Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 44/2023 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 24.10.2022 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη- Δρίλια, αντιπρόεδρο, και (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Γεώργιο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Ευαγγελία Μήτρου, η οποία είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η εξέταση του αιτήματος του ιδιώτη ΚΑΡΑ ΑΛΗ ΣΑΜΠΑΝ, ιδιοκτήτη του ραδιοφωνικού σταθμού ΡΥΘΜΟΣ (πρώην STAR FM 106,7) N. Ξάνθης, για τη «διόρθωση» της συχνότητας του ραδιοφωνικού σταθμού από τους 106.7 FM στους 106 FM.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 5/13.1.2022, ο οποίος ανατέθηκε στον ειδικό επιστήμονα-νομικό Γεώργιο Αναγνωσταρά.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, παρέστη για λογαριασμό του ιδιοκτήτη του ραδιοφωνικού σταθμού o πληρεξούσιος δικηγόρος του Έρνεστ Εφραιμίδης. Ερωτηθείς από τον Πρόεδρο, ο Δικηγόρος απάντησε ότι γνωρίζει το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβε δε τον λόγο και ανέπτυξε τους ισχυρισμούς του. Ζήτησε στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να του παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση έγγραφου υπομνήματος έως τις 7.11.2022, ώρα 14:00, και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. Ο ραδιοφωνικός σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 6370/7.11.2022 υπόμνημα.
Την 20.2.2023 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, και (με τηλεδιάσκεψη μέσω της πλατφόρμας «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόντες η αντιπρόεδρος Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια και τα μέλη Βασίλειος Καραποστόλης, Γεώργιος Πλειός και Γεώργιος Σαρειδάκης, οι οποίοι είχαν κληθεί νομίμως. Ο Πρόεδρος ενημέρωσε αναλυτικά για την υπόθεση την απούσα κατά την συζήτηση Ευαγγελία Μήτρου, αναγιγνώσκοντας το αίτημα του ιδιοκτήτη του ραδιοφωνικού σταθμού, το γραπτό του υπόμνημα και το σύνολο των λοιπών εγγράφων του φακέλου. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ
Ι. Νομικό Μέρος
Ι.Κατά το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος: ««Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. O έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. O άμεσος έλεγχος του Κράτους, που λαμβάνει και τη μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης άδειας, έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας».
2. Κατά το άρθρο 53 παρ. 1 του Ν. 2778/1999: «Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που λειτουργούσαν την 1η Νοεμβρίου 1999, θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η οποία προβλέπεται στο άρθρο 7 παρ. 2 του ν. 2328/ 1995, για την προκήρυξη συγκεκριμένων θέσεων αδειών λειτουργίας τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών».
3. Κατά το άρθρο 53 παρ. 2 του Ν 2778/1999: «2. Οι αναφερόμενοι στην προηγούμενη παράγραφο ραδιοφωνικοί σταθμοί οφείλουν να τηρούν τους προβλεπόμενους στο άρθρο 8 του ν. 2328/1995 κανόνες λειτουργίας. καθώς και αυτούς που προβλέπονται από τους ισχύοντες κώδικες δεοντολογίας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Η παραβίαση των ανωτέρω κανόνων η οποία διαπιστώνεται με βάση τεκμηριωμένη και ειδικά αιτιολογημένη καταγγελία παντός έχοντος έννομο συμφέρον, έχει ως συνέπεια την άμεση διακοπή λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού, με απόφαση του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης,...»
4. Κατά το άρθρο 11 παρ. 4 του Ν. 3592/2007: «Οι φορείς άδειας τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών πρέπει να διασφαλίζουν την αδιάλειπτη λειτουργία τους...».
5. Τέλος, κατά το άρθρο 20 παρ. 1 και το άρθρο 21 παρ. 1 περ. γ του Ν. 4070/2012 (με το οποίο ενσωματώθηκαν στο εσωτερικό δίκαιο σχετικές Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης): «Το φάσμα ραδιοσυχνοτήτων αποτελεί σπάνιο πόρο, η διαχείριση του οποίου συνιστά κυριαρχικό δικαίωμα του Κράτους, καθώς και δημόσιο αγαθό με σημαντική κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική αξία». «Η χρήση ραδιοσυχνοτήτων επιτρέπεται στο πλαίσιο των Γενικών Αδειών. Δικαιώματα χρήσης ραδιοσυχνότητας χορηγούνται όπου κρίνεται αναγκαίο ώστε. να διαφυλάσσεται η αποτελεσματική χρήση του φάσματος.».
Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών, μεταξύ τους και προς τη γενική αρχή της λογικής συνοχής και ενότητας της έννομης τάξης, συνάγονται τα ακόλουθα:
(α) Ότι μεταξύ του Κράτους και του προσώπου, που χρησιμοποιούσε μια ραδιοφωνική συχνότητα δημιουργείται μια ιδιόρρυθμη (sui generis) δημοσίου δικαίου έννομη σχέση (προσομοιάζουσα με εκείνη της κατοχής και χρήσης δημοσίου κτήματος), με την οποία παρέχεται στον χρήστη η δυνατότητα πραγματοποίησης ραδιοφωνικών εκπομπών κατά τον μεταγενέστερο της 1.11.1999 χρόνο.
(β) Ότι εξαιτίας του όλως εξαιρετικού χαρακτήρος της ρύθμισης - αφού δι’ αυτής επιδιώκεται η έννομη τακτοποίηση έκνομης δραστηριότητας - και της ως εκ τούτου ανάγκης οι σχετικές διατάξεις να ερμηνεύονται στενώς, παρέχεται στον δικαιούχο η δυνατότητα χρήσης της συγκεκριμένης και μόνο συχνότητας και όχι οποιασδήποτε άλλης ή του ραδιοφωνικού φάσματος γενικώς.
(γ) Ότι για όσο χρονικό διάστημα ο σταθμός εκπέμπει ραδιοφωνικό πρόγραμμα είτε εντελώς αυθαίρετα, είτε επειδή «θεωρείται νομίμως λειτουργών», οφείλει - για την ταυτότητα του νομικού λόγου, και δη κατά μείζονα λόγο - να πληροί τις προϋποθέσεις και να τηρεί τις υποχρεώσεις που εκ της νομοθεσίας προβλέπονται για νομίμως αδειοδοτημένους ραδιοφωνικούς σταθμούς, αφού, υπό την αντίθετη εκδοχή, θα προέκυπτε το προφανές άτοπο να αποδίδεται στην βούληση του Νομοθέτη η πρόθεση να υπαγάγει τους νομοταγείς πολίτες, δηλαδή τους κατόχους νόμιμης άδειας σε δυσμενέστερη θέση έναντι των αδικοπραγούντων, δηλαδή των αυθαίρετων χρηστών του φάσματος (πρβλ. σχετικώς Ολ. ΣτΕ 3578/2010 και ΑΠ 1701/2014).
(δ) Ότι ένας τέτοιος όρος ύπαρξης της έννομης σχέσης και μια αντίστοιχη υποχρέωση του χρήστη μιας ραδιοφωνικής συχνότητας είναι η διαρκής και αδιάλειπτη λειτουργία του σταθμού, η διακοπή της λειτουργίας του οποίου επιφέρει αυτοδίκαιη κατάργηση της όλης έννομης σχέσης μεταξύ του δικαιούχου και του Κράτους (το οποίο μάλιστα, με βάση και τους διεθνείς κανόνες, δεν έχει δικαίωμα αποθεματοποίησης του ραδιοφωνικού ή του τηλεοπτικού φάσματος).
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Ο ραδιοφωνικός σταθμός είναι κάτοχος της με αριθμό 51/2006 ΒΝΛ, η οποία του χορηγήθηκε από το Ε.Σ.Ρ σε εφαρμογή του άρθρου 53 του Ν. 2778/1999.
Με το με αριθμό πρωτοκόλλου 5801/04.11.2021 έγγραφο, ο ιδιοκτήτης του ραδιοφωνικού σταθμού ενημερώνει ότι έχει προχωρήσει προ ετών στην αλλαγή της συχνότητας εκπομπής του σταθμού του από τους 106.7 FM στους 106 FM και αιτείται τη «διόρθωση» του Πίνακα Λειτουργούντων Ραδιοφωνικών Σταθμών του ΕΣΡ ώστε να αναφέρεται σε αυτόν η συχνότητα από την οποία λειτουργεί ο σταθμός.
III. Προβαλλόμενοι ισχυρισμοί
Ισχυρίζεται ο ιδιοκτήτης του ραδιοφωνικού σταθμού ότι η αλλαγή της συχνότητας του σταθμού του ήταν εκ των πραγμάτων αναγκαία, καθώς από τη συχνότητα 106.7 FM άρχισε να εκπέμπει ήδη από το έτος 2006 κρατικός ραδιοφωνικός σταθμός από το κέντρο εκπομπής Υψάριο Θάσου. Υποστηρίζει επομένως ο ιδιοκτήτης του ραδιοφωνικού σταθμού ότι η μετατόπιση του σταθμού του στη συχνότητα 106 FM ήταν επιβεβλημένη, προκειμένου αφενός να μπορεί να ακούγεται στην πόλη της Ξάνθης και αφετέρου να μην παρεμβάλλεται στον λειτουργούντα από τη συχνότητα 106.7 FM κρατικό ραδιοφωνικό σταθμό. Δεδομένων των παραπάνω, ισχυρίζεται ο αιτών ότι επιτρέπεται η μετατόπιση σε άλλη συχνότητα των νομίμως λειτουργούντων ραδιοφωνικών σταθμών όταν αυτή γίνεται για λόγους αντικειμενικούς. Ο ισχυρισμός αυτός είναι νομικώς αβάσιμος και απορριπτέος, καθώς, κατά τα αναφερόμενα στο νομικό μέρος της παρούσας, οι σταθμοί που καλύπτονται από το μεταβατικό καθεστώς της νομίμου λειτουργίας μπορούν να εκπέμπουν μόνο από τη συχνότητα στην οποία αφορά η βεβαίωση νομίμου λειτουργίας τους. Δεν επικαλείται άλλωστε ο αιτών κάποια συγκεκριμένη νομική βάση, στην οποία θα μπορούσε να θεμελιωθεί το υποβαλλόμενο αίτημα «διόρθωσης» της αναφερόμενης στη βεβαίωση νομίμου λειτουργίας του σταθμού συχνότητας.
Επικαλείται επίσης ο αιτών την ύπαρξη αμετάκλητης ποινικής απόφασης, που τον αθωώνει από την κατηγορία της παράνομης εκπομπής ραδιοφωνικού προγράμματος από τη συχνότητα 106 FM. Όπως όμως προκύπτει από την απόφαση αυτή, αντικείμενο της ποινικής υποθέσεως ήταν αν ο αιτών λειτουργούσε τον ραδιοφωνικό σταθμό με την επωνυμία ΡΥΘΜΟΣ 106 Ν. Ξάνθης, για τον οποίον είχε εκδοθεί από το ΕΣΡ η με αριθμό 122/2007 απόφαση που του επέβαλε την κύρωση της οριστικής διακοπής λειτουργίας του. Κρίθηκε ειδικότερα με την απόφαση αυτή ότι ο ραδιοφωνικός σταθμό τους αιτούντος «είναι διάφορος του σταθμού ΡΥΘΜΟΣ 106 Ν. Ξάνθης, στον οποίον έχει επιβληθεί διοικητική κύρωση για την οριστική διακοπή της λειτουργίας του με την υπ’ αριθμ. 122/6-3-07 απόφαση του ΕΣΡ (βλ. το με αριθμ. Πρωτ. 8446/08 έγγραφο του ΕΣΡ)». Δεν αφορά επομένως η απόφαση αυτή την ουσία του υπό κρίση αιτήματος. Τούτο ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι κατά πάγια νομολογία η έκδοση προηγούμενης αθωωτικής ποινικής αποφάσεως ουδόλως προκαταλαμβάνει το αποτέλεσμα της αποφάσεως άλλου οργάνου που επιλαμβάνεται μεταγενεστέρως επί του θέματος, αλλά υποχρεώνει απλώς το τελευταίο αυτό όργανο να συνεκτιμήσει την ύπαρξη της αθωωτικής αυτής αποφάσεως (ΣτΕ 1741/2015 ΟΛΟΜ, ΑΠ 4/2020 ΟΛΟΜ).
Ισχυρίζεται τέλος ο αιτών ότι τυχόν απόρριψη του αιτήματος του θα παραβίαζε την αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης. Όπως όμως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η αλλαγή της συχνότητας του ραδιοφωνικού σταθμού έγινε τελείως αυθαιρέτως και χωρίς να έχει υπάρξει κανένα σχετικό αίτημα προς το ΕΣΡ που θα μπορούσε να προκαλέσει στον αιτούντα τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη ότι ενεργούσε νομίμως. Αντιθέτως μάλιστα, πριν τη μετατόπιση του σταθμού στους 106 FM είχε προηγηθεί και άλλη αυθαίρετη μεταβολή συχνότητας στους 102.1 FM, για την οποία είχε επιβληθεί με την με αριθμό 362/2007 απόφαση του ΕΣΡ η κύρωση της συστάσεως όπως παύσει η παράνομη λειτουργία του ραδιοφωνικού σταθμού από την ως άνω συχνότητα. Γνώριζε επομένως ο αιτών ότι ενεργούσε παρανόμως, αλλάζοντας τη συχνότητα εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού του από τους 106.7 FM στους 106 FM.
IV. Υπαγωγή
Ενόψει τούτων και με βάση τα προεκτεθέντα, πρέπει να απορριφθεί το υποβληθέν αίτημα για τη «διόρθωση» της συχνότητας του ραδιοφωνικού σταθμού ΡΥΘΜΟΣ (πρώην STAR FM 106,7) N. Ξάνθης από τους 106.7 FM στους 106 FM, λόγω απουσίας σχετικής νομικής βάσεως στην οποία θα μπορούσε το αίτημα αυτό να θεμελιωθεί.
Κατά τη γνώμη όμως δύο μελών, το υποβληθέν αίτημα ήταν νόμιμο και έπρεπε και ικανοποιηθεί.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΎ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Απορρίπτει το με αριθμό πρωτοκόλλου 5801/04.11.2021 αίτημα του του ιδιώτη ΚΑΡΑ ΑΛΗ ΣΑΜΠΑΝ, ιδιοκτήτη του ραδιοφωνικού σταθμού ΡΥΘΜΟΣ (πρώην STAR FM 106,7) N. Ξάνθης, για τη «διόρθωση» της συχνότητας του ραδιοφωνικού σταθμού από τους 106.7 FM στους 106 FM.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 20η Φεβρουαρίου 2023 και δημοσιεύθηκε την 8η Μαΐου 2023.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 44/2023 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ - 8η Μαΐου 2023
