Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 257/2022 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 13.9.2022 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη - Δρίλια, αντιπρόεδρο, και (με τηλεδιάσκεψη μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Γεώργιος Πλειός, ο οποίος είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο «DION TV» Νομού Θεσσαλονίκης, ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία «ΠΟΝΤΟΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΕ», αναφορικά με διατάξεις περί μετάδοσης ατεκμηρίωτων πληροφοριών και ειδήσεων κατά τη διάρκεια της εκπομπής με τίτλο: «ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ», η οποία μεταδόθηκε την 15.3.2022, 29.3.2022, 5.4.2022 και 19.4.2022 μεταξύ 22.00 και 23.00. Η υπόθεση εξετάζεται ύστερα από την με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 2709/20.4.2022 καταγγελία.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 125/29.4.2022, ο οποίος ανατέθηκε στη διοικητική υπάλληλο Ροδόπη Μπιλιαρδή και στην ειδική επιστήμονα - νομικό Όλγα Γαρουφαλιά. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 547/ΕΣ/6.6.2022 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης και η Ειδική Επιστήμων υπέβαλε την με αριθμό πρωτοκόλλου 601/ΕΣ/23.6.2022 νομική της εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, για λογαριασμό της λειτουργούσης τον ως άνω τηλεοπτικό σταθμό εταιρείας, παρέστη ο πληρεξούσιος δικηγόρος της Σπυρίδων Αρώνης. Ερωτηθείς από τον Πρόεδρο ο Δικηγόρος δήλωσε ότι γνωρίζει το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβε δε τον λόγο και ανέπτυξε τους ισχυρισμούς του. Ζήτησε στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να του παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 30.9.2022, ώρα 14.00, και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 5605/30.9.2022 υπόμνημα και τα με αριθμό πρωτοκόλλου 5623/3.10.2022 και 5626/3.10.2022 συμπληρωματικά έγγραφα.
Την 6.12.2022 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου.
Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο και (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr») τα μέλη: Βασίλειο Καραποστόλη, Ευαγγελία Μήτρου, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Απούσα η Αντιπρόεδρος Ευτέρπη Κουτζαμάνη - Δρίλια και τα μέλη Καλλιόπη Διαμαντάκου και Γεώργιος Πλειός, οι οποίοι είχαν κληθεί νομίμως. Το μέλος Νικόλαος Κιάος ήτο παρόν, αλλά δεν ψήφισε και ως εκ τούτου θεωρείται δικονομικώς απόν. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και η ειδική επιστήμων-νομικός Όλγα Γαρουφαλιά, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού άκουσε την επίμαχη ροή προγράμματος και μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος:
1. Το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος ορίζει: «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. Ο άμεσος έλεγχος του Κράτους, που λαμβάνει και τη μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης άδειας, έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων...». Ο άμεσος αυτός έλεγχος του κράτους προβλέπεται χάριν της εξυπηρέτησης στόχων γενικού συμφέροντος.
2. Η ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα του κοινού στην πληροφόρηση προβλέπεται στις διατάξεις των άρθρων:
α) 10 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), το οποίο ορίζει: «Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα εις την ελευθερίαν εκφράσεως. Το δικαίωμα τούτο περιλαμβάνει την ελευθερίαν γνώμης ως και την ελευθερίαν λήψεως ή μεταδόσεως πληροφοριών ή ιδεών, άνευ επεμβάσεως δημοσίων αρχών και ασχέτως συνόρων»,
β) 19 παρ. 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά δικαιώματα, το οποίο ορίζει: «Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην ελευθερία
της έκφρασης. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει την ελευθερία της αναζήτησης, της λήψης και της μετάδοσης πληροφοριών και απόψεων κάθε είδους, ανεξαρτήτως συνόρων, προφορικά, γραπτά, σε έντυπα, σε κάθε μορφή τέχνης ή με κάθε άλλο μέσο της επιλογής»,
γ) 14 παρ. 1 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει: «Καθένας μπορεί να εκφράζει και να διαδίδει προφορικά, γραπτά και δια του τύπου τους στοχασμούς του τηρώντας τους νόμους του Κράτους».
δ) 5 παρ. 1 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει: «Καθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη».
ε) 5Α παρ. του Συντάγματος, το οποίο ορίζει: «Καθένας έχει δικαίωμα στην πληροφόρηση, όπως νόμος ορίζει»,
στ) 2 παρ. 2 του Π.Δ. 77/2003, το οποίο ορίζει: «Ο δημοσιογράφος υπερασπίζεται την ελευθερία της έκφρασης και, στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, έχει το δικαίωμα, να μεταδίδει ανεμπόδιστα πληροφορίες και σχόλια για να εξασφαλίσει την ενημέρωση της κοινής γνώμης».
3. Το άρθρο 3 του Π.Δ. 77/2003 ορίζει: «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση πρέπει να αναγνωρίζουν και να σέβονται εμπράκτως τη διατύπωση διαφορετικών απόψεων και να υπερασπίζονται την ελευθερία μεταδόσεώς τους. Οι διαφορετικές απόψεις πρέπει να παρουσιάζονται έγκαιρα και με ίσους όρους».
4. Το άρθρο 5 του Π.Δ. 77/2003 ορίζει: «Η μετάδοση των γεγονότων πρέπει να είναι αληθής, ακριβής και όσο είναι δυνατό πλήρης. Τα γεγονότα πρέπει να παρουσιάζονται με προσοχή και αίσθημα ευθύνης, ώστε να μη δημιουργούν υπέρμετρη ελπίδα, σύγχυση ή πανικό στο κοινό».
5. Το άρθρο 8 παρ. 1 εδ. α του Π.Δ. 77/2003 ορίζει: «Δεν πρέπει να μεταδίδονται πληροφορίες χωρίς να έχουν ελεγχθεί».
6. Το άρθρο 15 παρ. 1 του Π.Δ. 77/2003 ορίζει: «Ειδήσεις και σχόλια, κρίσεις ή απόψεις πρέπει να διακρίνονται με τρόπο σαφή. Υποθέσεις ή πιθανολογήσεις δεν παρουσιάζονται ως γεγονότα».
7. Το άρθρο 1 παρ. 1 εδ. β του Ν. 2328/1995 ορίζει: «Οι άδειες χορηγούνται για την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος και η χρήση τους συνιστά δημόσια λειτουργία».
8. Τέλος, κατά τα στοιχεία β και ε της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 2863/2000, το Ε.Σ.Ρ ελέγχει την τήρηση των όρων που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και επιβάλλει τις από το άρθρο 4 του Ν. 2328/1995 προβλεπόμενες κυρώσεις σε περιπτώσεις παραβάσεων.
9. Η ελευθερία της πληροφορίας δεν περιλαμβάνει την ελευθερία διαδόσεως ψευδών ειδήσεων. Η ελευθερία της έκφρασης αποτελεί εγγύηση του ελεύθερου δημοσίου διαλόγου και συνιστά ένα από τα ουσιωδέστερα θεμέλια της δημοκρατίας. Η ελευθερία έκφρασης του ατόμου (προφορικά, γραπτά και δια του τύπου) περιλαμβάνει το δικαίωμα διαμόρφωσης, κατοχής, έκφρασης και διάδοσης, αλλά και λήψης μίας γνώμης, καθώς και τη μετάδοση πληροφοριών και ιδεών που όχι μόνο γίνονται ευμενώς δεκτές και θεωρούνται ουδέτερες, αλλά και εκείνες που προσβάλλουν, σοκάρουν ή ενοχλούν (ΕΔΔΑ, Handyside v. The United Kingdom, 7.12.1976, παρ. 49, Animal Defenders, παρ. 100.).
10. Το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος στοχεύει, μεταξύ άλλων, στην εξασφάλιση της εγκυρότητας και της αξιοπιστίας των μεταδιδόμενων από τις τηλεοπτικές εκπομπές πληροφοριών. (πρβλ. ΣτΕ 626/2016). Οι κανόνες που διατυπώνονται στα άρθρα 5 και 8 παρ. 1 του Π.Δ. 77/2003, διέπουν κάθε μετάδοση ειδήσεως σχετικά με την πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή της χώρας ή της διεθνούς κοινότητας, ανεξαρτήτως του χαρακτήρα της εκπομπής, στο πλαίσιο της οποίας μεταδίδεται (ΣτΕ 970 και 971/2011). Οι κανόνες δημοσιογραφικής δεοντολογίας περί ακριβούς μετάδοσης γεγονότων δεν αφορούν μόνο τη μετάδοση, αμιγώς, πληροφοριών και ειδήσεων, αλλά και την εν γένει παρουσίαση θεμάτων της επικαιρότητας, καθώς και τον συνυφασμένο με αυτή, κριτικό και εν γένει αξιολογικό σχολιασμό τους (ΣτΕ 1731/2017). Η μετάδοση εκπομπών, των οποίων το περιεχόμενο παραβιάζει τους κανόνες του κώδικα δεοντολογίας, δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο του συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος της πληροφορήσεως κατά την άσκησή του μέσω των τηλεοπτικών σταθμών (ΣτΕ 1731/2017, 2918/2014, 3311/2013). Η εξασφάλιση της αλήθειας και της ακρίβειας της μετάδοσης μίας είδησης επιβάλλει τον προγενέστερο έλεγχο των πληροφοριών και των ειδήσεων, ώστε αυτές να μεταδίδονται με προσοχή και αίσθημα ευθύνης (ΣτΕ 4418/2014, 4406/2013, 1351/2013) και να αποφεύγεται η πρόκληση σύγχυσης στο κοινό και η δημιουργία εσφαλμένης εντύπωσης για συγκεκριμένα πρόσωπα, γεγονότα ή θέματα, η οποία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η έκφραση επιφυλάξεων για την αλήθεια μίας πληροφορίας από τους δημοσιογράφους που συμμετέχουν σε δελτίο ειδήσεων δεν αναιρεί τη μη παρουσίαση του γεγονότος με την δέουσα προσοχή και αίσθημα ευθύνης, ούτε την παράλειψη ελέγχου πριν από τη μετάδοσή του, διότι όταν μία πληροφορία είναι έωλη δεν ενδείκνυται να παρουσιάζεται σε δελτίο ειδήσεων (ΣτΕ 4406/2013). Η αναφορά κατά τη μετάδοση δελτίου ειδήσεων σε περιστατικό μη ανταποκρινόμενο στην πραγματικότητα, συνιστά μετάδοση ανακριβούς πληροφορίας, χωρίς την προσήκουσα προσοχή και αίσθημα ευθύνης (ΣτΕ 657/2018, 2903/2016). Μία πληροφορία όταν παρουσιάζεται πρέπει να διασταυρώνεται με υπαρκτό υπόβαθρο που να περιέχει επαρκή ένδειξη για τα όσα μεταδόθηκαν (πρβλ. ΣτΕ 626/2016). Τα καθήκοντα και οι υποχρεώσεις συναφείς με την ελευθερία της έκφρασης απαιτούν ιδιαίτερα λεπτομερή έλεγχο ως προς το αν υπάρχει επαρκής «πραγματική βάση» για σοβαρούς ισχυρισμούς (ΕΔΔΑ, Rungainis v. Latvia, 14.9.2018, παρ. 59), ενώ η υπεύθυνη δημοσιογραφία συνεπάγεται ότι οι δημοσιογράφοι ελέγχουν τις πληροφορίες που παρουσιάζουν στο κοινό σε μία λογική έκταση (ΕΔΔΑ, Kacki v. Poland, 4.10.2017, παρ. 52). Σε περίπτωση διατήρησης επιφυλάξεων ως προς την ακρίβεια μεταδοθείσας είδησης οι συντελεστές της εκπομπής οφείλουν να μην προβούν σε οποιαδήποτε ανακοίνωση μέχρι να διασταυρώσουν και να επιβεβαιώσουν τις σχετικές πληροφορίες (ΣτΕ 626/2016). Η προστασία που το άρθρο 10 παρέχει στους δημοσιογράφους σε σχέση με την παρουσίαση των θεμάτων δημοσίου ενδιαφέροντος τελεί υπό την επιφύλαξη ότι ενεργούν με καλή πίστη και επί ακριβούς πραγματικής βάσης και παρέχουν «αξιόπιστες και ακριβείς» πληροφορίες σύμφωνα με τη δημοσιογραφική δεοντολογία (Guide to article 10 of the Convention - Freedom of expression, σ. 54, Axel Springer AG v. Germany, παρ. 93, Bladet Tromso and Stensaas v. Norway, παρ. 65, Pedersen and Baadsgaard v. Denmark, παρ. 78, Fressoz and Roire v. France, παρ. 54, Stoll, παρ. 103). Παρολ’αυτά, το ΕΔΔΑ αναγνωρίζει το κριτήριο της καλής πίστης, ώστε να δώσει στον τύπο ένα περιθώριο λάθους (breathing space for error), καθώς εάν πρόκειται για θέμα δημοσίου ενδιαφέροντος και ο δημοσιογράφος έκανε εύλογες προσπάθειες για την εξακρίβωση της αλήθειας, δεν ευθύνεται ακόμη και αν αποδεικνύονται αναληθή. (Macovei M., 2003, Freedom of Expression, A Guide to the Implementation of Article 10 of the European Convention on Human Rights. Human Rights handbooks, No. 2, σ.
10, Council of Europe.) Κατά την αναζήτηση του βαθμού της επιμέλειας, πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν και τα μέσα που διαθέτει ο δημοσιογράφος προς αναζήτηση της αλήθειας, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η παράλειψη έγκαιρης ενημέρωσης δύναται να αφαιρέσει από την είδηση κάθε αξία και ενδιαφέρον (ΕΔΔΑ Aguilina and others V Malta). Όμως, η έννοια της επείγουσας και άμεσης μετάδοσης των πληροφοριών δεν υπερέχει της αναγκαίας επιβεβαίωσης των πηγών και της δυνατότητας να υπάρξει απάντηση (Παγκόσμιος Χάρτης Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, προοίμιο 5, Βρυξέλλες, Απρίλιος 2019, ΠΠΑθ 2237/2015).
11. Γεγονός θεωρείται οποιοδήποτε συμβάν του εξωτερικού κόσμου, αναγόμενο στο παρόν ή παρελθόν, υποπίπτον στις αισθήσεις και δυνάμενο να αποδειχθεί. Δεν αποκλείεται στην έννοια του γεγονότος να υπαχθούν η έκφραση γνώμης ή αξιολογικής κρίσης, ακόμη δε και χαρακτηρισμός, οσάκις αμέσως ή εμμέσως υποκρύπτονται συμβάντα και αντικειμενικά εκδηλωτικά στοιχεία, ..., δηλαδή μόνον όταν συνδέονται και σχετίζονται με το γεγονός κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ουσιαστικώς να προσδιορίζουν την ποσοτική και ποιοτική του βαρύτητα (ΠΠΑθ 2237/2015). Κατά την έννοια του άρθρου 5 παρ. 1 του Π.Δ. 77/2003, ενόψει του σκοπού της αποφυγής πρόκλησης σύγχυσης στο τηλεοπτικό κοινό, στον οποίο αυτό, μεταξύ άλλων, αποβλέπει, στην υποχρέωση του τηλεοπτικού σταθμού προς μετάδοση γεγονότων με ακρίβεια περιλαμβάνεται, για την ταυτότητα του λόγου, και η υποχρέωση προβολής με ακρίβεια εικόνων, όπως φωτογραφιών (προσώπων) που σχετίζονται με το περιεχόμενο του μεταδιδόμενου γεγονότος (ΣτΕ 3029/2013). Κάθε φορά που αφορμή μιας κρίσης ή ενός σχoλίου είναι ένα πραγματικό γεγονός, το καθήκον αλήθειας με το παραπάνω περιεχόμενο και έκταση επεκτείνεται και σε αυτά. (ΑΠ 1265/2010). Ισχυρισμός θεωρείται η ανακοίνωση προερχόμενη ή εξ ιδίας πεποιθήσεως ή γνώμης ή εκ μεταδόσεως από τρίτο πρόσωπο (ΠΠΑθ 2237/2015). Φήμες σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να παρουσιάζονται σαν γεγονότα (ΑΠ 1265/2010, ΔιΜΕΕ 2011, σ. 58). Τα μέσα όχι μόνο πληροφορούν, αλλά μπορούν επίσης να προτείνουν μέσω του τρόπου παρουσίασης των πληροφοριών πώς θα εκτιμηθούν αυτές (Guide to article 10 of the Convention - Freedom of expression, σ. 54).
12. Μία εκ των υποχρεώσεων του τύπου είναι το καθήκον αλήθειας που πηγάζει από τη δημόσια αποστολή του και συνίσταται στην υποχρέωση ελέγχου της αλήθειας των πληροφοριών και των ειδήσεων πριν από τη δημοσίευσή τους. Στα πλαίσια αυτά ο τύπος οφείλει:
α) να απέχει από διαστρεβλώσεις και παραποιήσεις και να μην παρουσιάζει ως γεγονότα φήμες και υποθέσεις,
β) να εξαντλεί όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του, προκειμένου να ελέγξει την αλήθεια και την προέλευση των ειδήσεων (ΑΠ 1265/2010, ΔιΜΕΕ 2011, σ. 58),
γ) να διασταυρώνει τις πληροφορίες που λαμβάνει από μη επίσημες πηγές (ΕΔΔΑ Rumyana Ivanova, παρ. 64 - 65), δ) να μην παρουσιάζει μονομερώς τις ειδήσεις (ΑΠ 1265/2010, ΔιΜΕΕ 2011, σ. 58). Η μη τήρηση αυτών των συναλλακτικών υποχρεώσεων αποκλείει, στην περίπτωση της μεταδόσεως αναληθούς ειδήσεως την ύπαρξη δικαιολογημένου ενδιαφέροντος του δημοσιογράφου, προς ενημέρωση του κοινού (πρβλ. ΑΠ 471/2013, ΑΠ 271/2012, ΠΠΑθ 2237/2015). Ειδήσεις που ουδόλως ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα δεν εξυπηρετούν την ανάγκη του κοινού για πληροφόρηση, αλλά τουναντίον επιφέρουν αποπροσανατολισμό του από την πραγματικότητα. (ΠΠΑθ 2237/2015). Η ανακρίβεια στην παρουσίαση της ειδήσεως είναι δυνατόν να συνίσταται στην μη πληρότητα, υπό την έννοια ότι παραλείπονται ουσιώδη στοιχεία και αποδίδεται παραποιημένη η εικόνα της πραγματικότητας. Παράβαση του καθήκοντος αληθείας θεωρείται και η μονομερής παρουσίασή της. Αποφασιστικό κριτήριο για την ακρίβεια μιας ειδήσεως δεν είναι η υποκειμενική γνώμη του δημοσιογράφου, αλλά η αντικειμενική εντύπωση του μέσου αμερόληπτου αναγνώστη. (ΑΠ 1265/2010).
13. Ο ζωντανός χαρακτήρας μίας εκπομπής που μεταδίδεται απευθείας αφαιρεί την δυνατότητα από τον δημοσιογράφο - συντονιστή της εκπομπής να αποσύρει επί τόπου χαρακτηρισμούς ή προφορικές δηλώσεις που έγιναν από τρίτο πρόσωπο που μετέχει στην εκπομπή, γι αυτό και η ευθύνη του δημοσιογράφου-συντονιστή της εκπομπής δεν συμπίπτει με εκείνη του προσώπου, το οποίο εκφράστηκε με λέξεις ενδεχομένως πολεμικές, υβριστικές ή συκοφαντικές. (πρβλ. ΕΔΔΑ υπόθεση Λιοναράκη κατά Ελλάδας της 5.7.2007 και ΕΔΔΑ Gunduz v. Turquie, § 49). Όμως, κάθε τηλεοπτικός σταθμός οφείλει, ενόψει της συνταγματικής επιταγής περί της ποιοτικής στάθμης των εκπομπών, να διαθέτει τους αναγκαίους μηχανισμούς για την διακοπή μίας εκπομπής, σε περίπτωση που παρουσιαζόμενο σ’ αυτήν πρόσωπο εκτρέπεται επιμόνως (πρβλ. ΣτΕ 4067/2008 και ΣτΕ 4788/2012). Ανεξαρτήτως, πάντως, της σχέσεως που συνδέει τον δημοσιογράφο με τον προσκεκλημένο σε εκπομπή, η τήρηση των κανόνων δεοντολογίας είναι υποχρέωση, την οποία υπέχουν οι συντελεστές παραγωγής και μεταδόσεως των ειδησεογραφικών, δημοσιογραφικών ή πολιτικών εκπομπών των σταθμών και οφείλουν να διασφαλίζουν οι ειδησεογραφικές, δημοσιογραφικές ή πολιτικές εκπομπές, μέσω των συντελεστών παραγωγής και μεταδόσεώς τους. Η αποδοχή της απόψεως ότι δεν υφίσταται ευθύνη των τηλεοπτικών σταθμών για παραβάσεις του κώδικα δεοντολογίας που τελούνται από τρίτα πρόσωπα, δηλαδή πρόσωπα που προσκαλούνται στις εν λόγω εκπομπές, χωρίς να συνδέονται με κάποια σχέση εργασίας μαζί τους, θα μετέθετε την τήρηση της ανωτέρω υποχρεώσεως στη διακριτική ευχέρεια μη υπευθύνων, κατά νόμο, προσώπων και θα καθιστούσε επισφαλή την τήρηση του κώδικα δεοντολογίας. Ως εκ τούτου, νομίμως επιβάλλεται κύρωση σε τηλεοπτικό σταθμό για παραβάσεις κανόνων δεοντολογίας που τελέσθηκαν κατά τη διάρκεια μεταδόσεως τηλεοπτικής εκπομπής, ασχέτως αν προέρχονται από τους συντελεστές παραγωγής ή μεταδόσεώς της ή από τους προσκεκλημένους σε αυτήν, στην επιλογή, άλλωστε, των οποίων προβαίνουν οι εν λόγω συντελεστές (ΣτΕ 1658/2015).
ΙΙ. Πραγματικό μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος και τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής:
Η εκπομπή με τίτλο «ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ» αποτελεί ενημερωτική εκπομπή που ασχολείται με την παρουσίαση και τον σχολιασμό γεγονότων της επικαιρότητας. Παρουσιαστής της εκπομπής είναι ο Κώστας Πορτοκάλης και προσκεκλημένος στις εξεταζόμενες εκπομπές είναι ο δημοσιογράφος, Δημήτρης Λιάτσος που βρίσκεται στη Μόσχα και συμμετέχει σ’ αυτές μέσω skype.
1. Κατά τη μετάδοση της εκπομπής «ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ» την 15.3.2022 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα (όπως αυτά αποδόθηκαν κατά την απομαγνητοφώνηση):
Κ. Πορτοκάλης (παρουσιαστής): Κύριε Λιάτσο, λοιπόν, θέλω να σας δείξω ένα βίντεο, το οποίο, για το οποίο μας κατηγορούν εδώ στην, τους δυτικούς μας κατηγορούν οι Ρώσοι, ότι δεν το προβάλαμε όσο έπρεπε, Θέλουμε να μας πείτε τι έγινε. Το βρήκαμε αυτό το βίντεο και θέλουμε να σας το δείξουμε. Να το δούμε λίγο, να το ακούσουμε και να το δούμε και μετά να μας πείτε τι έγινε. Μπορούμε;
Κ. Πορτοκάλης: Είναι μια στιγμή, τη βρήκαμε, που όσο μπορούσαμε να τη δείξουμε, δεν μπορούσαμε να το έχουμε και πολύ καθαρό στα χέρια μας. Μας κατηγορούν οι Ρώσοι ότι δεν το προβάλαμε όσο έπρεπε. Τι ακριβώς έγινε; Έγινε νομίζω 14 Μαρτίου. Είναι χθες.
Δ. Λιάτσος (προσκεκλημένος): Οι Ρώσοι δεν κατηγορούν κανένα. Οι Ρώσοι κάνουν αυτό που πρέπει και βλέπουνε ότι πρέπει να πιάσουνε και να μαζέψουνε τις πληγές τους, γιατί αυτό που έγινε χθες ήτανε έγκλημα πολέμου, όσο κι αν ακούγεται λίγο παράηχα, θα έλεγα, σε μια φάση όπου γίνεται πραγματικά ένας μεγάλος πόλεμος, τον οποίο η Ρωσική Ομοσπονδία τον έχει χαρακτηρίσει ως μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση για ξεκαθάρισμα, όπως λέει και της αποστρατικοποίησης και της Ουκρανίας, αλλά και αποναζικοποίηση. Κι εδώ βλέπουμε το εξής. Αυτό το βίντεο, το οποίο δείξατε, δείχνει ότι παρά το γεγονός ότι γίνονται οι εχθροπραξίες εδώ και τρεις εβδομάδες, τώρα από απόσταση εκατό-εκατόν πενήντα και πλέον χιλιομέτρων το Ουκρανικό σύστημα έριξε με το σύστημα αυτό TOSCA U- είναι ένα φοβερό Σοβιετικό όπλο της προηγούμενης τεσσαραντακονταετίας και παρ’ όλα αυτά βλέπουμε ότι έχουν ακόμα τρομερή ισχύ. Έριξαν ένα βλήμα, το οποίο ήτανε εμποτισμένο, μπροστά του είχαν βάλει μια κεφαλή με κασέτες, αυτό το οποίο στον στρατό λέγεται με κασέτες βλήμα, βόμβα διασποράς ήταν γενικά. Έτσι τη λένε στη στρατιωτική έκφραση. Τι σημαίνει αυτό, η βόμβα διαφοράς; Σημαίνει ότι μόλις σκάσει αυτή, όπου πέσει αυτό το πράγμα, δημιουργεί μέσα σε μια ακτίνα 500 τουλάχιστον μέτρων από το σημείο που έπεσε, δεν μένει τίποτε όρθιο. Κτίρια, σπίτια, λεωφορεία, αυτοκίνητα, άνθρωποι διαλύονται. Αυτή λοιπόν, η βόμβα χθες έπληξε το κέντρο της πόλης Ντανιέσκ, στο οποίο σε καλές εποχές ζούσανε πάνω από ένα εκατομμύριο κόσμος. Τώρα πρέπει να είναι εκατόν-εκατόν πενήντα χιλιάδες αυτοί που είναι μέσα. Ωστόσο υπήρχε μια κίνηση. Χθες πριν πέσει η αεράμυνα του
Ντανιέσκ το χτύπησε στον αέρα, αλλά ήταν εγώ καταλαβαίνω σε ύστερο στάδιο, είχε φτάσει πολύ κοντά δηλαδή στο να πέσει, στα διακόσια μέτρα, δεν ξέρω πόσο το χτύπησε, ενώ θα μπορούσε, αν υπήρχαν πιο τέλεια συστήματα να το χτυπήσει στα πεντακόσια μέτρα, στα χίλια μέτρα, έτσι ώστε να μην κάνει ζημιά και μόνο από τα θραύσματα που έπεσαν κάτω κι από το ωστικό κύμα είχαμε είκοσι νεκρούς, πάνω από τριάντα, τριάντα δύο νομίζω τριάντα τρεις τραυματίες, οι περισσότεροι από αυτούς σακατεμένοι από τα θραύσματα, γιατί αν διάβασα καλά, θα πρέπει να είναι γύρω στα τρακόσια πενήντα θραύσματα που έχουν αυτές οι κασέτες μέσα και πρέπει να είναι σε αυτήν τη βόμβα, πρέπει να είναι 3-4 κασέτες. Αυτού του είδους οι βόμβες με διεθνή σύμβαση έχουνε απαγορευτεί να κάνουνε, να γίνονται χρήση τέτοια, τέτοιων βομβών, να γίνεται χρήση τέτοιων βομβών σε κατοικημένες περιοχές. Απαγορεύεται από όλες τις χώρες. Είναι ξεκάθαρο αυτό. Κι όμως έγινε αυτό το χτύπημα και για να γίνει μεταξύ μας αυτό το χτύπημα δεν αποφασίζει ο αρχηγός του όπλου ή της ομάδας της πυροβολαρχίας του συστήματος που βρίσκεται εκεί, αλλά αποφασίζει το Γενικό Επιτελείο Στρατού, δηλαδή το Κίεβο, για να γίνει τέτοιο πλήγμα. Λοιπόν σήμερα έχουμε δηλώσεις πάνω σε αυτό. Πρώτον του Αμερικ..., του, του Ρώσου πρέσβη στην Ουάσιγκτον, του Ανατόλι Αντόνοφ, ο οποίος λέει, ότι κανένα, μα κανένα μεγάλο μέσο ενημέρωσης, στην , στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν ανέφερε τίποτα για αυτό το θέμα. Στην Ευρώπη, σας λέω εγώ, εκείνοι που το ανέφεραν-συγγνώμη για την έκφραση- το μπουρδούκλωσαν μέσα σε άλλες ειδήσεις με το τραμ, το οποίο χτυπήθηκε στο Κίεβο, το οποίο έγινε μετά, τρόλλεϊ και τα λοιπά και τα λοιπά και μερικοί είχανε και την άθλια έμπνευση να το χρεώσουν ή να το θέσουν υπό ερώτημα Πρέπει να το θέσουμε ακόμα, αν το πλήγμα το έκαναν οι Ουκρανικές δυνάμεις ή αν το έκαναν οι Ρωσικές δυνάμεις.
2. Κατά τη μετάδοση της εκπομπής «ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ» την 29.3.2022 αναφέρθηκαν τα εξής:
Δ. Λιάτσος: Εκείνο το οποίο όμως αφήνουν να φαίνεται προς τα έξω με ένα
αισχρό θα έλεγα τρόπο οι, τα δυτικά μέσα ενημέρωσης είναι οι πραγματικά εκατοντάδες, δεν ξέρω, δεν μπορώ να πω συγκεκριμένα, οι εκατοντάδες νεκροί, τα πτώματα των οποίων κείτονται κυρίως στις παρυφές των δρόμων και κυρίως των δρόμων που βγάζουνε, που βγάζανε προς τα έξω από την πόλη, που οδηγούσαν προς τα έξω από την πόλη, διότι όσοι, ενώ τους απαγόρευαν να βγούνε έξω, για να τους κρατάνε ως μαξιλάρι, να τους κρατάνε ως ασπίδα, όσοι προσπαθούσαν μέσα απ’ το άγχος, μέσα απ’, πώς να το πούμε, δηλαδή δεν είχαν άλλη λύση και προσπαθούσαν, να σπάσουν τα δεσμά τους και να φύγουνε νύχτα από τίποτα κάτω απ’ τα πατώματα, τα παράθυρα, από διάφορες πόρτες και τα λοιπά, να βγουν έξω και να τραβήξουν προς τον δρόμο και να φύγουνε, όταν και όσους απ’ αυτούς τους έπαιρναν είδηση οι, οι αυτοί, οι μαχητές του Αζωφ, ουσιαστικά πυροβολούσαν ακόμα και τη νύχτα και πολλοί από αυτούς δυστυχώς έχουν χάσει τη ζωή τους και βρίσκονται τα πτώματά τους μέχρι τώρα στις άκρες των δρόμων πεσμένα όπως ήταν εκεί και δύο και τρεις εβδομάδες. Οι θερμοκρασίες εκεί ήταν τέτοιες γύρω στο μηδέν συν πλην τέσσερα- πέντε βαθμούς, που ουσιαστικά τώρα αρχίζει και βγαίνει προς τα έξω μια εικόνα κι όμως αυτήν την εικόνα την αντιστρέφουν πολλά μέσα ενημέρωσης στη Δύση-το ‘χω δει αυτό κυρίως σε Βρετανικά μέσα ενημέρωσης, σε Αμερικάνικα και πίσω από αυτά τα δύο που είπα το παίρνουν κι όλοι οι άλλοι και κατεβαίνει προς τα κάτω και φτάνει μέχρι και σε μας κάτω στην. στα Βαλκάνια...
Κ. Πορτοκάλης: Εσύ πιστεύεις και μέσα από τη δική σου ενημέρωση γνωρίζεις ότι τους αμάχους τους σκότωναν οι μαχητές του Αζώφ. Αυτό μας λες;
Δ. Λιάτσος: Αυτό, για να τελειώσω την προηγούμενη πρόταση, είναι ακριβώς, ότι οι περισσότεροι από τους αμάχους είναι δολοφονημένοι. Δεν είναι σκοτωμένοι. Είναι δολοφονημένοι από τα τάγματα του Αζώφ και είναι πολλοί από εκείνους, είναι εκατοντάδες αυτοί, οι οποίοι επεδίωκαν να φύγουν. Πολλοί κατάφερναν και φεύγανε, περνάγανε. Όταν βγαίνανε έξω εκατόν-εκατόν πενήντα άνθρωποι, αυτοί βαράγανε κατά ριπάς από πίσω, σκοτώνανε δέκα-είκοσι, οι άλλοι καταφέρνανε και φεύγανε. Ακόμα και τραυματισμένοι σέρνονταν. Υπάρχουν τέτοια βίντεο που τα δίνουν. Από την άλλη πλευρά η δυτική ειδησεογραφία δείχνει, ότι πόλοι αυτοί είναι θύματα των βομβαρδισμών. Νομίζω, ότι μόλις ολοκληρωθεί αυτό το παιχνίδι του Χόλυγουντ που παίζουνε μέχρι τώρα και αρχίσουνε να δουλεύουνε εκεί πέρα οι ιατροδικαστές και διάφοροι άλλοι, γίνεται ξεκάθαρο από τι αυτό το πτώμα είναι σκοτωμένο και πώς έχει γίνει, αν είναι από σφαίρα ή αν είναι από βομβαρδισμό που έγινε απ’ τον αέρα, όπως λένε, ή από βομβαρδισμό από τανκς, που εκεί υπάρχουν διαμελισμένα πλέον πτώματα, όπως καταλαβαίνουμε, ενώ όταν ο άλλος αποδειχθεί ότι είναι στο κεφάλι, στο χέρι, στο πόδι χτυπημένος από σφαίρα, αυτό δεν το κάνει κανένας στρατός.
Κανένας τακτικός στρατός δεν χτυπάει αμάχους πουθενά στον κόσμο. Απαγορεύεται από όλες τις συνθήκες που έχουνε, που υπάρχουνε σε σχέση με τους αμάχους σε οποιαδήποτε περιοχή. Άρα αυτοί, οι οποίοι σκοτώνουν είναι δολοφόνοι, δολοφονούν ανθρώπους.
Κ. Πορτοκάλης: Δημήτρη, επειδή σίγουρα δεν έχεις άλλο χρόνο και θέλουμε να μας κρατήσεις, να μας πεις βασικά, τώρα βλέπουμε ότι οι μαχητές του Αζώφ δεν είναι πλέον, δεν έχουν τη δύναμη, δεν έχουν. Σιγά-σιγά δεν θα ‘χουν καθόλου. Άρα το πιο μαχητικό κομμάτι του Ουκρανικού, της Ουκρανίας έχει απαξιωθεί λογικά. Ένα αυτό. Και βλέπω ότι έχουν γίνει και διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη, στην Κωνσταντινούπολη. Τι αποτελέσματα, τώρα, τώρα γίνονται οι διαπραγματεύσεις που έχει αποδομηθεί ο στρατός ουσιαστικά της Ουκρανίας όσον αφορά το πιο μάχιμό του, μάχιμό του κομμάτι; Είναι αποτελεσματικές διαπραγματεύσεις; Είναι προς το συμφέρον και των δύο πλευρών; Είναι προς το συμφέρον της προόδου;
Δ. Λιάτσος: Επιγραμματικά λέω δύο πράγματα. Πριν από δυο μέρες προσπάθησε να σηκωθεί ένα ελικόπτερο κάπου εκεί από τα προάστεια της Μαριούπολης, όπου ήταν μέσα οι μεγάλοι αρχηγοί - σκέψου να δεις οι μεγάλοι αρχηγοί του Αζώφ, οι οποίοι προσπάθησαν να την κοπανήσουν από μέσα. Οι Ρώσοι το έπιασαν αυτό, εκεί οι μαχητές του Ντανμπάς νομίζω, το έπιασαν, το χτύπησαν, έπεσε το ελικόπτερο, αλλά έπεσε μόλις είχε αρχίσει να σηκώνεται, δεν ξέρω, δεν νομίζω και να σκοτώθηκαν κιόλας και άρα δεν μπορούν να φύγουν, είναι μέσα σ’ αυτό που σας είπα, μέσα σε έναν από τους τρεις κλοιούς, που τους έχουνε κλείσει τώρα κυρίως οι, οι ομάδες των Τσετσένων, ομάδες που βρίσκονται εκεί. Λοιπόν, άρα αό μέσα δεν θα φύγουν. Εκεί μέσα υπολογίζεται ότι είναι, πρέπει να είναι τρεις με τρεισήμισι χιλιάδες ακόμα σε αυτές τις τρεις κλεισούρες που έχουνε πέσει μέσα και εκεί θα γίνει ο τάφος τους. Αυτό είναι ξεκάθαρο ή θα παραδοθούν. Αν παραδοθούν, τότε θα πάνε δικαστήρια, στρατοδικεία και τα λοιπά. Το ένα είναι αυτό για τη Μαριούπολη. Το δεύτερο, πολύ εύλογη η ερώτηση αυτή. Τι γίνεται τώρα που έχει τα πάνω του ο Ρωσικός στρατός και πάνε σε διαπραγματεύσεις, μήπως αυτό φαίνεται ότι είναι οπισθοχώρηση της Ρωσίας. Ε, να σας πω, ότι μέχρι να καταλάβουμε τι γινότανε, πραγματικά δημιουργήθηκε μια τέτοια εντύπωση. Όμως ο Βλαντίμιρ Πετίνσκι, ο εκπρόσωπος της Ρωσίας, μόλις τελείωσαν στην Τουρκία αυτές οι διαπραγματεύσεις πριν από λίγη ώρα, βγήκε και είπε το εξής. Να σας διαβάσω, τι έχουνε δώσει, τι μας έχουνε δώσει για πρώτη φορά μέσα στο μήνα, αν και συναντιόμαστε λέει, είτε online είτε διά ζώσης σχεδόν κάθε μέρα, για πρώτη φορά μας έδωσαν γραπτές προτάσεις. Και διάβασε τις προτάσεις, αυτές τις οποίες θα ακούμε και βλέπουμε σήμερα σε όλα τα κανάλια και στην Ελλάδα, αλλά γενικά στην Ευρώπη, προτάσεις, ότι μπορεί να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση η, δεν είχε αντίρρηση η Ρωσία, να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση η Ουκρανία, να γίνει ουδέτερη, να παραμείνει ουδέτερο και μη πυρηνικό κράτος, να αναγνωρίσει την Κριμαία, το Ντανμπάς και τα λοιπά και τα λοιπά και τη Ρωσική γλώσσα. Λοιπόν, αυτές είναι οι προτάσεις, τις κάνει γραπτά η πλευρά η Ουκρανική.
Εδώ λοιπόν είναι το μεγάλο πρόβλημα. Τι μπορεί να κάνει το Κίεβο; Να σας πω ότι αυτά που ανακοίνωσε ο Βλαντίμιρ Μεζίνσκι στην, στην Τουρκία, τις θέσεις δηλαδή τις Ουκρανικές, οι Ουκρανοί όχι , η ουκρανική αντιπροσωπεία, όταν βγήκε όχι μόνο δεν είπε τίποτα , αλλά ο Νταβίντ-πώς τον λέμε- Αραχάμια, Γεωργιανός για όποιον καταλαβαίνει, μαζί με κάνα δυο άλλους έφυγε απ’ τη μια πλευρά και ο Υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας με τους άλλους έφυγε από την άλλη και δεν δώσανε καμία δήλωση. Όταν όμως μίλησε ο Μεντίσκι και είπε ότι μας δώσανε γραπτές προτάσεις, βγήκανε και τα πήραν πίσω και λένε ότι εμείς δεν δώσαμε τίποτα. Γιατί; Όχι μόνο γιατί δεν κρατάνε τον λόγο τους και δείχνουν ότι εδώ πέρα δεν υπάρχει καμία κρατική υπόσταση, αλλά υπάρχουν μαφιόζικες, πολιτικά μαφιόζικες οργανώσεις, οι οποίες κάνουν ό,τι θέλουνε, αλλά γιατί φοβήθηκαν. Ξέρετε τι φοβήθηκαν; Στην πρώτη φορά που συναντήθηκαν έξω από το Μινσκ και γύρισαν πίσω και μπήκε μια καλή βάση για συζήτηση, ένας απ’ αυτούς ονόματι Κηριεύφ, Ντενίζ Κηρέεφ, αν θυμάμαι καλά, την επόμενη, τη μεθεπόμενη μέρα στο Κίεβο βρέθηκε δολοφονημένος. Στην αρχή, καταρχήν συνελήφθη, δεν ξέρω με τι κατηγορίες ή όταν τον άφησαν απ’ το , απ’ την υπηρεσία ασφαλείας όπου ήτανε, να πάει σπίτι του στο δρόμο κατά τις πέντε η ώρα τα χαράματα που τον άφησε κάπου διακόσια μέτρα πιο πέρα από κει που τον είχανε κρατημένο, δολοφονήθηκε περιέργως πώς! Γιατί λένε, λέει η Ρωσική πλευρά, ο Κηρέεφ ήτανε ένας από τους ανθρώπους από την ομάδα την πολιτική την Ουκρανική, ο οποίος είχε ρεαλιστικές προτάσεις να κάνει. Και προσπάθησε να τις κάνει αυτές. Όταν αυτό έγινε γνωστό σε αυτούς οι οποίοι λυμαίνονται την Ουκρανία, δηλαδή στα εθνικιστικά στοιχεία, τα οποία δεν είναι μόνο με το όπλο στο χέρι στη
Μαριούπολη, στο Ντανμπάς, στο Χάρμπορο και στις άλλες περιοχές. Έχουν υπεισέλθει μέσα στους θύλακες εξουσίας μέσα στο Κίεβο.
3. Κατά τη μετάδοση της εκπομπής «ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ» την 5.4.2022 αναφέρθηκαν τα εξής:
Δ. Λιάτσος: ...., επειδή έφερες το θέμα γύρω απ’ τη Μαριούπολη, θα πω ότι με όλα τα στοιχεία που έχουν προκαταρκτικά, που έχουν μαζευτεί μέχρι αυτήν τη στιγμή, πέρα από το μαιευτήριο, το οποίο τελικά αποδείχθηκε ότι δεν ήταν μαιευτήριο και το οποίο αποδείχθηκε, η κοπέλα εκείνη η Μαριάννα μιλάει τώρα και δεν είναι στο Κίεβο, είναι στο Ντανιέσκ- από κει είναι η καταγωγή της. Πέρα από το γεγονός ότι όλοι εκείνοι που ήταν εκεί γύρω λένε όλοι ότι δεν έγινε κανένας βομβαρδισμός από αεροπλάνα. Να σας πω όμως και αυτό που έγινε στο θέατρο, στο πραγματικό θέατρο της Μαριούπολης που κάποιοι έχουν πάρει αποφάσεις σε επίπεδο πρωθυπουργικό. Από τη μια πλευρά η Ελληνική κυβέρνηση είπε , θα ξαναφτιάξει το μαιευτήριο. Από την άλλη πλευρά, η Ιταλική κυβέρνηση να φτιάξει ξανά το θέατρο. Πλην όμως για το θεαθήναι λέγονται αυτά τα πράγματα, γιατί τώρα δεν υπάρχει τίποτα. Μακάρι να το κάνουν αυτό, λέω εγώ πλην όμως επιμένω, ότι πρέπει να μάθουνε και τις αιτίες, ποιοι βομβάρδισαν αυτά τα δύο συγκεκριμένα κτήρια, τα οποία θα πάνε εκεί να φτιάξουν. Γιατί θα φτιάξουν τα κτίρια, τα οποία βομβάρδισαν οι Ρώσοι, όπως λένε επίσημα και στην Αθήνα και στη Ρώμη. Όμως τα πράγματα αποδεικνύουν, ότι είναι ακριβώς το αντίθετο. Συγκεκριμένα το δραματικό θέατρο, το οποίο υπάρχουν τώρα δεκάδες μαρτυρίες ανθρώπων που ήτανε στα υπόγεια-όσοι από αυτούς βγήκανε ζωντανοί, αρχίζουν και μιλάνε, γυναίκες, άντρες, μεγαλύτεροι, ηλικιωμένοι, μικρά παιδιά. Και λένε, ότι ουσιαστικά μας μαζεύανε εκεί οι, αυτοί του Αζώφ και μας λέγανε, θα πρέπει να είστε εκεί, γιατί θα γίνει βομβαρδισμός, να μη σας σκοτώσουν. Εμείς καταλαβαίναμε, λέει, 'τι κάτι συμβαίνει, κάτι προσπαθούν, δεν είναι αυτό που μας λένε. Κάποιοι από εμάς αντιδρούσαν και είναι λίγοι, οι οποίοι το ‘σκαγαν τότε από εκεί. Κάποιους από αυτούς τους σκότωσαν και τους άλλους τους μαζέψανε, γιατί γυναίκα με δύο παιδιά στο χέρι δεν υπάρχει περίπτωση να κάτσει να κουβεντιάσει με τον άλλο που κουβαλάει καλάσνικοφ και μάλιστα να του φέρει και αντίλογο, να του κάνει και αντίλογο. Έτσι; Και μαζευτήκανε εκεί πέρα. Ε, λοιπόν, το κτίριο αυτό το βομβάρδισαν οι ίδιοι, αυτοί του Αζώφ εκεί πέρα, γιατί ακριβώς χρειαζόταν εικόνες, για να στέλνουν μέσω των δυτικών πρακτορείων σε όλον τον κόσμο. Αυτή είναι η αλήθεια. Το μαιευτήριο δεν θα επαναλάβω, το είχαμε πει και σε προηγούμενες εμφανίσεις μας και ώρα, ανα χρειάζεται και νομίζω ότι χρειάζεται, μπορούμε να περάσουμε και στην κωμόπολη αυτή.
Δ. Λιάτσος: Τα στοιχεία που έχω μαζέψει εγώ εδώ λένε, ότι και μάλιστα τα λέει ένας από τους βασικούς εκεί πέρα, πρώην βουλευτής Ουκρανός, ο οποίος δεν ξέρω πού βρίσκεται ο άνθρωπος τώρα μετά από αυτά, τα οποία είπε. Λέει το εξής-θα χρησιμοποιήσω τα δικά του λόγια. «Τη νύχτα, λέει, τρεις προς τέσσερις πήγανε ειδικές δυνάμεις του Ουκρανικού στρατού με την, με την συμπαράσταση της...
Κ. Πορτοκάλης: Δεν ακούω καθαρά τον Δημήτριο Λιάτσο. Μπορείς λίγο πιο δυνατά, να παρακαλέσω τον σκηνοθέτη; Συνέχισε, Δημήτρη!
Δ. Λιάτσος: Ναι; Με τους, κάτω από την αμέριστη συμπαράσταση της Μ1-6, πώς είναι αυτή εκεί πέρα η Μ6, όπως λέμε, η βρετανική αντικατασκοπεία και τι έκαναν; Πήρανε γερανούς, που υπάρχουν βίντεο από κει, λέω, που φέρανε οι γερανοί κάποια χτυπημένα τανκς και τα βάλανε στους δρόμους, τοποθέτησαν εκεί πέρα μια σειρά από πτώματα στις εξίμιση, επτά η ώρα το πρωί και κατά τις οκτώ πήρανε τέσσερα- πέντε συνεργεία δυτικά και τα πήγανε εκεί. Αυτό που βγήκε προς τα έξω είναι κάτι, χτυπάει στο συναίσθημα των ανθρώπων. Είναι κάτι τρομερό να βλέπεις πτώματα στους δρόμους πλην όμως κανένας απ’ όλους τους συναδέλφους που ήταν εκεί δεν μας είπε, πώς έγιναν αυτά, αν ρώτησαν πώς βρέθηκαν εδώ τα πτώματα. Πώς είναι δυνατόν άνθρωπος που έκανε βόλτα με το ποδήλατο- φαινόταν εκεί ένα ποδήλατο, βόλτα έξι η ώρα τα χαράματα με πλην μηδέν βαθμούς θερμοκρασία, όπως είναι κι εδώ στη Μόσχα τώρα, γιατί ξέρω περίπου ίδια θερμοκρασία ήταν κι εκεί, αλλά εν πάση περιπτώσει το ξεχνάμε αυτό και ήταν πυροβολημένος από όπλο ο άνθρωπος, πεθαμένος κάτω. Ο Ρώσος έφευγε τρεις μέρες πριν και ήρθε και με το τανκ. Λοιπόν, το λέω αυτό, γιατί υπήρχαν πολλοί-δεν ξέρω αν είδε κάποιος τα βίντεο, όταν τα ανεβάζουνε τώρα στο facebook στο youtube και τα λοιπά εξαφανίζονται, εξαφανίζονται γιατί; Γιατί τι δείχνουν τα βίντεο αυτά; Δείχνουν το αυτοκίνητο που προχωράει με την κάμερα και τραβάει η κάμερα και μετά κάνει ένα έτσι και δείχνει, όταν έχει περάσει το πτώμα και δείχνει απ’ τον καθρέφτη το πτώμα που είναι πίσω και το πτώμα που είναι πίσω αρχίζει και σηκώνεται και γυρίζει απ’ το άλλο πλευρό. Δηλαδή, αυτά τα πράγματα, αν δεν είναι Χόλυγουντ, ας μας πει κάποιος τι είναι. Μας μιλάνε δημοσιογράφοι δυτικών μέσων ενημέρωσης-αυτά φάνηκαν και στην Αγγλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες σίγουρα, ότι είναι λέει τάφοι ομαδικοί με διακόσια- τρακόσια πτώματα μέσα. Πλην όμως μας δείχνουνε ένα φρεάτιο, στο οποίο ήταν οι μαύρες σακούλες, χωρίς ποτέ να δείξει κανένας κάποιο πτώμα.
Γιατί ακόμα εκεί είναι πλέον οι Ουκρανοί που κάνουνε κουμάντο -να σας πω κάτι, ότι δεν είναι και ο τακτικός Ουκρανικός στρατός που είναι εκεί. Είναι αυτό που λένε στα Ουκρανικά «ντελ παπαρόνα», δηλαδή «τεριτολιάνε», η τοπική άμυνα και οι περισσότεροι από αυτούς που αποτελούν την «ντελ παπαρόνα», την τοπική άμυνα δεν είναι τίποτε άλλο παρά εγκληματικά στοιχεία, στα οποία επέτρεψε, πρώτον τους άφησε να βγούνε από τη φυλακή ο Ζελένσκι πριν από τρεις εβδομάδες και μετά, αν θυμάστε στο Κίεβο μοίραζαν τα καλάσνικοφ σαν να ήτανε αγγούρια και ντομάτες στη λαϊκή. Καταλαβαίνετε; Αυτοί λοιπόν, λέγονται «ντελ παπαρόνα», «τεριτολιάνε παπαρόνα», δηλαδή τοπικές ομάδες αντίστασης, αντίστασης σε τι; Και υπάρχουν μαρτυρίες που λένε, ότι εκεί πολλοί από αυτούς που είδατε από τα πτώματα, πραγματικά οι άνθρωποι είναι σκοτωμένοι, εκτός από εκείνους που ήταν ηθοποιοί και μαζεύτηκαν μετά και φύγανε, υπάρχουνε άνθρωποι πτώματα με τα χέρια δεμένα πίσω. Δηλαδή ο Ρώσος απ’ το τανκς κατέβηκε, του ‘δεσε τα χέρια και μετά τον σκότωσε με καλάσνικοφ και μπήκε στο τανκς και έφυγε; Δεν υπάρχει λογική σε αυτά τα πράγματα. Αυτά μπορείς να τα δείχνεις μόνο σε -συγγνώμη θα το πω αυτό- μόνο σε Αμερικανάκια!
Μόνο σε Αμερικανάκια μπορείς να δίνεις τέτοια ρεπορτάζ και να θεωρείς και πιστεύω, ακράδαντα το πιστεύω αυτό, ότι η ελληνική κοινωνία όσο χόρτο και να φάει, έχει-μπορεί να κάνω λάθος, εγώ το ελπίζω, ότι έχει ακόμα ένα επίπεδο νόησης, γιατί πάνω στη Σαλονίκη πέρασε κι ένας Αριστοτέλης με τη σχολή του εδώ, να λέμε κι έκανε τη Λογική του στους μαθητές....
Δηλαδή, είναι λίγο θα έλεγε κανείς, είναι και τυμβωρυχία, να μαζεύεις πτώματα απ’ το νεκροταφείο, απ’ το νεκροτομείο, έτσι; Το είπα αυτό και κάποιοι με κακολόγησαν. Ωστόσο όμως είναι μια πραγματικότητα. Σε πολλά νεκροτομεία από τις 22, 23 ακόμα Φεβρουαρίου, αν μπορούσαν δεν έδιναν ανθρώπους, οι οποίοι πέθαιναν από φυσικές αιτίες, δεν τους έδιναν στους συγγενείς-όχι, όσοι συγγενείς επέμεναν, τους έπαιρναν. Άλλοι που δεν μπορούσανε να επιμείνουν, γιατί υπήρχανε κάποιοι λόγοι ή και για κάποια χρήματα, τους αφήνανε εκεί στο νεκροτομείο το πτώμα για μία, δύο, τρεις εβδομάδες και χρησιμοποίησαν τέτοια πτώματα σε πολλές των περιπτώσεων. Η Μπούτσα δεν είναι κάτι πρωτοπόρο. Το κάνανε αυτό και έξω απ’ το Χάρκοβο πριν από τρεις εβδομάδες, όταν ο νεκρός που ήταν με εκείνη τη σακούλα τη μαύρη και φύσαγε αεράκι, σηκωνόταν η σακούλα και έπαιρνε το χέρι και την ξανάβαζε επάνω του Το βίντεο αυτό όποιοι πρόλαβαν, το είδαν. Μετά εξαφανίστηκε. Το άλλο βίντεο που έγραφε Harkif Ukraine και ήταν από το 2020 από την τρομερή έκρηξη, αυτή που έγινε στο Λίβανο, στη Βυρητό.
Αυτός είναι ο πόλεμος των fake που γίνεται και κάθε φορά, ενώ θα πρέπει να δείχνουνε κάποια εικόνα που να δείχνει ξεκάθαρα, τι γίνεται εκεί μέσα και ποιος είναι ο ρόλος αυτών των σατανιστών ουσιαστικά του Αζώφ, που έχουνε δημιουργήσει μια τεράστια γκάμα θυμάτων,....
4. Κατά τη μετάδοση της εκπομπής «ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ» την 19.4.2022 αναφέρθηκαν τα εξής:
Κ. Πορτοκάλης: Έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε από τη Μόσχα μέσω skype τον δημοσιογράφο Δημήτρη Λιάτσο, τον οποίο μας λέτε εσείς να τον καλούμε, όχι μόνο μας λέτε να τον καλούμε, αλλά να του δίνουμε και περισσότερο χρόνο. Έτσι κι εμείς, πιστοί σ’ αυτό που μας ζητάτε, το κάνουμε και τον έχουμε εδώ τον Δημήτρη Λιάτσο από τη Μόσχα. Θα δούμε πώς προχωράνε τα πράγματα στη Μόσχα. Τι γίνεται στην Μαριούπολη αρχικά.
Δ. Λιάτσος: Μπορώ να σας πω την εκτίμηση ενός Ρώσου στρατιωτικού αναλυτή, πρώην Συνταγματάρχη του Αλεξέι Λεονκόφ που λέει ξεκάθαρα ότι η Ρωσία είναι υποχρεωμένη στρατιωτικά να τσακίσει πλήρως τις πιο αξιόμαχες μονάδες του ουκρανικού στρατού που βρίσκονται σ’ αυτό τον άξονα που σας είπα, διότι τώρα κάνουν προσπάθειες από το Κίεβο, ο Πρόεδρος Ζελένσκι και οι συν αυτώ, έτσι ώστε να πάνε σε κάποια διαπραγμάτευση με σκοπό να βρουν τρόπο να αφεθούν ελεύθεροι ή να γίνει ανταλλαγή αυτών των αξιόμαχων μονάδων, είτε του στρατού, είτε κυρίως του δεξιού τομέα, λίγοι βέβαια έχουν μείνει, γιατί οι περισσότεροι ήταν ιδεολόγοι και οι ιδεολόγοι δεν σκοτώνονται τζάμπα, οι φανατικοί θα έλεγε κανείς, εξτρεμιστές, αλλά έχοντας μέσα και πάρα πολλά στοιχεία σατανισμού και θα εξηγήσω γιατί αυτοί οι μισθοφόροι του ΑΖΟΦ... Τα λέω αυτά, γιατί από αυτή την εκπομπή έχουμε συνηθίσει όχι μόνο να λέμε αλήθειες, αλλά να εξηγούμε πράγματα πέρα από την εικόνα η οποία φαίνεται και που πολλές φορές μπορεί να είναι στρεβλή. Για παράδειγμα, να σας πω μια εικόνα που βλέπω σήμερα σε πολλά βίντεο, αλλά δεν τα βλέπω στα βίντεο των καθώς πρέπει μέσων ενημέρωσης γενικότερα στην Ευρώπη, στη Δύση, αλλά και στην Ελλάδα. Δείχνουν μες στη Μαριούπολη μια συγκεκριμένη, νομίζω είναι η κλινική, το νοσοκομείο όπου η μία πλευρά του από κει που ήταν, που βρίσκονται προς το εργοστάσιο ΑΖΟΦΣΤΑΛ, γιατί είναι πολύ κοντά στις παρυφές της πόλης αυτή η κλινική και από κει ήταν οι ακροβολιστές το προηγούμενο χρονικό διάστημα την προηγούμενη εβδομάδα, δύο εβδομάδες, όλη αυτή λοιπόν η πλευρά, ο τοίχος είναι κατεστραμμένος από πολυβόλα όπλα που έχουν βάλει κατά της κλινικής και όχι στημένα πράγματα τουλάχιστον δύο δεκάδες πτώματα, είναι σκοτωμένοι άνθρωποι, άοπλοι, προφανώς θα ήταν το προσωπικό ή άρρωστοι μέσα στην κλινική και το πιστοποιεί αυτό και το γεγονός ότι από την πίσω πλευρά του κτιρίου, όπως είναι ένα τέτοιο κτίριο από δω είναι κόσκινο, όλα τα παράθυρα, οι τοίχοι διαλυμένοι πεταμένα τα τούβλα των τοίχων κλπ., ενώ από την άλλη πλευρά που ήταν οι μαχητές του Ντανμπάς και ίσως και κάποιες ρωσικές μονάδες από κει δεν υπάρχει καμιά εκδορά, διότι δεν έβαλε κανένας κατά της κλινικής. Οι άνθρωποι του ΑΖΟΦ χτυπούσαν. Δεν έβαλε κανένας κατά της κλινικής. Αυτοί που είναι εκεί σκοτωμένοι, δεν ξέρω πόσες μέρες πριν σκοτώθηκαν, είναι από την πλευρά που ήταν οι ακροβολιστές, ήτανε δηλαδή οι άνθρωποι του ΑΖΟΦ, αλλά και ακροβολιστές που χτυπάγανε από μακριά με τα όπλα τους, σε τέτοιο βαθμό που βλέπει κανείς ότι κι εδώ να εξηγήσω για το θέμα του σατανισμού, ότι όταν μπήκανε οι μαχητές του Ντανμπάς μέσα στο κεντρικό κτίριο του ΑΖΟΦ στη Μαριούπολη τώρα, πριν από 2-3 μέρες πρώτ’ απ’όλα απ’έξω βρήκανε μία κεφαλή σκαλισμένη πάνω σε κορμό δέντρου, δηλαδή μία θεότητα να το πω έτσι, ουσιαστικά μιλάμε για θεότητες των προηγούμενων αιώνων 14ου, 15ου, 16ου αιώνα και κυρίως προέρχονται από τις σκανδιναβικές χώρες ακόμα και πιο παλιά και που δυστυχώς αυτές, ας τις πω έτσι, οι θεωρίες αυτών των ειδωλολατρικών είχαν πάρα πολύ μεγάλη πέραση στην περιοχή, το λέω αυτό, γιατί όταν μπήκαν μέσα οι μαχητές του Ντανμπάς βρήκανε πάνω σε διάφορα γραφεία πεταμένα πράγματα, χαρτιά κλπ. και βρήκανε τουλάχιστον 5-6 την ίδια ακριβώς κεφαλή σκαλισμένη πάνω σε ξύλο, αλλά σε μικρογραφία, αυτά που έχουν στα μπρελόκ. Αυτό δείχνει ότι οι άνθρωποι που εντρυφούν στα βάθη των θρησκειών, λένε ότι αυτοί οι άνθρωποι που έχουν μυηθεί σε τέτοιου είδους δεν θα τις έλεγε κανείς θρησκείες, γι αυτό λέω για σατανιστές, λένε, είναι φανατικοί υπερασπιζόμενοι μέχρι τέλους τα ιδανικά τους και πολλές φορές το ιδανικό που αφήνουν να φανεί προς τα έξω ότι είναι η πατρίδα ... .δεν είναι ακριβώς έτσι, είναι το δικό τους ιδανικό, αυτό που οι ίδιοι έχουν μέσα, γι αυτό και οι άλλοι, οι αντίπαλοί τους, που δεν ενστερνίζονται αυτές τις απόψεις δεν είναι γι αυτούς συμπατριώτες τους στο Ντανμπάς, σε όλες αυτές τις πόλεις, στη Βαλαβάχα που σκοτώνανε κόσμο, αλλά γι αυτούς είναι πράγματα, κατώτερα είδη ανθρώπων που δεν αξίζει να ζουν, γι αυτό συμπεριφέρονται μ’ αυτό τον βίαιο τρόπο που πολλές φορές θυμίζει κάποιες
κινήσεις που έκαναν οι φανατικοί του ISIS κάτω στον αραβικό κόσμο που
κάνανε φρικαλεότητες ...., αλλά εδώ βλέπουμε ότι κάποιοι πάνω στις φρικαλεότητες επιδιώκουν να δείξουν προς τα έξω αυτό που οι ίδιοι έχουν ενστερνιστεί, αυτή την απάνθρωπη μεταχείριση συνανθρώπων τους. Έχω δει πάρα πολλά βίντεο, ακόμα και σήμερα, αλλά και χτες από αιχμαλώτους, από ουκρανούς στρατιώτες, τους οποίους ξέρετε τι τους κάνουν οι Ρώσοι όταν τους πιάνουν; πώς τους τιμωρούν σε εισαγωγικά;
Κ. Πορτοκάλης: Πώς;
Δ. Λιάτσος: Πολλές φορές τους δίνουν σε ένα κινητό τηλέφωνο, σε ένα πλανσέτ, τους δίνουν να δουν οι ίδιοι τι κάνουν οι δικοί τους στρατιώτες με τους Ρώσους αιχμαλώτους .. Όταν πυροβολούν αιχμαλώτους στα πόδια, όταν χτυπάνε στο κεφάλι όταν ο άλλος είναι σχεδόν ημιθανής και του ρίχνουν και μία από πάνω και τον αποτελειώνουν, πράγματα τα οποία είναι απάνθρωπα και παράνομα για αιχμαλώτους πολέμου.
Κ. Πορτοκάλης: Για το Κρεματόσκ δεν έδωσαν έμφαση εδώ και για την Μπούτσα δεν λένε εδώ. Αλλά και για το Κρεματόρσκ από την δεύτερη μέρα σταμάτησαν τα ΜΜΕ να λένε πράγματα, όπως και γι αυτό που λες Δημήτρη κι από κει το θυμήθηκα τους ανθρώπους, αιχμαλώτους πολέμου που τους βασάνιζαν πραγματικά χτυπώντας τους στα πόδια, πυροβολώντας τους τα πόδια και σφάδαζαν από τον πόνο τα παιδιά, δεν δώσανε έμφαση τα ΜΜΕ τα πανελλαδικά. Δεν ξέρω πού οφείλεται;
Δ. Λιάτσος: Δεν δώσανε έμφαση, Δεν τα δείχνουν καν αυτά τα πράγματα. Κάποιοι τα δείξανε.
Κ. Πορτοκάλης: Δεν δώσανε την τραγικότητα που υπήρχε ίσως, ίσως και να κάναν και καλά, δεν τους δώσαν έμφαση, γιατί όταν κάτι παρατηρήσαμε, γι αυτό και σου δίνουμε χρόνο, όχι απαραίτητα γιατί συμφωνούμε με αυτά που λες, αλλά γιατί πρέπει να έχεις χρόνο να λες αυτά που πιστεύεις, γιατί και θέλουν και πάρα πολλοί τηλεθεατές να ακούσουν μία άλλη προσέγγιση. Το λέμε, γιατί όταν κάτι βγαίνει το ξαναλένε, το ξαναλένε, το ξαναλένε, το διατρανώνουν, πάνω σ’ αυτό βάζουν κυρώσεις μετά οι άλλοι που ακούνε από πέρα κι αισθάνονται και δικαιωμένοι, γιατί έγινε κάτι κακό και το ερώτημα είναι το εξής και νομίζω είναι και σημαντικό: Οι Αμερικανοί δεν επηρεάζουν τον Ζελένσκι; Οι Δυτικοί .... Αν θέλαν να τελειώσει ο πόλεμος δεν θα τον επηρέαζαν;
Δ. Λιάτσος: (μιλάει για το ΑΖΟΦΣΤΑΛ) .. στην επιφάνεια του οποίου γίνονται εκκαθαρίσεις, αλλά κάτω από τις δαιδαλώδεις υπόγειες στοές που διαθέτει λένε ότι βρίσκονται ακόμα 1.500 μπορεί και 2.000 (ποιος θα τους μετρήσει) από τους μαχητές του ΑΖΟΦ, αλλά μεταξύ 250 με 400, κάπου εκεί τους υπολογίζουν, ξένοι, Αμερικάνοι, Καναδοί, μισθοφόροι που βρίσκονται εκεί κι έχω την είδηση τώρα που σας την λέω ότι ειδική πτήση από τις ΗΠΑ με στελέχη του FBI πάει προς εκεί. Δεν ξέρω αν θα κάνει διαπραγματεύσεις ή ό,τι άλλο μπορεί να κάνει, έτσι ώστε να επιδιώξει να απελευθερώσει όλους αυτούς τους άνδρες που βρίσκονται εκεί.
Δ. Λιάτσος: Σήμερα δόθηκε είδηση ότι τα εργαστήρια που είχαν μέσα στην Ουκρανία, αυτά τα εργαστήρια τριπλασιάστηκαν, υπάρχουν πληροφορίες που τις λέω με επιφύλαξη, γιατί δεν έχουν αποδειχθεί ακόμα ότι εκεί κάτω στα υπόγεια και στις υπόγειες στοές του ΑΖΟΦ υπάρχουν και εκεί πολλά μυστικά που μπορούν να βγουν στην επιφάνεια γύρω από τα εργαστήρια .. Το πρακτικό είναι ότι όλοι αυτοί είναι βαρεμένοι με ναρκωτικά. Έχουν φέρει τσουκάλια με χαπάκια απ’ότι λένε Αμερικανικές Υπηρεσίες ... χαπάκια, τα οποία μετατρέπουν τον άνθρωπο σε ζόμπι. Δεν πονάει, δεν αισθάνεται, είναι σε μία συνεχή επιθυμία.
Κ. Πορτοκάλης: Θες να πεις ότι είναι υπό την επήρεια ουσιών οι μαχητές του ΑΖΟΦ; Δ. Λιάτσος: Πάρα πολύ δυνατών ουσιών, έχουμε δουλέψει πάρα πολύ σ'αυτό το θέμα. Εδώ πέρα, πραγματικά, κάνει θραύση. Χαπάκια που τα παίρνουνε και δεν πονάνε όταν τραυματίζονται, δεν πέφτουνε σε θλίψη, είναι συνέχεια σε διέγερση ο οργανισμός και το κυριότερο δεν αισθάνονται πολλά πράγματα, δηλαδή σκοτώνουν δεν σκοτώνουν γι αυτούς είναι το ίδιο πράγμα, μ’ αυτή την έννοια ουσιαστικά μιλάμε και για ανθρώπους παύλα ζόμπι. Πόσοι απ’ αυτούς κι αν είναι όλοι ή δεν είναι όλοι και τι γίνεται και που είναι δεν μπορεί κανείς να το ξέρει, διότι κυρίως οι πεζοναύτες, ελίτ τμήμα του ουκρανικού στρατού .. πολλοί απ’ αυτούς που βγήκαν που πιάστηκαν αιχμάλωτοι είπαν ότι τουλάχιστον εμείς είχαμε την σκέψη να καταλάβουμε ότι ή σκοτωνόμαστε ή μένουμε ζωντανοί, αλλά για να μείνουμε ζωντανοί πρέπει να παραδώσουμε τα όπλα και τα παραδώσανε. Το τι γίνεται λέει εκεί κάτω στα υπόγεια κλπ, γιατί προσπάθησαν εκεί αυτούς κάτω από το Κίεβο ο Ζελένσκι να τους πει να πάτε να συνεργαστείτε με τους ΑΖΟΦ και να βρείτε μία κοινή αποδεκτή λύση, να κάνετε μία έξοδο, να φύγετε από κει και κάποιοι να βγουν ζωντανοί. Γιατί; Γιατί αυτοί που θα πρέπει να βγουν ζωντανοί δεν είναι ωφέλιμοι στον Ζελένσκι, αλλά είναι ωφέλιμα τα ντοσιέ τα οποία κουβαλάνε μαζί τους και τα οποία κάνουν ό,τι είναι δυνατόν να μην τα καταστρέψει και δεν ξέρω αν είναι μόνο ντοσιέ ή είναι και τίποτα άλλα μηχανήματα ή μηχανισμοί που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πέσουν στα χέρια των Ρώσων.
Όλοι αυτοί που βγαίνουν και λένε ότι οι Ρώσοι έχουν κολλήσει, έχουν χάσει τον πόλεμο, καλό θα ήταν να έχουν μία πλήρη εικόνα. Οι Ρώσοι χτύπησαν, απ’ότι νομίζω, την περασμένη βραδιά ένα τρένο, γιατί είδαν ότι πάει σε ειδική γραμμή, σε ειδικές ράγες που δεν είναι από αυτές που είναι οι κανονικές που περνάνε τα τρένα τα επιβατικά και το τσάκισαν, το διέλυσαν τελείως κι ακόμα τώρα απ’ότι έρχεται η είδηση πρέπει να ήτανε γεμάτο με στρατιωτικό εξοπλισμό, τι ακριβώς είχε μέσα, σε τι επίπεδο, μεγάλα τανκς, ουσιαστικά τα τανκς δεν τα χρειάζονται, γιατί είναι εύκολος στόχος ....οι Εγγλέζοι έχουν κάνει μεγάλη ζημιά μέσα στην Ουκρανία, φαίνεται ξεκάθαρα, ότι είναι, ενώ όλοι μιλάνε στα λόγια για ειρήνευση αυτό που είπατε κι εσείς προηγουμένως, υπάρχει αυτό το οποίο λέγεται και θα πρέπει να το τονίσουμε ότι, ενώ όλοι μιλάνε για ειρήνευση είναι κάποιοι που θέλουν να συνεχίζεται ο πόλεμος.
Ειδικότερα, κατά τη μετάδοση των ανωτέρω εκπομπών έγιναν από τον καλεσμένο της εκπομπής οι εξής αναφορές γεγονότων, των οποίων ελέγχεται εν προκειμένω η ακρίβεια και η αλήθεια:
α. Εκπομπή της 15.3.2022
Η ρίψη στο Ντανιέσκ από Ουκρανούς με το σύστημα TOCSA U (όπλο), μπροστά στο οποίο είχαν βάλει μία κεφαλή με κασέτες βλήμα (βόμβα διασποράς), το οποίο προκάλεσε τον θάνατο και τον τραυματισμό ανθρώπων («το θάνατο είκοσι ανθρώπων και πάνω από τριάντα, τριάντα δύο, νομίζω, τριάντα τριών τραυματιών.,.αν διάβασα καλά, θα πρέπει να είναι γύρω στα τριακόσια πενήντα θραύσματα που έχουν αυτές οι κασέτες μέσα και πρέπει να είναι σε αυτή τη βόμβα, πρέπει να είναι 3-4 κασέτες»).
β. Εκπομπή της 29.3.2022
1. Ο θάνατος αμάχων που κείτονταν στις άκρες των δρόμων που οδηγούσαν έξω από την πόλη, οι οποίοι προσπαθούσαν τη νύχτα να σπάσουν τα δεσμά τους και να φύγουν, από τους μαχητές του ΑΖΟΦ. Ο καλεσμένος υποστήριξε ότι επρόκειτο για δολοφονίες αμάχων από τα τάγματα του ΑΖΟΦ, ενώ τα δυτικά μέσα υποστήριζαν ότι επρόκειτο για θύματα βομβαρδισμών.
2. Το χτύπημα και η πτώση ελικοπτέρου που επιχείρησε να απογειωθεί στα προάστια της Μαριούπολης, στο οποίο επέβαιναν οι μεγάλοι αρχηγοί του ΑΖΟΦ για να διαφύγουν.
3. Η δολοφονία του Κηρεέφ, μέλους της ουκρανικής πολιτικής ομάδας που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις που έγιναν στην Τουρκία μεταξύ Ρωσίας - Ουκρανίας, αφού αφέθηκε ελεύθερος μετά τη σύλληψή του, επειδή επιχείρησε να υλοποιήσει τις ρεαλιστικές προτάσεις που είχε.
γ. Εκπομπή της 5.4.2022
1. Ο βομβαρδισμός κτιρίου και η θανάτωση αμάχων από μαχητές του ΑΖΟΦ, επειδή χρειαζόταν να στείλουν εικόνες μέσω των δυτικών πρακτορείων σε όλο τον κόσμο.
2. «Χολυγουντιανά τεχνάσματα», όπως προβολή εικόνων που στήθηκαν με γερανούς που μετέφεραν χτυπημένα τανκς και τα τοποθέτησαν στους δρόμους μαζί με πτώματα, για προβολή αυτοκινήτου που προχωρούσε και τραβούσε εικόνες με την κάμερα και αφού αυτό περνούσε το πτώμα που φαινόταν από τον καθρέφτη του αυτοκινήτου άρχιζε να σηκώνεται και γύριζε από το άλλο πλευρό, για προβολή εικόνων ομαδικών τάφων με διακόσια- τριακόσια πτώματα μέσα, ενώ έδειχναν φρεάτιο στο οποίο υπήρχαν μαύρες σακούλες χωρίς ποτέ να φαίνεται κάποιο πτώμα, για προβολή σκοτωμένων που ήταν ηθοποιοί, για ύπαρξη πτωμάτων με τα χέρια δεμένα πίσω, για τυμβωρυχία επειδή μάζευαν πτώματα από το νεκροταφείο και από το νεκροτομείο και τα χρησιμοποίησαν για τη λήψη συγκεκριμένων εικόνων, για προβολή νεκρού που ήταν μέσα σε σακούλα και όταν φύσαγε αέρας και σηκωνόταν η σακούλα εκείνος με το χέρι του την ξανάβαζε επάνω του. Επίσης, ο προσκεκλημένος της εκπομπής αποκάλεσε τους μαχητές του ΑΖΟΦ σατανιστές και ισχυρίστηκε ότι έχουν δημιουργήσει μία τεράστια γκάμα θυμάτων.
δ. Εκπομπή της 19.4.2022
1. Η προβολή από πολλά ΜΜΕ αναληθούς εικόνας που απεικόνιζε μία βομβαρδισμένη κλινική στην Μαριούπολη. Η αναλήθεια ισχυρίζεται ο καλεσμένος της εκπομπής ότι έγκειτο στο ότι η κλινική αυτή είχε βομβαρδιστεί από την πλευρά στην οποία έβλεπαν οι ακροβολιστές και οι άνθρωποι του ΑΖΟΦ (οι οποίοι και την βομβάρδισαν) και όχι από την άλλη πλευρά όπου βρίσκονταν οι μαχητές του Ντανμπάς και ίσως και κάποιες ρωσικές μονάδες, όπου δεν υπήρχε καμία εκδορά.
2. Η μύηση των μαχητών του ΑΖΟΦ στον σατανισμό, γεγονός που εξηγεί τον βίαιο τρόπο συμπεριφοράς τους, την διάπραξη φρικαλεοτήτων και την απάνθρωπη μεταχείριση ανθρώπων. Η εκτίμηση του προσκεκλημένου της εκπομπής ότι οι μαχητές του ΑΖΟΦ είναι σατανιστές στηρίχθηκε στο γεγονός ότι έξω από το κεντρικό κτήριο του ΑΖΟΦ στην Μαριούπολη βρέθηκε μία γυναικεία κεφαλή (θεότητας) σκαλισμένη πάνω σε κορμό δέντρου, καθώς και στο ότι μέσα στο κτήριο πάνω σε διάφορα γραφεία βρέθηκαν 5 με 6 ίδιες κεφαλές σκαλισμένες σε ξύλο σε μικρογραφία.
3. Η χρήση ναρκωτικών ουσιών από τους μαχητές του ΑΖΟΦ και τους Ουκρανούς στρατιώτες που βρίσκονταν στα υπόγεια και τις υπόγειες στοές του ΑΖΟΦΣΤΑΛ. Συγκεκριμένα, ο καλεσμένος της εκπομπής ανέφερε ότι «είναι όλοι βαρεμένοι με ναρκωτικά, υπάρχουν πληροφορίες που τις λέω με επιφύλαξη γιατί δεν έχουν αποδειχθεί ακόμα, έχουν φέρει απ’ότι λένε Αμερικανικές Υπηρεσίες, τσουκάλια με χαπάκια, τα οποία μετατρέπουν τον άνθρωπο σε ζόμπι, δεν πονάει, δεν αισθάνεται, δηλαδή σκοτώνουν δεν σκοτώνουν είναι γι αυτούς το ίδιο, είναι σε μία συνεχή ευθυμία, σε διέγερση, μιλάμε για ανθρώπους παύλα ζόμπι».
4. Η μετάβαση αεροπορικώς στην Ουκρανία στελεχών του FBI για την απελευθέρωση στρατιωτών. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι «έχω την είδηση τώρα που σας το λέω .... για μία πτήση από τις ΗΠΑ με στελέχη του FBI προς την Ουκρανία για την συμμετοχή τους σε διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση Αμερικανών και άλλων στρατιωτών που βρίσκονται στα υπόγεια του ΑΖΟΦΣΤΑΛ».
5. Το χτύπημα από Ρώσους τρένου με στρατιωτικό εξοπλισμό. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι «Οι Ρώσοι χτύπησαν απ’ ότι νομίζω την περασμένη βραδιά ένα τρένο .. και ακόμα τώρα απ’ ότι έρχεται η είδηση πρέπει να ήτανε γεμάτο με στρατιωτικό εξοπλισμό».
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Ενόψει των ανωτέρω, η ατεκμηρίωτη αναφορά από τον καλεσμένο της εκπομπής γεγονότων όπως οι δολοφονίες αμάχων και ο βομβαρδισμός κτιρίων στην Ουκρανία από τους μαχητές του ΑΖΟΦ, το χτύπημα και η πτώση ελικοπτέρου στο οποίο επέβαιναν για να διαφύγουν αρχηγοί του ΑΖΟΦ, το χτύπημα από Ρώσους τρένου με στρατιωτικό εξοπλισμό, η μύηση μαχητών του ΑΖΟΦ στον σατανισμό, η χρήση από αυτούς ναρκωτικών ουσιών, η προμήθεια των μαχητών του ΑΖΟΦ με τσουκάλια με χαπάκια που μετατρέπουν τον άνθρωπο σε ζόμπι, ώστε να μην πονάει και να μην αισθάνεται, και η παρουσίαση έωλων φημών και υποθέσεων ως γεγονότων ήταν δυνατόν να διαστρεβλώσει την αντίληψη των τηλεθεατών περί των θεμάτων αυτών και του εν εξελίξει πολέμου στον οποίο αυτά εντάσσονταν.
Επιπρόσθετα, η αόριστη και αναπόδεικτη αναφορά σε χρήση χολιγουντιανών τεχνασμάτων για την προβολή κατασκευασμένων εικόνων από την Ουκρανία με κατεστραμμένα τανκς, που είχαν μεταφερθεί με γερανούς σε συγκεκριμένα σημεία για τις λήψεις εικόνων, με πτώματα που σηκώνονταν όρθια μετά την απομάκρυνση των προσώπων που μαγνητοσκοπούσαν τις σκηνές, με φρεάτιο με μαύρες σακούλες στις οποίες δεν διακρίνονταν πτώματα, με νεκρούς που ήταν ηθοποιοί και κουνούσαν τα χέρια τους, με σωρούς ανθρώπων που είχαν εσκεμμένα συλλεγεί από το νεκροταφείο και το νεκροτομείο (τυμβωρυχεία), παρουσίαζε μία εικόνα που δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα και μπορούσε να δημιουργήσει στο κοινό εσφαλμένη εντύπωση για το επίμαχο ζήτημα.
Ενόψει των ανωτέρω, η κατ’ επανάληψη μετάδοση αορίστως αναφερθέντων γεγονότων, πληροφοριών και ειδήσεων, χωρίς προηγούμενη διασταύρωση και επιβεβαίωση αυτών καταδεικνύει την συνεχόμενη παράλειψη επίδειξης της απαιτούμενης επιμέλειας και προσπάθειας για την εξακρίβωση της αλήθειας αυτών από τον προστηθέντα της εγκαλουμένης και τον προσκεκλημένο στις επίμαχες εκπομπές. Στην εξεταζόμενη περίπτωση, παρά τον ζωντανό χαρακτήρα των εκπομπών και την απευθείας μετάδοσή τους, ο παρουσιαστής τους ευθυνόταν για παραβάσεις του κώδικα δεοντολογίας που τελέστηκαν από τρίτο πρόσωπο - τον προσκεκλημένο στις εκπομπές- που δεν συνδεόταν μεν με κάποια σχέση εργασίας με τον σταθμό, στην επιλογή όμως του προσώπου αυτού προέβησαν οι συντελεστές παραγωγής και μεταδόσεως των ειδησεογραφικών, δημοσιογραφικών ή πολιτικών εκπομπών του σταθμού, οι οποίοι και φέρουν ευθύνη για την τήρηση των κανόνων δεοντολογίας.
Δυνάμει των ανωτέρω, κρίνεται από την Ολομέλεια, ότι η παρουσίαση από τον συμμετέχοντα στην εκπομπή, ανακριβών πληροφοριών και γεγονότων, που δεν επιβεβαιώθηκαν από κάποια έγκυρη δημοσιογραφική ή άλλη πηγή ήταν ικανή, κατά την κοινή πείρα, να προκαλέσει ανησυχία, σύγχυση και ανασφάλεια στο κοινό για ένα ζήτημα δημοσίου ενδιαφέροντος που αφορούσε τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και να δημιουργήσει στο κοινό εσφαλμένη εντύπωση για τα τεκταινόμενα εκεί.
Ενόψει όλων των ανωτέρω, καθίσταται σαφές ότι η εγκαλούμενη εταιρεία τέλεσε (εκ προθέσεως) την διοικητική παράβαση της μετάδοσης ατεκμηρίωτων πληροφοριών, ήτοι χωρίς προηγούμενο έλεγχο της βασιμότητάς τους, που μπορούσαν να προκαλέσουν σύγχυση στο κοινό, για την οποία πρέπει να της επιβληθεί διοικητική κύρωση και δη εκείνη του προστίμου.
Περαιτέρω, με βάση τη βαρύτητα της παραβάσεως και το κοινώς γνωστό μερίδιο τηλεθεάσεως του συγκεκριμένου τηλεοπτικού σταθμού (όπως προκύπτει από τα τηρούμενα στο ΕΣΡ στοιχεία), κρίνεται ότι το επιβλητέο πρόστιμο είναι εκείνο των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Δέχεται ομόφωνα ότι η εγκαλουμένη παραβίασε - εκ προθέσεως - τη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία ως προς τη μετάδοση ατεκμηρίωτων γεγονότων και πληροφοριών κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία «ΠΟΝΤΟΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΕ», ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού «DION TV» Νομού Θεσσαλονίκης, τη διοικητική κύρωση του προστίμου των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.
Κατά το άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 2328/1995, όπως έχει μετά την δια του άρθρου 23 παρ. 5 εδ. β' του Ν. 3166/2003 αντικατάστασή του, η παρούσα απόφαση κατά την προαναφερόμενη κύρωση, είναι εκτελεστή κατά:
1. Της εταιρείας «ΠΟΝΤΟΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΕ», που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, στην οδό Ανδρέου Γεωργίου 46, με ΑΦΜ 094329260, ΔΟΥ ΦΑΕ Θεσσαλονίκης.
2. Του Τασχουνίδη Πλάτωνα του Γεωργίου, κατοίκου Κατερίνης, στην οδό Αθανασίου Διάκου 59, με ΑΦΜ 030489912, ΔΟΥ Α' Κατερίνης, ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 6η Δεκεμβρίου 2022 και δημοσιεύτηκε την 15η Φεβρουαρίου 2023.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 257/2022 - ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΕΣΡ - 15η Φεβρουαρίου 2023
