τηλεοπτικούς σταθμούς μετά από πρόταση της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος. Οι παραπάνω ελάχιστες υποχρεώσεις δεν εμποδίζουν τους τηλεοπτικούς σταθμούς και ιδίως την Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. στην ανάληψη πρόσθετων πρωτοβουλιών προς εξυπηρέτηση των κωφών ατόμων. στ) Τουλάχιστον τέσσερις ώρες την εβδομάδα από τις αναφερόμενες στην περ. ii του εδαφίου β' κατηγορίες εκπομπών μεταδίδονται υποχρεωτικά με ταυτόχρονη αναγραφή υποτίτλων στην ελληνική γλώσσα από τους ενημερωτικούς σταθμούς γενικού περιεχομένου και τους μη ενημερωτικούς, εφόσον εντάσσονται στον ειδικό προσανατολισμό τους».
4. Το άρθρο 4 παρ. 1 περ. β' του Ν. 2863/2000 ορίζει: «Το ΕΣΡ ελέγχει την τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων, καθώς και των εν γένει κανόνων και αρχών, που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία για τη νόμιμη, διαφανή και ποιοτική λειτουργία των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον τομέα παροχής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών», ενώ κατά την περ. ε' το ΕΣΡ «επιβάλλει τις διοικητικές κυρώσεις και μέτρα που προβλέπονται στα άρθρα 4 του Ν. 2328/1995 όπως ισχύει και 12 και 15 παρ. 3 του Ν. 2644/1998». Όπως προκύπτει περαιτέρω από το άρθρο 4 παρ. 1 περ. α' του Ν. 2328/1995, η ως άνω αρμοδιότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων υφίσταται και για κάθε περίπτωση παραβίασης των κανόνων δικαίου που διέπουν τους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς και γενικότερα τη λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης.
Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται: α) Ότι ο νόμος διακρίνει τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας σε ενημερωτικούς και μη ενημερωτικούς ανάλογα με το είδος του περιεχομένου που μεταδίδουν, β) Ότι γενικού περιεχομένου είναι κατά το νόμο τα ενημερωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα, τα οποία περιέχουν στο συνολικό καθημερινό προγραμματισμό τους εκπομπές ποικίλης ύλης, γ) Ότι το κριτήριο αυτό διαφοροποιεί τα ενημερωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα γενικού περιεχομένου από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα θεματικού περιεχομένου, τα οποία έχουν ειδικό προσανατολισμό με την έννοια της μετάδοσης σε ημερήσια, εβδομαδιαία και ετήσια βάση εκπομπών συγκεκριμένης κατηγορίας, δ) Ότι οι ενημερωτικοί τηλεοπτικοί φορείς περιφερειακής εμβέλειας γενικού περιεχομένου υποχρεούνται να μεταδίδουν ημερησίως πρωτότυπα δελτία ειδήσεων, καθώς και να περιλαμβάνουν στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά τους ένα ελάχιστο περιεχόμενο εκπομπών διαφόρων κατηγοριών όπως ορίζει ο νόμος και ε) Ότι η υποχρέωση καθημερινής μετάδοσης εκπομπών διαφόρων κατηγοριών από τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς περιφερειακής εμβέλειας γενικού περιεχομένου συνάγεται αφενός από την τυπική τους κατάταξη τους στην κατηγορία των ραδιοτηλεοπτικών φορέων γενικού περιεχομένου και αφετέρου από την αναφορά του νομοθέτη σε ποικίλες κατηγορίες εκπομπών, των οποίων η κατάτμηση σε εβδομαδιαία βάση αποτελεί επιπρόσθετο στοιχείο επιβεβαιωτικό της ποικιλομορφίας προγράμματος που οφείλει να εμφανίζει κάθε φορέας γενικού περιεχομένου καθημερινώς.
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος και τους ισχυρισμούς της εγκαλούμενης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως) προέκυψαν τα εξής:
Την 25η.8.2014 (βλ. ιδίως την έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών), με βάση την εικοσιτετράωρη ροή προγράμματος ο συνολικός χρόνος μετάδοσης χρονοθυρίδων τηλεπώλησης της εγκαλουμένης ανήλθε σε 14 ώρες και 7 πρώτα λεπτά. Προέκυψε επίσης ότι η εγκαλουμένη δεν μετέδωσε δελτία ειδήσεων συνολικής ημερήσιας διάρκειας μίας τουλάχιστον ώρας, όπως προβλέπεται με το άρθρο 6 παρ. 13 του Ν. 3592/2007. Σημειώνεται ότι, με την με αριθμό 283/2015 απόφαση του ΕΣΡ, κρίθηκε ότι: «η μετάδοση μίας μόνο κατηγορίας εκπομπών σε υψηλό ποσοστό του ημερήσιου προγραμματισμού μεταβάλλει τον χαρακτήρα του τηλεοπτικού φορέα και τείνει να μετατρέψει στην πράξη ένα ενημερωτικό μέσο γενικού περιεχομένου σε μέσο μη ενημερωτικό κατά παράβαση των όρων της άδειας λειτουργίας του».
Για την παράβαση αυτή επιβλήθηκε στην εγκαλουμένη η κύρωση του προστίμου των 15.000 ευρώ. Η παραπάνω κυρωτική απόφαση ακυρώθηκε για τυπικούς λόγους, αναγόμενους στην κακή συγκρότηση του οργάνου, με την ΣτΕ 2581/2020.
III. Προβαλλόμενοι ισχυρισμοί
Η εγκαλουμένη αμφισβητεί την τέλεση από τον τηλεοπτικό σταθμό της των παραβάσεων που της αποδίδονται. Όλοι όμως οι σχετικώς προβαλλόμενοι ισχυρισμοί της είναι μη ουσιώδεις και μη χρήζοντες ειδικότερης αντιμετώπισης (βλ. επί ομοίων ισχυρισμών ΣτΕ 2332/2018, ΣτΕ 2194/2019, ΣτΕ 2765/2020).
Ισχυρίζεται επίσης η εγκαλουμένη ότι για το αδίκημα που της καταλογίζεται έχει συμπληρωθεί η τετραετής παραγραφή που προβλέπεται από το άρθρο 46 του Ν. 4779/2021 και ότι είναι αντισυνταγματική η μεταβατική ρύθμιση του άρθρου 52 παρ. 1 του ίδιου παραπάνω νόμου, στον βαθμό που εξαιρεί από τον θεσμό της παραγραφής υποθέσεις που έχουν καταστεί αντικείμενο έρευνας πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού. Ωστόσο, η αρχή της νομιμότητας επιτάσσει την ολοκλήρωση των εκκρεμών υποθέσεων, για τις οποίες είχε ήδη αρχίσει ο σχετικός έλεγχος και κατά μείζονα μάλιστα λόγο εκείνων, επί των οποίων είχαν ήδη εκδοθεί κυρωτικές αποφάσεις που ακυρώθηκαν για τυπικούς λόγους μη αναγόμενους σε ουσιαστικές τους πλημμέλειες.
Ισχυρίζεται επίσης η εγκαλουμένη ότι η όποια επιβολή κυρώσεως θα ήταν ανεπίκαιρη και άσκοπη, λαμβάνοντας υπόψιν τον χρόνο που έχει παρέλθει από την επίμαχη μετάδοση. Είναι ωστόσο σαφές από τα ήδη ανωτέρω αναφερθέντα ότι ο επαναπροσδιορισμός και ο ουσιαστικός επανέλεγχος της υποθέσεως έγινε εντός απολύτως ευλόγου χρόνου από την έκδοση της αποφάσεως που ακύρωσε για τυπικούς λόγους την αρχικώς επιβληθείσα κύρωση.
Τέλος, η εγκαλουμένη ισχυρίζεται ότι ο εικοσιτετράωρος έλεγχος που πραγματοποιήθηκε από το ΕΣΡ είναι απρόσφορος για την εξαγωγή συμπεράσματος διότι οι προβλεπόμενες από το νόμο υποχρεώσεις έχουν ως βάση χρονικού υπολογισμού την εβδομάδα. Ωστόσο, από το σύνολο των διατάξεων που αφορούν στο περιεχόμενο των προγραμματισμού των ραδιοτηλεοπτικών φορέων περιφερειακής εμβέλειας γενικού περιεχομένου προκύπτει η υποχρέωσή τους να εμφανίζουν καθημερινώς ποικιλομορφία προγράμματος, η οποία να ανταποκρίνεται στην κατηγορία της γενικής ενημέρωσης όπου κατατάσσονται.
IV. Υπαγωγή
Ενόψει όλων των ανωτέρω, καθίσταται σαφές η εγκαλουμένη παραβίασε -εκ προθέσεως- τους αναφερόμενους στο νομικό μέρος της παρούσας νομικούς κανόνες. Κατά συνέπεια, πρέπει να επιβληθεί στην εγκαλούμενη κύρωση και δη εκείνη του προστίμου.
Τέσσερα, όμως, μέλη της συνθέσεως - στα οποία δεν περιλαμβάνεται ο πρόεδρος - έχουν την γνώμη ότι επιβλητέα κύρωση ήταν εκείνη της συστάσεως.
Περαιτέρω, με βάση τη βαρύτητα της παραβάσεως και το μικρό μερίδιο τηλεθεάσεως του συγκεκριμένου (περιφερειακής εμβέλειας) τηλεοπτικού σταθμού κρίνεται ότι το επιβλητέο πρόστιμο είναι εκείνο των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Δέχεται ότι ο σταθμός της εγκαλουμένης παραβίασε - εκ προθέσεως - τους κανόνες της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία EXCOM ΚΟΜΜΙΟΥΝΙΚΕΪΣΟΝ ΤΕΚΝΟΛΟΤΖΙ ΑΕ, ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού EXTRA Ν. Αττικής, τη διοικητική κύρωση του προστίμου των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.
Κατά το άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 2328/1995, όπως έχει μετά την δια του άρθρου 23 παρ. 5 εδ. β' του Ν. 3166/2003 αντικατάστασή του, η παρούσα απόφαση κατά την προαναφερόμενη κύρωση, είναι εκτελεστή κατά:
1. Της εταιρείας EXCOM ΚΟΜΜΙΟΥΝΙΚΕΪΣΟΝ ΤΕΚΝΟΛΟΤΖΙ ΑΕ, που εδρεύει στο Περιστέρι Αττικής, με ΑΦΜ 94316866, Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ.
2. Του Vincent Dussart του Maurice, με ΑΦΜ 170083079, Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού, ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 28η Νοεμβρίου 2022 και δημοσιεύτηκε την 7η Αυγούστου 2023.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 246/2023 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ - 7η Αυγούστου 2023
