Διαβάστε ακολούθως την 95//2019 Απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 16.04.2019 και ώρα 11:45, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ξενοφώντα Μορώνη, αντιπρόεδρο, και τα μέλη Δήμητρα Παπαδοπούλου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Γιώργο Πλειό και Γεώργιο Σαρειδάκη. Απόντα τα μέλη Καλλιόπη Διαμαντάκου και Ευαγγελία Μήτρου, τα οποία εκλήθησαν νομίμως Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο A EPSILON Νομού Αττικής, ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία STAR ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ Α.Ε, και ειδικότερα εκείνων των διατάξεων που απαγορεύουν την παραπλάνηση του κοινού κατά την προβολή των πάσης φύσεως τηλεοπτικών προγραμμάτων και επιβάλλουν τη διεξαγωγή των διαγωνιστικών εκπομπών κατά τρόπο που να εγγυάται τον σεβασμό της αξιοπρέπειας των τηλεθεατών και των συμμετεχόντων σε αυτές προσώπων. Η υπόθεση εξετάζεται κατόπιν σχετικής αναφοράς πολίτη, με αριθμό πρωτοκόλλου 886/20.02.2019.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 100/02.04.2019 ο οποίος χρεώθηκε στη διοικητική υπάλληλο Ειρήνη Κεραμήτσου και στον ειδικό επιστήμονα Γεώργιο Αναγνωσταρά. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε την με αριθμό πρωτοκόλλου 357/02.04.2019 έκθεση. Στην συνέχεια, ο Ειδικός Επιστήμονας υπέβαλε την με αριθμό πρωτοκόλλου 360/02.04.2019 νομική του εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, για λογαριασμό της λειτουργούσης τον σταθμό ως άνω εταιρείας παρέστησαν η πληρεξούσια δικηγόρος της Μαρία Μπάρλα και ο Σύμβουλος Διοίκησης του σταθμού Ιωάννης Λαμπρόπουλος. Παρέστη επίσης ο πληρεξούσιος δικηγόρος της εταιρείας ΑΛΦΑ PRODUCTION ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΜΟΝ. ΕΠΕ (αυτόκλητος ως έχων έννομο συμφέρον), Δημήτριος Ράπτης. Ερωτηθέντες από τον Πρόεδρο οι εκπρόσωποι της εγκαλουμένης δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους. Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 06.05.2019 και ώρα 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 2576/06.05.2019 υπόμνημα.
Την 13.05.2019 και ώρα 12.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ξενοφώντα Μορώνη, αντιπρόεδρο, και τα μέλη Δήμητρα Παπαδοπούλου, Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου και Γεώργιο Σαρειδάκη. Απόν το μέλος Γιώργος Πλειός, τα οποίο εκλήθη νομίμως. Ο Πρόεδρος ενημέρωσε αναλυτικά τις απούσες κατά την συζήτηση Καλλιόπη Διαμαντάκου και Ευαγγελία Μήτρου αναγιγνώσκοντας την έγγραφη εισήγηση, το υπόμνημα της εγκαλουμένης, το πρακτικό της συζήτησης στην Ολομέλεια και το σύνολο των λοιπών εγγράφων του φακέλου για την υπόθεση. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος και μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων. Ο άμεσος αυτός έλεγχος του κράτους έχει ως σκοπό, μεταξύ των άλλων, την προστασία της αξίας του ανθρώπου και την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της χώΡας.
2. Εξάλλου, οι τηλεοπτικές εκπομπές δεν πρέπει να παραπλανούν τους τηλεθεατές. Ειδικότερα, το άρθρο 7 περ. α του Κανονισμού ΕΣΡ 2/1991 ορίζει τα εξής: « Μια εκπομπή στο σύνολό της δεν πρέπει: α) Να παραπλανά ή πανικοβάλλει τους τηλεθεατές ή ακροατές, ιδίως με την απομίμηση του δελτίου ειδήσεων».
3. Περαιτέρω, οι διαγωνιστικές εκπομπές πρέπει να διεξάγονται κατά τρόπο που να σέβεται την αξιοπρέπεια των τηλεθεατών και των διαγωνιζομένων. Ειδικότερα, το άρθρο 6 παρ. 2 του Κανονισμού ΕΣΡ 2/1991 ορίζει τα εξής: «Οι διαγωνιστικές εκπομπές δεν πρέπει να διεξάγονται με τρόπο που προσβάλλει την αξιοπρέπεια των τηλεθεατών ή ακροατών ή των διαγωνιζομένων».
4. Επιπλέον, ο κάθε πάροχος περιεχομένου έχει την συντακτική ευθύνη για το μεταδιδόμενο από αυτόν πρόγραμμα. Ειδικότερα, το άρθρο 2 περ. δ του ΠΔ 109/2010 ορίζει τον πάροχο υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων ως εξής: «Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει τη συντακτική ευθύνη για την επιλογή του οπτικοακουστικού περιεχομένου της υπηρεσίας οπτικοακουστικών μέσων και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο αυτό οργανώνεται».
5. Τέλος, κατά τα στοιχεία β και ε της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 2863/2000, το Ε.Σ.Ρ ελέγχει την τήρηση των όρων που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και επιβάλλει τις από το άρθρο 4 του Ν. 2328/1995 προβλεπόμενες κυρώσεις.
6. Από τα παραπάνω προκύπτει σαφώς ότι ο κάθε πάροχος περιεχομένου οφείλει στα πλαίσια της συντακτικής του ευθύνης να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να εξασφαλίζει τη διαφάνεια και την εγκυρότητα των διαγωνισμών που διεξάγονται κατά την προβολή των τηλεοπτικών εκπομπών του. Οφείλει ιδίως να εξετάζει ενδελεχώς αν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι διαγωνισμοί αυτοί προσφέρουν απατηλώς χρηματικά και άλλα έπαθλα τα οποία ουδέποτε αποδίδονται στους φερόμενους ως νικητές τους. Σε μια τέτοια περίπτωση υποχρεούται να λαμβάνει άμεσα όλα εκείνα τα μέτρα που απαιτούνται για την προστασία του τηλεοπτικού κοινού και την προάσπιση της αξιοπρέπειας των τηλεθεατών και των συμμετεχόντων στις διαγωνιστικές εκπομπές προσώπων, διακόπτοντας μεταξύ άλλων την προβολή των επίμαχων διαγωνισμών μέχρις ότου τουλάχιστον να μπορεί να εγγυηθεί ότι αυτοί διεξάγονται σύμφωνα με τις επιταγές της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας.
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, από τα δημοσιευμένα στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο - και ως εκ τούτου πασίδηλα- στοιχεία, από την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος και από τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής.
Κατά την ελεγχόμενη περίοδο 22.12.2018 έως 24.02.2019, προβλήθηκαν από τον σταθμό της εγκαλουμένης οι ψυχαγωγικές εκπομπές ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ LIVE- ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ LIVE NIGHT SHOW-ΜΕΝΙΟΣ LIVE. Κατά την μετάδοση των εκπομπών αυτών, ο παρουσιαστής τους καλούσε επανειλημμένως το τηλεοπτικό κοινό να συμμετάσχει μέσω τηλεφώνου σε διαγωνισμούς με έπαθλα σημαντικότατα χρηματικά ποσά και άλλα αντικείμενα μεγάλης αξίας. Για να αποκτήσουν τα προσφερόμενα έπαθλα, οι ενδιαφερόμενοι τηλεθεατές έπρεπε να χρησιμοποιήσουν τηλεφωνικές γραμμές υψηλής χρέωσης προκειμένου να καταγράψουν τη συμμετοχή τους. Στη συνέχεια, εφέρετο ότι ελάμβανε χώραν ηλεκτρονική κλήρωση μεταξύ εκείνων που είχαν τηλεφωνήσει εντός του χρονικού ορίου του εκάστοτε διαγωνισμού και προέκυπτε ο νικητής του εκάστοτε προσφερόμενου επάθλου. Οι φερόμενοι ως νικητές κληρώνονταν κατά τον χρόνο προβολής του τηλεοπτικού προγράμματος στο οποίο αφορούσε ο εκάστοτε διαγωνισμός και ανακοινώνονταν από τον παρουσιαστή του προγράμματος αυτού.
Όλοι οι διαγωνισμοί υλοποιήθηκαν στα πλαίσια εκπομπών, οι οποίες μεταδόθηκαν από τον σταθμό της εγκαλουμένης βάσει σύμβασης παραγωγής προγράμματος που η εγκαλουμένη φέρεται να είχε συνάψει με μια τρίτη εμπορική εταιρεία (ΑΛΦΑ PRODUCTION ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ Μ. ΕΠΕ - την αναφερόμενη ανωτέρω ως παραστάσα κατά την ακρόαση). Η τελευταία αυτή εταιρεία φέρεται να είχε συνάψει με τη σειρά της ιδιωτικό συμφωνητικό με την εταιρεία WHITE PRODUCTIONS Μ. ΙΚΕ, με το οποίο παρεχωρείτο στην ΑΛΦΑ PRODUCTION ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ Μ. ΕΠΕ το δικαίωμα εκμετάλλευσης και τηλεοπτικής προβολής των εκπομπών αυτών. Τέλος, η εταιρεία WHITE PRODUCTIONS Μ. ΙΚΕ φέρεται να είχε εκχωρήσει στην εταιρεία LAMON TRADING LTD την ανάδειξη των νικητών για τα προσφερόμενα χρηματικά έπαθλα και την προσφορά των επάθλων αυτών στους νικητές βάσει σχετικής δωροθετικής συμφωνίας.
Ο παρουσιαστής των επίμαχων εκπομπών ήταν κατά τον κρίσιμο χρόνο των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης ο διαχειριστής και νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας WHITE PRODUCTIONS Μ. ΙΚΕ, της εταιρείας δηλαδή που είχε τα αποκλειστικά πνευματικά δικαιώματα των ελεγχόμενων εκπομπών και η οποία φέρεται να συμβλήθηκε τελικώς με την εταιρεία LAMON TRADING LTD για την ανάδειξη των φερόμενων ως νικητών και την προσφορά των υποτιθέμενων επάθλων στους επίμαχους διαγωνισμούς. Περαιτέρω, η εταιρεία LAMON TRADING LTD ήταν κατά την κρίσιμη περίοδο μοναδική εταίρος της εταιρείας WHITE PRODUCTIONS Μ. ΙΚΕ (βλ. ιδίως την σχετική ηλεκτρονική καταχώρηση στο https://www.businessregistrv.gr/publicitv/show/146407801000 και τις με αριθμό 1189071/07.06.2018, 1304983/24.09.2018 και 1525811/13.03.2019 Ανακοινώσεις στο Γ.Ε.ΜΗ.).
Με το με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 219/25.02.2019 έγγραφο, ζητήθηκε η αποστολή από την εγκαλουμένη όλων εκείνων των στοιχείων που να πιστοποιούν την ταυτότητα των νικητών και την καταβολή των προσφερόμενων επάθλων των ως άνω αναφερόμενων διαγωνισμών. Κατόπιν αλλεπάλληλων αναβολών, κάποια σχετικά στοιχεία υποβλήθηκαν τελικώς με το με αριθμό πρωτοκόλλου 1739/22.03.2019 έγγραφο. Με το έγγραφο αυτό προσκομίστηκε κατάλογος 749 συνολικώς φερόμενων νικητών, με μόνο στοιχείο ταυτοποίησης αυτών το ονοματεπώνυμο και τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου από το οποίο φέρεται να έγινε η τηλεφωνική κλήση υψηλής χρέωσης/να εστάλη το μήνυμα υψηλής χρέωσης με το οποίο ο κάθε φερόμενος ως νικητής υποτίθεται ότι κέρδισε το υποτιθέμενο κατά περίπτωση έπαθλο. Πέραν δύο μόνο εξαιρέσεων, δεν προσκομίστηκε κανένα στοιχείο που να πιστοποιεί την καταβολή των επάθλων στους φερόμενους ως νικητές. Η εγκαλουμένη αναφέρθηκε ως προς το σημείο αυτό σε σχετικό όρο των επίμαχων διαγωνισμών, κατά τον οποίον τα έπαθλα αποδίδονται εντός έτους από την ανάδειξη και ταυτοποίηση του νικητή.
Από τον έλεγχο του περιεχομένου του προσκομιζόμενου από την εγκαλουμένη ως άνω εγγράφου προκύπτουν τα ακόλουθα:
• Από τον αναλυτικό πίνακα κλήσεων που προσαρτάται στην με αριθμό πρωτοκόλλου 360/02.04.2019 υπηρεσιακή νομική εισήγηση προκύπτει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των κινητών τηλεφώνων των φερόμενων ως νικητών έχει συνεχόμενους ή σχεδόν συνεχόμενους τηλεφωνικούς αριθμούς. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις φέρονται να έχουν κληρωθεί εντός της ιδίας ακριβώς εκπομπής πρόσωπα, των οποίων τα κινητά τηλέφωνα διαφοροποιούνται κατά το τελευταίο και μόνο ψηφίο τους. Υπάρχει εξάλλου και μία περίπτωση όπου το ίδιο ακριβώς κινητό τηλέφωνο φέρεται να έχει κερδίσει σε κοντινές ημερομηνίες περισσότερες φορές, με διαφορετικό μάλιστα κάθε φορά κάτοχο (βλ. τους με αύξοντα αριθμό 208 και 223 φερόμενους ως νικητές).
• Επίσης, από τον έλεγχο του δημόσια προσβάσιμου ονομαστικού καταλόγου κατόχων κινητών τηλεφώνων (www.11888.gr) προέκυψε ότι για όλα ανεξαιρέτως τα κινητά που ευρίσκονται στον κατάλογο αυτόν υπάρχει αντίθεση μεταξύ του πραγματικού τους κατόχου και εκείνου που έχει δηλωθεί ως νικητής του προσφερόμενου επάθλου. Ειδικότερα, το σύνολο σχεδόν των ως άνω κινητών τηλεφώνων ανήκει σε αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα με χαρακτηριστικό μάλιστα ότι το καθένα από τα πρόσωπα αυτά φαίνεται να είναι κάτοχος πλειόνων (μέχρι και δεκάδων) τηλεφωνικών αριθμών.
• Προκύπτει περαιτέρω σαφέστατη χρονική ομαδοποίηση των τηλεφωνικών αριθμών των φερόμενων νικητών ανά εταιρεία κινητής τηλεφωνίας, υπό την έννοια ότι επί ολόκληρες ημέρες μέχρι και εβδομάδες όλοι σχεδόν οι νικητές φέρονται να ανήκουν στην ίδια εταιρεία κινητής τηλεφωνίας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι για πάνω από έναν μήνα και συγκεκριμένα από τις 22.12.2018 έως τις 27.01.2019 όλοι σχεδόν οι τηλεφωνικοί αριθμοί των φερόμενων ως νικητών ανήκουν στην εταιρεία COSMOTE. Αντιστοίχως, από τις 28.01.2019 έως τις 11.02.2019 όλοι σχεδόν οι τηλεφωνικοί αριθμοί των φερόμενων νικητών ανήκουν στην εταιρεία VODAFONE. Στην ίδια ακριβώς λογική, από τις 12.02.2019 έως τις 16.02.2019 όλοι σχεδόν οι τηλεφωνικοί αριθμοί των φερόμενων νικητών ανήκουν στην εταιρεία WIND.
• Εξάλλου, από την με αριθμό πρωτοκόλλου 357/02.04.2019 υπηρεσιακή έκθεση προκύπτει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των τηλεφωνικών αριθμών των φερόμενων ως νικητών είναι εκτός σύνδεσης και λειτουργίας ενώ στο σύνολο σχεδόν των υπόλοιπων περιπτώσεων το τηλέφωνο χτυπάει πολλές φορές χωρίς ωστόσο κανείς να ανταποκρίνεται στην κλήση. Χαρακτηριστικό είναι περαιτέρω ότι όλοι ανεξαιρέτως οι φερόμενοι νικητές φαίνονται να έχουν χρησιμοποιήσει κινητά τηλέφωνα, αν και βάσει των όρων των υποτιθέμενων διαγωνισμών επιτρεπόταν η συμμετοχή και με τηλεφωνική κλήση μέσω σταθερού τηλεφώνου.
• Τέλος, προκύπτει ότι το συνολικό ποσό που φαίνεται να έχει κερδηθεί κατά την ελεγχόμενη περίοδο (22.12.2018 έως 24.02.2019) από τους φερόμενους ως νικητές είναι άνω των €3.500.000, μη συμπεριλαμβανομένης της αξίας του προσφερόμενου αυτοκινήτου και των άλλων επάθλων υψηλής τεχνολογίας. Φέρεται επομένως να έχει κερδηθεί εντός δύο περίπου μηνών ποσό που υπερβαίνει το ετήσιο χρηματικό τέλος για τη χορήγηση αδείας σε ενημερωτικό πάροχο περιεχομένου εθνικής εμβέλειας. Σημειώνεται ότι για κανένα από τα φερόμενα ως κερδηθέντα χρηματικά έπαθλα δεν έχουν προσκομιστεί στοιχεία πραγματικής καταβολής τους έστω σε κάποιους από τους φερόμενους ως νικητές, ούτε βεβαίως υπήρξε κατά την διαδικασία οποιαδήποτε ένδειξη ότι επίκεινται σχετικές καταβολές χρημάτων. Δεν έχουν προσκομιστεί επίσης πλήρη στοιχεία ταυτότητας των νικητών αυτών, αν και αυτό ζητήθηκε ρητώς από την εγκαλουμένη και τα στοιχεία αυτά ήταν ευκόλως προσβάσιμα βάσει των όρων απόδοσης των επάθλων των επίμαχων διαγωνισμών.
III. Προβαλλόμενοι ισχυρισμοί
Δεδομένων των παραπάνω, προκύπτει ότι οι ελεγχόμενες εκπομπές απηύθυναν στους ενδιαφερόμενους τηλεθεατές απατηλή πρόσκληση να συμμετάσχουν μέσω τηλεφωνικών γραμμών υψηλής χρέωσης σε αδιαφανείς διαγωνισμούς. Προκύπτει ιδίως ότι ζητήθηκε από τους τηλεθεατές αυτούς να επιβαρυνθούν το κόστος της τηλεφωνικής τους συμμετοχής (ύψους τριών περίπου ευρώ ανά κλήση/γραπτό μήνυμα), προκειμένου να κερδίσουν κατόπιν υποτιθέμενης ηλεκτρονικής κλήρωσης υψηλότατα χρηματικά έπαθλα (συνολικής αξίας άνω των τριάμισι εκατομμυρίων ευρώ) τα οποία ωστόσο ουδέποτε κληρώθηκαν πραγματικά στους φερόμενους ως νικητές τους αλλά ούτε και υφίσταται πρόθεση και δυνατότητα καταβολής τους στα φερόμενα ως νικητές πρόσωπα.
Προκύπτει επομένως ότι οι ελεγχόμενες εκπομπές παραπλάνησαν το τηλεοπτικό κοινό προσκαλώντας το να συμμετάσχει σε αδιαφανείς διαγωνισμούς, κατά τα ήδη ανωτέρω αναλυθέντα. Είναι ομοίως σαφές ότι οι όροι υπό τους οποίους πραγματοποιήθηκαν οι επίμαχοι διαγωνισμοί και υποτίθεται ότι έγινε η απόδοση των φερόμενων επάθλων προσβάλλουν την αξιοπρέπεια των τηλεθεατών και των συμμετεχόντων, όπως προκύπτει εξάλλου και από την αναφορά του καταγγέλλοντος πολίτη.
Η εγκαλουμένη αναφέρει ότι όλες οι επίμαχες εκπομπές αποτελούσαν εξωτερικές παραγωγές τρίτων, χωρίς η ίδια να έχει καμία απολύτως εξουσία επέμβασης και ελέγχου επί του περιεχομένου τους.
Ωστόσο, ο κάθε πάροχος περιεχομένου έχει την συντακτική ευθύνη για την επιλογή του οπτικοακουστικού περιεχομένου που αποφασίζει να μεταδώσει στο τηλεοπτικό κοινό. Δεν μπορεί επομένως να αποσείσει την ευθύνη του αυτή αναθέτοντας σε τρίτες εταιρείες την παραγωγή των προς μετάδοση προγραμμάτων. Οι όποιες περί του αντιθέτου συμφωνίες που συνάπτει αφορούν αποκλειστικά και μόνον τις συμβατικές του σχέσεις με τις συμβαλλόμενες εταιρείες παραγωγής και ουδόλως επηρεάζουν τις υποχρεώσεις που υπέχει κατά τις οικείες προβλέψεις της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας. Χαρακτηριστικό είναι εξάλλου ότι αντίστοιχοι ισχυρισμοί έχουν απορριφθεί κατά το παρελθόν και νομολογιακώς (βλ. ιδίως ΣτΕ 4586/2015 και ΣτΕ 201/2016).
Ειδικά όσον αφορά την απαγόρευση παραπλάνησης του κοινού από τις ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές, επισημαίνεται περαιτέρω ότι η εφαρμογή της επί των παρόχων περιεχομένου έχει γίνει ρητώς αποδεκτή από τη νομολογία προκειμένου για τους τηλεοπτικούς διαγωνισμούς που αποτελούν ανεξάρτητες εξωτερικές παραγωγές τρίτων (βλ. ιδίως ΣτΕ 899/2015). Είναι εξάλλου προφανές ότι η σχετική απαγόρευση αναφέρεται γενικά σε «εκπομπές» και καθιερώνει επομένως ευθύνη του παρόχου περιεχομένου για κάθε είδους προβαλλόμενο πρόγραμμα το οποίο μπορεί να παραπλανήσει το τηλεοπτικό κοινό (βλ. και ΣτΕ 1522/2014). Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε ότι η νομολογία έχει καταστήσει σαφή την αρμοδιότητα ελέγχου επί των πάσης φύσεως διαγωνιστικών εκπομπών, στη βάση μεταξύ άλλων των νομοθετικών προβλέψεων για την απαγόρευση παραπλάνησης του τηλεοπτικού κοινού και την ευθύνη για την προστασία της αξιοπρέπειας των τηλεθεατών και των συμμετεχόντων σε αυτές ατόμων (όλως ενδεικτικώς, ΣτΕ 3078/2014 και ΣτΕ 4616/2014).
Η εγκαλουμένη ισχυρίζεται επίσης ότι έλαβε όλα τα απαραίτητα μέτρα πρόνοιας και προστασίας του τηλεοπτικού κοινού, ζητώντας μεταξύ άλλων επανειλημμένως από την εταιρεία παραγωγής των επίμαχων εκπομπών να της παράσχει τα στοιχεία των φερόμενων ως νικητών και αποδείξεις καταβολής των επάθλων σε αυτούς. Ειδικότερα, προσκομίζει την από 29.01.2019 εξώδικη δήλωση με την οποία ζητούσε από την παραγωγό εταιρεία να πληροφορηθεί για τους όρους των διαγωνισμών και για τα συμμετέχοντα σε αυτούς πρόσωπα επιφυλασσόμενη να καταγγείλει την μεταξύ τους σύμβαση σε περίπτωση μη παράδοσης των αιτούμενων στοιχείων. Προσκομίζει επίσης την από 21.02.2019 εξώδικη δήλωση με την οποία ζητούσε εκ νέου από την παραγωγό εταιρεία να πληροφορηθεί εντός δύο ημερών για τα ως άνω στοιχεία, επισημαίνοντας ότι σε περίπτωση άπρακτης παρόδου της παραπάνω προθεσμίας θα της απαγόρευε να διεξάγει οποιοδήποτε διαγωνισμό μέσω των προβαλλόμενων από τον τηλεοπτικό σταθμό της εκπομπών.
Προκύπτει ωστόσο από τα παραπάνω στοιχεία ότι η εγκαλουμένη ζήτησε για πρώτη φορά ενημέρωση από την εταιρεία παραγωγής ενώ είχαν περάσει ήδη περί τις σαράντα μέρες από την έναρξη μετάδοσης των επίμαχων διαγωνισμών, αν και ήταν πρόδηλο από την πρώτη στιγμή της προβολής τους ότι τα προσφερόμενα έπαθλα ήταν τέτοιας αξίας, που κατά αντικειμενική κρίση ήταν αναντίστοιχα τόσο της ίδιας της φύσεως των επίμαχων προγραμμάτων όσο και της σχετικά περιορισμένης απήχησης των εκπομπών αυτών στο τηλεοπτικό κοινό λόγω και της περιφερειακής εμβέλειας της τηλεοπτικής προβολής τους. Ομοίως, από την πρώτη ήδη στιγμή ήταν απολύτως σαφές ότι η αξία των επάθλων αυτών ήταν προδήλως αναντίστοιχη της όποιας διαφημιστικής προώθησης στην οποία θα μπορούσε να προσδοκά κατά την κοινή πείρα ο φερόμενος ως δωροθέτης από την τηλεοπτική προβολή του μέσω ενός παρόχου περιφερειακής εμβέλειας. Επομένως, σε κάθε περίπτωση η εγκαλουμένη όφειλε και μπορούσε βάσει των ανωτέρω να είχε ενεργήσει άμεσα και όχι να αναμείνει σαράντα περίπου μέρες πριν προβεί στην πρώτη αποδεικνυόμενη επαφή της με την παραγωγό των επίμαχων προγραμμάτων εταιρεία.
Προκύπτει επιπλέον ότι αν και καθυστερούσε πολύ η αποστολή των αιτούμενων στοιχείων από την παραγωγό εταιρεία, η εγκαλουμένη συνέχισε να επιτρέπει την ανεμπόδιστη μετάδοση των επίμαχων εκπομπών και των διαγωνισμών τους από τον τηλεοπτικό σταθμό της. Αυτό συνεχίστηκε ακόμα και όταν η εγκαλουμένη αποφάσισε να αποστείλει νεότερη εξώδικη δήλωση προς την παραγωγό εταιρεία, μετά την παρέλευση ενός περίπου μηνός από την προηγούμενη. Η μετάδοση δε των επίμαχων διαγωνισμών συνεχίστηκε μέχρι τις 10.03.2019, κάτι το οποίο αποτελεί πασίδηλο γεγονός. Συνεπώς, η εγκαλουμένη συνέχισε να μεταδίδει απρόσκοπτα τους διαγωνισμούς αυτούς για τρεις ακόμα εβδομάδες από την αποστολή της δεύτερης αυτής εξώδικης δήλωσης και έπαυσε την προβολή τους μόνον αφού μεσολάβησε η αποστολή του με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 219/25.02.2019 εγγράφου με το οποίο της εζητείτο να παράσχει στοιχεία νικητών και επάθλων.
Ενόψει όλων αυτών, η Ολομέλεια εκτιμά ως αποδεδειγμένο ότι τα πρόσωπα που ενήργησαν για λογαριασμό της εγκαλουμένης εταιρείας είχαν γνώση του αδικήματος που ετελείτο εις βάρος του τηλεοπτικού κοινού και (κυρίως) των προσώπων που επιχείρησαν να μετάσχουν στους υποτιθέμενους διαγωνισμούς.
IV. Υπαγωγή
Ενόψει όλων αυτών, καθίσταται σαφές ότι η εγκαλούμενη εταιρεία παραβίασε - εκ προθέσεως - τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις. Επομένως, πρέπει να επιβληθεί στην εγκαλουμένη διοικητική κύρωση και δη εκείνη του προστίμου σε συνδυασμό με την κύρωση της οριστικής διακοπής μετάδοσης των εκπομπών ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ LIVE-ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ LIVE NIGHT SHOW- ΜΕΝΙΟΣ LIVE.
Περαιτέρω, με βάση τη βαρύτητα της παραβάσεως, το κοινώς γνωστό μερίδιο τηλεθεάσεως του συγκεκριμένου τηλεοπτικού σταθμού και το γεγονός ότι η εγκαλουμένη υπήρξε πολλαπλώς υπότροπη (και) κατά το πρόσφατο παρελθόν για παραβάσεις της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας (όπως προκύπτει από τα τηρούμενα στο ΕΣΡ στοιχεία), κρίνεται ότι το επιβλητέο πρόστιμο είναι εκείνο των 50.000 ευρώ.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Δέχεται κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό ότι η εγκαλούμενη εταιρεία α) μετέδωσε τηλεοπτικούς διαγωνισμούς που μπορούσαν να παραπλανήσουν το τηλεοπτικό κοινό και β) παραβίασε την υποχρέωση σεβασμού της αξιοπρέπειας των τηλεθεατών και των συμμετεχόντων στις διαγωνιστικές εκπομπές προσώπων, ταύτα δε έπραξε εκ προθέσεως.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία STAR ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού Α EPSILON Νομού Αττικής τη διοικητική κύρωση του προστίμου των 50.000 ευρώ σε συνδυασμό με την κύρωση της οριστικής διακοπής μετάδοσης των εκπομπών ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ LIVE-ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ LIVE NIGHT SHOW- ΜΕΝΙΟΣ LIVE.
Κατά το άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 2328/1995, όπως έχει μετά την δια του άρθρου 23 παρ. 5 εδ. β' του Ν. 3166/2003 αντικατάστασή του, η παρούσα απόφαση κατά την προαναφερόμενη κύρωση, είναι εκτελεστή κατά:
1. Της εταιρείας STAR ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, που εδρεύει στο Περιστέρι Αττικής, στην οδό Γουμενίτσης 24, με ΑΦΜ 999842897, Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ Αθηνών.
2. Του Μπόκολα Δημητρίου του Σπυρίδωνα, με ΑΦΜ 016237789, Δ.Ο.Υ. Ι’ Αθηνών, ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 13η Μαΐου 2019 και δημοσιεύτηκε την 16η Μαΐου 2019.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
