Διαβάστε ακολούθως τις 3 Αποφάσεις (114/2021, της Ανεξάρτητης Αρχής:
Απόφαση 114/2021
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 5.4.2021 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο «ΣΚΑΪ», ιδιοκτησίας της εταιρείας «ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΤΟΤ ΚΟΜ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ», αναφορικά με την ενδεχόμενη προβολή διαφημίσεων εντός των κεντρικών δελτίων ειδήσεων στις 2,3 και 4.8.2015
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 518/9.9.2015, ο οποίος χρεώθηκε στη διοικητική υπάλληλο Μαρία Κοντογιάννη και στην ειδική επιστήμονα - νομικό Χάρις Τσίγκου. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 1227/ΕΣ/25.9.2015 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Στην συνέχεια, η Ειδική Επιστήμονας υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 1590/ΕΣ/21.12.2015 νομική της εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, για λογαριασμό της λειτουργούσης τον σταθμό ως άνω εταιρείας παρέστησαν οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της Ευστάθιος Γεωργόπουλος και Μαρία Κωστοπούλου. Ερωτηθέντες από τον Πρόεδρο οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της εγκαλουμένης δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους. Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 20.4.2021 και ώρα 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 2417/20.4.2021 υπόμνημα.
Την 20.9.2021 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργο Πλειό, και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Γεώργιος Σαρειδάκης, ο οποίος είχε προσκληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Παρέστη επίσης και η ανωτέρω εισηγήτρια, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ
Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβάσεων.
2. Στο άρθρο 3 παρ. 1, α' του Ν. 2328/1995 ορίζεται: «Οι εκπομπές όλων των τηλεοπτικών σταθμών διέπονται από τις αρχές και τους κανόνες εκπομπών και διαφημίσεων που ισχύουν για τις εκπομπές της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης Α.Ε., στο πλαίσιο του άρθρου 15 παράγραφος 2 του Συντάγματος και της Οδηγίας 89/552/Ε.Ο.Κ. του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 3.10.1989 (Ε.Ε.Κ., L.298/241 17.10.89), όπως αυτή έχει μεταφερθεί στην ελληνική έννομη τάξη. Η τήρηση των σχετικών υποχρεώσεων αποτελεί θεμελιώδη όρο της άδειας λειτουργίας του τηλεοπτικού σταθμού. Σε περίπτωση αμφιβολίας ως προς την υπαγωγή ενός τηλεοπτικού σταθμού σε ορισμένες υποχρεώσεις ισχύει ό,τι ισχύει και για την Ε.Ρ.Τ.- Α.Ε.».
3. Περαιτέρω, με το άρθρο 3 παρ. 17 εδ. α' του Ν. 2328/1995 προβλέπεται: «Οι ακροατές του ραδιοφώνου και οι τηλεθεατές θεωρούνται καταναλωτές των υπηρεσιών που προσφέρουν οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί αντίστοιχα και έχουν όλα τα δικαιώματα που προβλέπει η νομοθεσία για την προστασία των καταναλωτών».
4. Στο άρθρο 21 παρ. 1 εδ. α' του ΠΔ/τος 109/2010 προβλέπεται: «Τα διαφημιστικά μηνύματα ή τα μηνύματα τηλεπώλησης που παρεμβάλλονται κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων, δεν πρέπει να θίγουν την ακεραιότητά τους, λαμβανομένων υπ’ όψιν της νοηματικής ροής, των φυσικών παύσεων, της διάρκειας και της φύσης του προγράμματος, καθώς και των δικαιωμάτων των δικαιούχων».
5. Στο άρθρο 21 παρ. 2 του ΠΔ/τος 109/2010 ορίζεται: «Η μετάδοση τηλεοπτικών ταινιών (εκτός των σειρών αυτοτελών επεισοδίων, των τηλεοπτικών σειρών σε συνέχειες και των ντοκυμαντέρ), κινηματογραφικών έργων και ειδησεογραφικών προγραμμάτων είναι δυνατό να διακόπτεται για διαφημιστικά μηνύματα ή/και μηνύματα τηλεπώλησης μία φορά για κάθε προγραμματισμένη χρονική περίοδο τριάντα (30) πρώτων λεπτών της ώρας. Το ίδιο ισχύει για τη μετάδοση παιδικών προγραμμάτων, εφόσον η προγραμματισμένη διάρκεια του προγράμματος υπερβαίνει τα τριάντα (30') πρώτα λεπτά της ώρας».
6. Τέλος, με το άρθρο 4 παρ. 1 περ. β' του Ν. 2863/2000 προβλέπεται: «Το ΕΣΡ ελέγχει την τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων, καθώς και των εν γένει κανόνων και αρχών, που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία για τη νόμιμη, διαφανή και ποιοτική λειτουργία των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον τομέα παροχής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών», ενώ κατά την περ. ε' το ΕΣΡ «επιβάλλει τις διοικητικές κυρώσεις και μέτρα που προβλέπονται στα άρθρα 4 του Ν. 2328/1995 όπως ισχύει και 12 και 15 παρ. 3 του Ν. 2644/1998». Όπως προκύπτει περαιτέρω από το άρθρο 4 παρ. 1 περ. α' του Ν. 2328/1995, η ως άνω αρμοδιότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων υφίσταται και για κάθε περίπτωση παραβίασης των κανόνων δικαίου που διέπουν τους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς και γενικότερα τη λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης.
Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται: α) Ότι η τήρηση των υποχρεώσεων που πηγάζουν από την ενωσιακή και την εθνική νομοθεσία, όπως ισχύει, αποτελεί θεμελιώδη όρο της άδειας λειτουργίας κάθε τηλεοπτικού φορέα και συνεπώς η συντακτική ανεξαρτησία των τηλεοπτικών φορέων ασκείται νομίμως εντός των προαναφερόμενων νομοθετικών ορίων. β) Ότι η προστασία των καταναλωτών, δηλαδή των τηλεθεατών, από την υπερβολική διαφήμιση έχει βαρύνουσα σημασία επί τη βάσει του άρθρου 3 παρ. 17 του Ν. 2328/1995 και αποτελεί ουσιώδη πτυχή του σκοπού της ευρωπαϊκής νομοθεσίας (απόφ. ΔΕΕ της 23ης.10.2003-υπόθ. C-245/01 και απόφ. ΔΕΕ της 18ης.10.2007-υπόθ. C-195/06). γ) Ότι η ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία επιτρέπει καταρχήν τη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων. δ) Ότι κατ' εξαίρεση για ορισμένες ρητά προβλεπόμενες κατηγορίες προγραμμάτων, όπως είναι τα ειδησεογραφικά προγράμματα και τα δελτία ειδήσεων ως υποκατηγορία αυτών, οι διακοπές για διαφημίσεις πραγματοποιούνται υποχρεωτικά μετά την πάροδο, κάθε φορά, προγραμματισμένης χρονικής περιόδου τριάντα (30') πρώτων λεπτών της ώρας. Εξ’ αυτού συνάγεται περαιτέρω ότι σε ένα δελτίο ειδήσεων με διάρκεια μια ώρα επιτρέπονται δύο (2) διακοπές για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων υπό την προϋπόθεση ότι κάθε τμήμα του δελτίου έχει διάρκεια τριάντα (30') πρώτα λεπτά της ώρας. Στο ισχύον (και) κατά το χρόνο μετάδοσης των επίμαχων προγραμμάτων Π.Δ. 109/2010 δεν περιλαμβάνεται η έννοια των «αυτόνομων τμημάτων» και δεν προβλέπονται ρυθμίσεις που επιτρέπουν την παρεμβολή επιπλέον διαφημιστικών μηνυμάτων ή/και μηνυμάτων τηλεαγοράς μεταξύ τυχόν αυτόνομων τμημάτων του δελτίου ειδήσεων (ΣτΕ 2024/2019). Κατά το παρελθόν είχε γίνει δικαστικώς δεκτό, υπό το προϊσχύσαν Π.Δ. 100/2000, ότι ήταν επιτρεπτή η παρεμβολή διαφημιστικών μηνυμάτων ή/και μηνυμάτων τηλεαγοράς και σε μικρότερα χρονικά διαστήματα όταν το περιεχόμενο του προγράμματος αποτελούσε «αυτόνομο και διακριτό» μέρος της της ζώνης αυτής των ειδήσεων, όπως ήταν οι ειδήσεις για το χρηματιστήριο, οι αθλητικές ειδήσεις και το δελτίο καιρού που αποτελεί μετεωρολογική πρόγνωση (ΣτΕ 512/2008).
Ο ισχυρισμός της εγκαλουμένης περί παρόδου χρόνου υπέρ τον εύλογο μεταξύ της διάπραξης της παράβασης και της έκδοσης της διοικητικής πράξης από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (αρχή χρηστής διοίκησης και δικαιολογημένης/προστατευομένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου), πράγμα που κωλύει την επιβολή κύρωσης, δεν γίνεται δεκτός καθώς η αρχή της προστατευομένης εμπιστοσύνης δεν έχει εφαρμογή προκειμένου περί επιβολής διοικητικής κύρωσης για παράβαση νόμου (ΣτΕ 3915/2011, 3918/2011, 3920/2006, 332/2017), δεν θεσπίζεται από τις σχετικές διατάξεις συγκεκριμένη αποκλειστική προθεσμία εντός της οποίας το Ε.Σ.Ρ. υποχρεούται να ασκήσει την αρμοδιότητα του να επιβάλει κύρωση (ΣτΕ 2358/2013, 2775/2017, 2758/2015) και δεν δημιούργησε το Ε.Σ.Ρ. με θετική ενέργεια του στον διοικούμενο τη σταθερή και εύλογη πεποίθηση ότι ορισμένη συμπεριφορά του είναι νόμιμη (ΣτΕ 37/2019, 2674/2013).
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, στα οποία περιλαμβάνονται και οι ευρισκόμενοι στο αρχείο του ΕΣΡ ψηφιακοί δίσκοι με την επίμαχη ροή προγράμματος και τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής:
Κατά τις ημερομηνίες 2.8.2015, 3.8.2015 και 4.8.2015 στη διάρκεια του κεντρικού δελτίου ειδήσεων της εγκαλουμένης σημειώθηκαν οι κάτωθι διακοπές για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων: α) Το κεντρικό δελτίο ειδήσεων διακόπηκε πρώτη φορά για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων σε διάστημα μεγαλύτερο των τριάντα (30') πρώτων λεπτών. β) Μετά το πέρας της πρώτης διαφημιστικής διακοπής συνεχίστηκε η μετάδοση του δελτίου ειδήσεων και ακολούθησε δεύτερη διαφημιστική διακοπή. γ) Μετά τη δεύτερη διαφημιστική διακοπή μεταδόθηκε ενότητα με τίτλο «Τα καλά νέα της ημέρας» και ακολούθησε τρίτη διαφημιστική διακοπή. δ) Μετά την τρίτη διαφημιστική διακοπή μεταδόθηκαν οι αθλητικές ειδήσεις.
Η εγκαλουμένη ισχυρίζεται ότι στο επίμαχο δελτίο ειδήσεων, που είχε συνολική διάρκεια λίγο πάνω από μια ώρα, οι διαφημιστικές διακοπές πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του ισχύοντος κατά το χρόνο μετάδοσης ΠΔ/τος 109/2010. Ισχυρίζεται επίσης ότι οι διαφημιστικές διακοπές που πραγματοποιήθηκαν μετά την παρέλευση των πρώτων τριάντα (30') λεπτών αδιάλειπτης μετάδοσης του κεντρικού δελτίου ειδήσεων, ήτοι η δεύτερη και τρίτη διαφημιστική διακοπή, παρεμβλήθηκαν στις φυσικές διακοπές του προγράμματος λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο προστασίας της αρτιότητας αυτού, όπως ορίζεται με το άρθρο 21 παρ. 1 του ΠΔ/τος 109/2010. Οι ισχυρισμοί αυτοί δεν είναι βάσιμοι όπως αναλύεται ανωτέρω (βλ. ΣτΕ 2024/2019).
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Ενόψει όλων αυτών, καθίσταται σαφές ότι η εγκαλούμενη εταιρεία παραβίασε - εκ προθέσεως - τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις. Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτή η (εκ προθέσεως και κατ' εξακολούθηση) τέλεση της διοικητικής παράβασης και να επιβληθεί στην εγκαλούμενη εταιρεία διοικητική κύρωση, και δη εκείνη της συστάσεως. Κατά τη γνώμη τριών (3) μελών του Ε.Σ.Ρ. το αδίκημα δεν ετελέσθη. Κατά τη γνώμη τεσσάρων (4) μελών του Ε.Σ.Ρ., στα οποία δεν περιλαμβάνεται ο Πρόεδρος, επιβλητέα κύρωση ήταν εκείνη του προστίμου.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβούλιου Ραδιοτηλεόρασης δέχεται ότι η εγκαλουμένη παραβίασε -εκ προθέσεως- τις διατάξεις περί διακοπών του ειδησεογραφικού προγράμματος για μετάδοση εμπορικών ανακοινώσεων, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία «ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΤΟΤ ΚΟΜ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ», ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού «ΣΚΑΪ», τη σύσταση να μην παραβαίνει τις ανωτέρω διατάξεις στο μέλλον.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 20η Σεπτεμβρίου 2021 και δημοσιεύτηκε την 25η Οκτωβρίου 2021.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Παρατηρήσεις: Απόφαση 114/2021 - Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) - 25η Οκτωβρίου 2021
Απόφαση 115/2021
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 5.4.2021 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο «ΣΚΑΪ», ιδιοκτησίας της εταιρείας «ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΤΟΤ ΚΟΜ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ», αναφορικά με την ενδεχόμενη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων κατά τη διάρκεια του κεντρικού δελτίου ειδήσεων την 10η.5.2016.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 223/11.5.2016, ο οποίος χρεώθηκε στη διοικητική υπάλληλο Ειρήνη Κεραμήτσου και στην ειδική επιστήμονα-νομικό Χάρις Τσίγκου. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 528/ΕΣ/23.6.2016 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Στην συνέχεια, η Ειδική Επιστήμονας υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 638/ΕΣ/29.8.2016 νομική της εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, για λογαριασμό της λειτουργούσης τον σταθμό ως άνω εταιρείας παρέστησαν οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της Ευστάθιος Γεωργόπουλος και Μαρία Κωστοπούλου. Ερωτηθέντες από τον Πρόεδρο οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της εγκαλουμένης δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους. Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 20.4.2021 και ώρας 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 2417/20.4.2021 υπόμνημα.
Την 20.9.2021 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργο Πλειό, και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Γεώργιος Σαρειδάκης, ο οποίος είχε προσκληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και η ανωτέρω εισηγήτρια, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ
Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβάσεων.
2. Στο άρθρο 3 παρ. 1, α' του Ν. 2328/1995 ορίζεται: «Οι εκπομπές όλων των τηλεοπτικών σταθμών διέπονται από τις αρχές και τους κανόνες εκπομπών και διαφημίσεων που ισχύουν για τις εκπομπές της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης Α.Ε., στο πλαίσιο του άρθρου 15 παράγραφος 2 του Συντάγματος και της Οδηγίας 89/552/Ε.Ο.Κ. του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 3.10.1989 (Ε.Ε.Κ., L.298/241 17.10.89), όπως αυτή έχει μεταφερθεί στην ελληνική έννομη τάξη. Η τήρηση των σχετικών υποχρεώσεων αποτελεί θεμελιώδη όρο της άδειας λειτουργίας του τηλεοπτικού σταθμού. Σε περίπτωση αμφιβολίας ως προς την υπαγωγή ενός τηλεοπτικού σταθμού σε ορισμένες υποχρεώσεις ισχύει ό,τι ισχύει και για την Ε.Ρ.Τ.- Α.Ε.».
3. Περαιτέρω, με το άρθρο 3 παρ. 17 εδ. α' του Ν. 2328/1995 προβλέπεται: «Οι ακροατές του ραδιοφώνου και οι τηλεθεατές θεωρούνται καταναλωτές των υπηρεσιών που προσφέρουν οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί αντίστοιχα και έχουν όλα τα δικαιώματα που προβλέπει η νομοθεσία για την προστασία των καταναλωτών».
4. Στο άρθρο 21 παρ. 1 εδ. α' του ΠΔ/τος 109/2010 προβλέπεται: «Τα διαφημιστικά μηνύματα ή τα μηνύματα τηλεπώλησης που παρεμβάλλονται κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων, δεν πρέπει να θίγουν την ακεραιότητά τους, λαμβανομένων υπ’ όψιν της νοηματικής ροής, των φυσικών παύσεων, της διάρκειας και της φύσης του προγράμματος, καθώς και των δικαιωμάτων των δικαιούχων».
5. Στο άρθρο 21 παρ. 2 του ΠΔ/τος 109/2010 ορίζεται: «Η μετάδοση τηλεοπτικών ταινιών (εκτός των σειρών αυτοτελών επεισοδίων, των τηλεοπτικών σειρών σε συνέχειες και των ντοκυμαντέρ), κινηματογραφικών έργων και ειδησεογραφικών προγραμμάτων είναι δυνατό να διακόπτεται για διαφημιστικά μηνύματα ή/και μηνύματα τηλεπώλησης μία φορά για κάθε προγραμματισμένη χρονική περίοδο τριάντα (30) πρώτων λεπτών της ώρας. Το ίδιο ισχύει για τη μετάδοση παιδικών προγραμμάτων, εφόσον η προγραμματισμένη διάρκεια του προγράμματος υπερβαίνει τα τριάντα (30') πρώτα λεπτά της ώρας».
6. Τέλος, με το άρθρο 4 παρ. 1 περ. β' του Ν. 2863/2000 προβλέπεται: «Το ΕΣΡ ελέγχει την τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων, καθώς και των εν γένει κανόνων και αρχών, που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία για τη νόμιμη, διαφανή και ποιοτική λειτουργία των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον τομέα παροχής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών», ενώ κατά την περ. ε' το ΕΣΡ «επιβάλλει τις διοικητικές κυρώσεις και μέτρα που προβλέπονται στα άρθρα 4 του Ν. 2328/1995 όπως ισχύει και 12 και 15 παρ. 3 του Ν. 2644/1998». Όπως προκύπτει περαιτέρω από το άρθρο 4 παρ. 1 περ. α' του Ν. 2328/1995, η ως άνω αρμοδιότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων υφίσταται και για κάθε περίπτωση παραβίασης των κανόνων δικαίου που διέπουν τους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς και γενικότερα τη λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης.
Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται: α) Ότι η τήρηση των υποχρεώσεων που πηγάζουν από την ενωσιακή και την εθνική νομοθεσία, όπως ισχύει, αποτελεί θεμελιώδη όρο της άδειας λειτουργίας κάθε τηλεοπτικού φορέα και συνεπώς η συντακτική ανεξαρτησία των τηλεοπτικών φορέων ασκείται νομίμως εντός των προαναφερόμενων νομοθετικών ορίων. β) Ότι η προστασία των καταναλωτών, δηλαδή των τηλεθεατών, από την υπερβολική διαφήμιση έχει βαρύνουσα σημασία επί τη βάσει του άρθρου 3 παρ. 17 του Ν. 2328/1995 και αποτελεί ουσιώδη πτυχή του σκοπού της ευρωπαϊκής νομοθεσίας (απόφ. ΔΕΕ της 23ης.10.2003-υπόθ. C-245/01 και απόφ. ΔΕΕ της 18ης.10.2007-υπόθ. C-195/06). γ) Ότι η ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία επιτρέπει καταρχήν τη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων. δ) Ότι κατ' εξαίρεση για ορισμένες ρητά προβλεπόμενες κατηγορίες προγραμμάτων, όπως είναι τα ειδησεογραφικά προγράμματα και τα δελτία ειδήσεων ως υποκατηγορία αυτών, οι διακοπές για διαφημίσεις πραγματοποιούνται υποχρεωτικά μετά την πάροδο, κάθε φορά, προγραμματισμένης χρονικής περιόδου τριάντα (30') πρώτων λεπτών της ώρας. Εξ’ αυτού συνάγεται περαιτέρω ότι σε ένα δελτίο ειδήσεων με διάρκεια μια ώρα επιτρέπονται δύο (2) διακοπές για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων υπό την προϋπόθεση ότι κάθε τμήμα του δελτίου έχει διάρκεια τριάντα (30') πρώτα λεπτά της ώρας. Στο ισχύον (και) κατά το χρόνο μετάδοσης των επίμαχων προγραμμάτων Π.Δ. 109/2010 δεν περιλαμβάνεται η έννοια των «αυτόνομων τμημάτων» και δεν προβλέπονται ρυθμίσεις που επιτρέπουν την παρεμβολή επιπλέον διαφημιστικών μηνυμάτων ή/και μηνυμάτων τηλεαγοράς μεταξύ τυχόν αυτόνομων τμημάτων του δελτίου ειδήσεων (ΣτΕ 2024/2019). Κατά το παρελθόν είχε γίνει δικαστικώς δεκτό, υπό το προϊσχύσαν Π.Δ. 100/2000, ότι ήταν επιτρεπτή η παρεμβολή διαφημιστικών μηνυμάτων ή/και μηνυμάτων τηλεαγοράς και σε μικρότερα χρονικά διαστήματα όταν το περιεχόμενο του προγράμματος αποτελούσε «αυτόνομο και διακριτό» μέρος της της ζώνης αυτής των ειδήσεων, όπως ήταν οι ειδήσεις για το χρηματιστήριο, οι αθλητικές ειδήσεις και το δελτίο καιρού που αποτελεί μετεωρολογική πρόγνωση (ΣτΕ 512/2008).
Ο ισχυρισμός της εγκαλουμένης περί παρόδου χρόνου υπέρ τον εύλογο μεταξύ της διάπραξης της παράβασης και της έκδοσης της διοικητικής πράξης από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (αρχή χρηστής διοίκησης και δικαιολογημένης/προστατευομένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου), πράγμα που κωλύει την επιβολή κύρωσης, δεν γίνεται δεκτός καθώς η αρχή της προστατευομένης εμπιστοσύνης δεν έχει εφαρμογή προκειμένου περί επιβολής διοικητικής κύρωσης για παράβαση νόμου (ΣτΕ 3915/2011, 3918/2011, 3920/2006, 332/2017), δεν θεσπίζεται από τις σχετικές διατάξεις συγκεκριμένη αποκλειστική προθεσμία εντός της οποίας το Ε.Σ.Ρ. υποχρεούται να ασκήσει την αρμοδιότητα του να επιβάλει κύρωση (ΣτΕ 2358/2013, 2775/2017, 2758/2015) και δεν δημιούργησε το Ε.Σ.Ρ. με θετική ενέργεια του στον διοικούμενο τη σταθερή και εύλογη πεποίθηση ότι ορισμένη συμπεριφορά του είναι νόμιμη (ΣτΕ 37/2019, 2674/2013).
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, στα οποία περιλαμβάνονται και οι ευρισκόμενοι στο αρχείο του ΕΣΡ ψηφιακοί δίσκοι με την επίμαχη ροή προγράμματος και τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής:
Την ημέρα της 10ης.5.2016 στη διάρκεια του κεντρικού δελτίου ειδήσεων της εγκαλουμένης σημειώθηκαν οι κάτωθι διακοπές για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων: α) Το κεντρικό δελτίο ειδήσεων διακόπηκε πρώτη φορά για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων σε διάστημα μεγαλύτερο των τριάντα (30') πρώτων λεπτών. β) Μετά το πέρας της πρώτης διαφημιστικής διακοπής συνεχίστηκε η μετάδοση του δελτίου ειδήσεων και ακολούθησε δεύτερη διαφημιστική διακοπή. γ) Μετά τη δεύτερη διαφημιστική διακοπή μεταδόθηκε ενότητα με τίτλο «Τα καλά νέα της ημέρας» και ακολούθησε τρίτη διαφημιστική διακοπή. δ) Μετά την τρίτη διαφημιστική διακοπή μεταδόθηκαν οι αθλητικές ειδήσεις, τα νέα του χρηματιστηρίου, το δελτίο καιρού και έλαβε χώρα η αποφώνηση του δελτίου ειδήσεων.
Η εγκαλουμένη ισχυρίζεται ότι στο επίμαχο δελτίο ειδήσεων, που είχε συνολική διάρκεια λίγο πάνω από μια ώρα, οι διαφημιστικές διακοπές πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του ισχύοντος κατά το χρόνο μετάδοσης ΠΔ/τος 109/2010.
Ισχυρίζεται επίσης ότι οι διαφημιστικές διακοπές που πραγματοποιήθηκαν μετά την παρέλευση των πρώτων τριάντα (30') λεπτών αδιάλειπτης μετάδοσης του κεντρικού δελτίου ειδήσεων, ήτοι η δεύτερη και τρίτη διαφημιστική διακοπή, παρεμβλήθηκαν στις φυσικές διακοπές του προγράμματος λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο προστασίας της αρτιότητας αυτού, όπως ορίζεται με το άρθρο 21 παρ. 1 του ΠΔ/τος 109/2010. Οι ισχυρισμοί αυτοί δεν είναι βάσιμοι όπως αναλύεται ανωτέρω (βλ. ΣτΕ 2024/2019).
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Ενόψει όλων αυτών, καθίσταται σαφές ότι η εγκαλούμενη εταιρεία παραβίασε - εκ προθέσεως - τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις. Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτή η (εκ προθέσεως) και κατ' εξακολούθηση τέλεση της διοικητικής παράβασης και να επιβληθεί στην εγκαλούμενη εταιρεία διοικητική κύρωση, και δη εκείνη της συστάσεως. Κατά τη γνώμη τριών (3) μελών του Ε.Σ.Ρ. το αδίκημα δεν ετελέσθη. Κατά τη γνώμη τεσσάρων (4) μελών του Ε.Σ.Ρ., στα οποία δεν περιλαμβάνεται ο Πρόεδρος, επιβλητέα κύρωση ήταν εκείνη του προστίμου.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβούλιου Ραδιοτηλεόρασης δέχεται ότι η εγκαλουμένη παραβίασε -εκ προθέσεως- τις διατάξεις περί διακοπών του ειδησεογραφικού προγράμματος για μετάδοση εμπορικών ανακοινώσεων, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία «ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΤΟΤ ΚΟΜ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ», ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού «ΣΚΑΪ» τη σύσταση να μην παραβαίνει τις ανωτέρω διατάξεις στο μέλλον.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 20η Σεπτεμβρίου 2021 και δημοσιεύτηκε την 25η Οκτωβρίου 2021.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Παρατηρήσεις: Απόφαση 115/2021 - Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) - 25η Οκτωβρίου 2021
Απόφαση 116/2021
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 5.4.2021 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο «ΣΚΑΪ», ιδιοκτησίας της εταιρείας «ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΤΟΤ ΚΟΜ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ», αναφορικά με την ενδεχόμενη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων κατά τη διάρκεια του κεντρικού δελτίου ειδήσεων την 3η Απριλίου 2016.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 178/4.4.2016, ο οποίος χρεώθηκε στη διοικητική υπάλληλο Αικατερίνη Κοντοπούλου και στην ειδική επιστήμονα- νομικό Χάρις Τσίγκου. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 263/ΕΣ/7.4.2016 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Στην συνέχεια, η Ειδική Επιστήμονας υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 389/ΕΣ/11.5.2016 νομική της εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, για λογαριασμό της λειτουργούσης τον σταθμό ως άνω εταιρείας παρέστησαν οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της Ευστάθιος Γεωργόπουλος και Μαρία Κωστοπούλου. Ερωτηθέντες από τον Πρόεδρο οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της εγκαλουμένης δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους. Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 20.4.2021 και ώρα 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 2417/20.4.2021 υπόμνημα.
Την 20.9.2021 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργο Πλειό, και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Γεώργιος Σαρειδάκης, ο οποίος είχε προσκληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και η ανωτέρω εισηγήτρια, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ
Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβάσεων.
2. Στο άρθρο 3 παρ. 1, α' του Ν. 2328/1995 ορίζεται: «Οι εκπομπές όλων των τηλεοπτικών σταθμών διέπονται από τις αρχές και τους κανόνες εκπομπών και διαφημίσεων που ισχύουν για τις εκπομπές της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης Α.Ε., στο πλαίσιο του άρθρου 15 παράγραφος 2 του Συντάγματος και της Οδηγίας 89/552/Ε.Ο.Κ. του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 3.10.1989 (Ε.Ε.Κ., L.298/241 17.10.89), όπως αυτή έχει μεταφερθεί στην ελληνική έννομη τάξη. Η τήρηση των σχετικών υποχρεώσεων αποτελεί θεμελιώδη όρο της άδειας λειτουργίας του τηλεοπτικού σταθμού. Σε περίπτωση αμφιβολίας ως προς την υπαγωγή ενός τηλεοπτικού σταθμού σε ορισμένες υποχρεώσεις ισχύει ό,τι ισχύει και για την Ε.Ρ.Τ.- Α.Ε.».
3. Περαιτέρω, με το άρθρο 3 παρ. 17 εδ. α' του Ν. 2328/1995 προβλέπεται: «Οι ακροατές του ραδιοφώνου και οι τηλεθεατές θεωρούνται καταναλωτές των υπηρεσιών που προσφέρουν οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί αντίστοιχα και έχουν όλα τα δικαιώματα που προβλέπει η νομοθεσία για την προστασία των καταναλωτών».
4. Στο άρθρο 21 παρ. 1 εδ. α' του ΠΔ/τος 109/2010 προβλέπεται: «Τα διαφημιστικά μηνύματα ή τα μηνύματα τηλεπώλησης που παρεμβάλλονται κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων, δεν πρέπει να θίγουν την ακεραιότητά τους, λαμβανομένων υπ’ όψιν της νοηματικής ροής, των φυσικών παύσεων, της διάρκειας και της φύσης του προγράμματος, καθώς και των δικαιωμάτων των δικαιούχων».
5. Στο άρθρο 21 παρ. 2 του ΠΔ/τος 109/2010 ορίζεται: «Η μετάδοση τηλεοπτικών ταινιών (εκτός των σειρών αυτοτελών επεισοδίων, των τηλεοπτικών σειρών σε συνέχειες και των ντοκυμαντέρ), κινηματογραφικών έργων και ειδησεογραφικών προγραμμάτων είναι δυνατό να διακόπτεται για διαφημιστικά μηνύματα ή/και μηνύματα τηλεπώλησης μία φορά για κάθε προγραμματισμένη χρονική περίοδο τριάντα (30) πρώτων λεπτών της ώρας. Το ίδιο ισχύει για τη μετάδοση παιδικών προγραμμάτων, εφόσον η προγραμματισμένη διάρκεια του προγράμματος υπερβαίνει τα τριάντα (30') πρώτα λεπτά της ώρας».
6. Τέλος, με το άρθρο 4 παρ. 1 περ. β' του Ν. 2863/2000 προβλέπεται: «Το ΕΣΡ ελέγχει την τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων, καθώς και των εν γένει κανόνων και αρχών, που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία για τη νόμιμη, διαφανή και ποιοτική λειτουργία των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον τομέα παροχής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών», ενώ κατά την περ. ε' το ΕΣΡ «επιβάλλει τις διοικητικές κυρώσεις και μέτρα που προβλέπονται στα άρθρα 4 του Ν. 2328/1995 όπως ισχύει και 12 και 15 παρ. 3 του Ν. 2644/1998». Όπως προκύπτει περαιτέρω από το άρθρο 4 παρ. 1 περ. α' του Ν. 2328/1995, η ως άνω αρμοδιότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων υφίσταται και για κάθε περίπτωση παραβίασης των κανόνων δικαίου που διέπουν τους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς και γενικότερα τη λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης.
Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται: α) Ότι η τήρηση των υποχρεώσεων που πηγάζουν από την ενωσιακή και την εθνική νομοθεσία, όπως ισχύει, αποτελεί θεμελιώδη όρο της άδειας λειτουργίας κάθε τηλεοπτικού φορέα και συνεπώς η συντακτική ανεξαρτησία των τηλεοπτικών φορέων ασκείται νομίμως εντός των προαναφερόμενων νομοθετικών ορίων. β) Ότι η προστασία των καταναλωτών, δηλαδή των τηλεθεατών, από την υπερβολική διαφήμιση έχει βαρύνουσα σημασία επί τη βάσει του άρθρου 3 παρ. 17 του Ν. 2328/1995 και αποτελεί ουσιώδη πτυχή του σκοπού της ευρωπαϊκής νομοθεσίας (απόφ. ΔΕΕ της 23ης.10.2003-υπόθ. C-245/01 και απόφ. ΔΕΕ της 18ης.10.2007-υπόθ. C-195/06). γ) Ότι η ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία επιτρέπει καταρχήν τη μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων. δ) Ότι κατ' εξαίρεση για ορισμένες ρητά προβλεπόμενες κατηγορίες προγραμμάτων, όπως είναι τα ειδησεογραφικά προγράμματα και τα δελτία ειδήσεων ως υποκατηγορία αυτών, οι διακοπές για διαφημίσεις πραγματοποιούνται υποχρεωτικά μετά την πάροδο, κάθε φορά, προγραμματισμένης χρονικής περιόδου τριάντα (30') πρώτων λεπτών της ώρας. Εξ’ αυτού συνάγεται περαιτέρω ότι σε ένα δελτίο ειδήσεων με διάρκεια μια ώρα επιτρέπονται δύο (2) διακοπές για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων υπό την προϋπόθεση ότι κάθε τμήμα του δελτίου έχει διάρκεια τριάντα (30') πρώτα λεπτά της ώρας. Στο ισχύον (και) κατά το χρόνο μετάδοσης των επίμαχων προγραμμάτων Π.Δ. 109/2010 δεν περιλαμβάνεται η έννοια των «αυτόνομων τμημάτων» και δεν προβλέπονται ρυθμίσεις που επιτρέπουν την παρεμβολή επιπλέον διαφημιστικών μηνυμάτων ή/και μηνυμάτων τηλεαγοράς μεταξύ τυχόν αυτόνομων τμημάτων του δελτίου ειδήσεων (ΣτΕ 2024/2019). Κατά το παρελθόν είχε γίνει δικαστικώς δεκτό, υπό το προϊσχύσαν Π.Δ. 100/2000, ότι ήταν επιτρεπτή η παρεμβολή διαφημιστικών μηνυμάτων ή/και μηνυμάτων τηλεαγοράς και σε μικρότερα χρονικά διαστήματα όταν το περιεχόμενο του προγράμματος αποτελούσε «αυτόνομο και διακριτό» μέρος της της ζώνης αυτής των ειδήσεων, όπως ήταν οι ειδήσεις για το χρηματιστήριο, οι αθλητικές ειδήσεις και το δελτίο καιρού που αποτελεί μετεωρολογική πρόγνωση (ΣτΕ 512/2008).
Ο ισχυρισμός της εγκαλουμένης περί παρόδου χρόνου υπέρ τον εύλογο μεταξύ της διάπραξης της παράβασης και της έκδοσης της διοικητικής πράξης από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (αρχή χρηστής διοίκησης και δικαιολογημένης/προστατευομένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου), πράγμα που κωλύει την επιβολή κύρωσης, δεν γίνεται δεκτός καθώς η αρχή της προστατευομένης εμπιστοσύνης δεν έχει εφαρμογή προκειμένου περί επιβολής διοικητικής κύρωσης για παράβαση νόμου (ΣτΕ 3915/2011, 3918/2011, 3920/2006, 332/2017), δεν θεσπίζεται από τις σχετικές διατάξεις συγκεκριμένη αποκλειστική προθεσμία εντός της οποίας το Ε.Σ.Ρ. υποχρεούται να ασκήσει την αρμοδιότητα του να επιβάλει κύρωση (ΣτΕ 2358/2013, 2775/2017, 2758/2015) και δεν δημιούργησε το Ε.Σ.Ρ. με θετική ενέργεια του στον διοικούμενο τη σταθερή και εύλογη πεποίθηση ότι ορισμένη συμπεριφορά του είναι νόμιμη (ΣτΕ 37/2019, 2674/2013).
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, στα οποία περιλαμβάνονται και οι ευρισκόμενοι στο αρχείο του ΕΣΡ ψηφιακοί δίσκοι με την επίμαχη ροή προγράμματος και τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής:
Την ημέρα της 3ης.4.2016 στη διάρκεια του κεντρικού δελτίου ειδήσεων της εγκαλούμενης σημειώθηκαν οι κάτωθι διακοπές για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων: α) Το κεντρικό δελτίο ειδήσεων διακόπηκε πρώτη φορά για μετάδοση διαφημιστικών μηνυμάτων σε διάστημα σε διάστημα μικρότερο των τριάντα (30') πρώτων λεπτών και συγκεκριμένα μετά από 27' και 36'' ροή προγράμματος. β) Μετά το πέρας της πρώτης διαφημιστικής διακοπής συνεχίστηκε η μετάδοση του δελτίου ειδήσεων και ακολούθησε δεύτερη διαφημιστική διακοπή. γ) Μετά τη δεύτερη διαφημιστική διακοπή μεταδόθηκε ενότητα με τίτλο «Τα καλά νέα της ημέρας» και ακολούθησε τρίτη διαφημιστική διακοπή. δ) Μετά την τρίτη διαφημιστική διακοπή μεταδόθηκαν οι αθλητικές ειδήσεις και έλαβε χώρα η αποφώνηση του δελτίου ειδήσεων.
Η εγκαλουμένη ισχυρίζεται ότι στο επίμαχο δελτίο ειδήσεων, που είχε συνολική διάρκεια λίγο πάνω από μια ώρα, οι διαφημιστικές διακοπές πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του ισχύοντος κατά το χρόνο μετάδοσης ΠΔ/τος 109/2010.
Ισχυρίζεται επίσης ότι οι διαφημιστικές διακοπές που πραγματοποιήθηκαν μετά την παρέλευση των πρώτων τριάντα (30') λεπτών αδιάλειπτης μετάδοσης του κεντρικού δελτίου ειδήσεων, ήτοι η δεύτερη και τρίτη διαφημιστική διακοπή, παρεμβλήθηκαν στις φυσικές διακοπές του προγράμματος λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο προστασίας της αρτιότητας αυτού, όπως ορίζεται με το άρθρο 21 παρ. 1 του ΠΔ/τος 109/2010. Οι ισχυρισμοί αυτοί δεν είναι βάσιμοι όπως αναλύεται ανωτέρω (βλ. ΣτΕ 2024/2019).
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Ενόψει όλων αυτών, καθίσταται σαφές ότι η εγκαλούμενη εταιρεία παραβίασε - εκ προθέσεως - τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις. Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτή η (εκ προθέσεως) και κατ' εξακολούθηση τέλεση της διοικητικής παράβασης και να επιβληθεί στην εγκαλούμενη εταιρεία διοικητική κύρωση, και δη εκείνη της συστάσεως. Κατά τη γνώμη τριών (3) μελών του Ε.Σ.Ρ. το αδίκημα δεν ετελέσθη. Κατά τη γνώμη τεσσάρων (4) μελών του Ε.Σ.Ρ., στα οποία δεν περιλαμβάνεται ο Πρόεδρος, επιβλητέα κύρωση ήταν εκείνη του προστίμου.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβούλιου Ραδιοτηλεόρασης δέχεται ότι η εγκαλουμένη παραβίασε -εκ προθέσεως- τις διατάξεις περί διακοπών του ειδησεογραφικού προγράμματος για μετάδοση εμπορικών ανακοινώσεων, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία «ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΤΟΤ ΚΟΜ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ», ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού «ΣΚΑΪ» τη σύσταση να μην παραβαίνει τις ανωτέρω διατάξεις στο μέλλον.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 20η Σεπτεμβρίου 2021 και δημοσιεύτηκε την 25η Οκτωβρίου 2021.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 1165/2021 - Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) - 25η Οκτωβρίου 2021
