Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 51/2022 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε σε συνεδρίαση στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 31.1.2022 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr») τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Γεώργιο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Ευαγγελία Μήτρου, η οποία είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη ποιοτική υποβάθμιση προγράμματος από τον τηλεοπτικό σταθμό ΑΡΤ Ν. Αττικής, ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία CITY NEWS AE. Η υπόθεση εξετάζεται κατόπιν υποβολής καταγγελίας ιδιώτη (με αριθμό πρωτοκόλλου 4934/21.09.2021).
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 315/1.10.2021, ο οποίος ανατέθηκε στον ειδικό επιστήμονα - νομικό Γεώργιο Αναγνωσταρά. Ο Ειδικός Επιστήμονας υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 1076/ΕΣ/6.12.2021 νομική του εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, παρέστησαν για λογαριασμό της ιδιοκτήτριας του τηλεοπτικού σταθμού εταιρείας οι πληρεξούσιοι δικηγόροι της Νικόλαος Σαλαβράκος και Δημήτριος Τριπερίνας. Ερωτηθέντες από τον Πρόεδρο, οι εκπρόσωποι της εγκαλουμένης απάντησαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους.
Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση υπομνήματος έως τις 15.2.2021 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. Η εγκαλουμένη κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 895/15.2.2022 υπόμνημα.
Την 14.3.2022 και ώρα 11.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου.
Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ευτέρπη Κουτζαμάνη-Δρίλια, αντιπρόεδρο, και τα μέλη (με τηλεδιάσκεψη μέσω «epresence.gov.gr»): Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Γεώργιο Πλειό, Γεώργιο Σαρειδάκη και Σωκράτη Τσιχλιά. Απόν το μέλος Ευαγγελία Μήτρου, η οποία είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και ο ανωτέρω εισηγητής, ο οποίος ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος και μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την ενδεχόμενη επιβολή σε περίπτωση παραβάσεων των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων. Ο άμεσος αυτός κρατικός έλεγχος αποσκοπεί μεταξύ άλλων στην εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των μεταδιδόμενων προγραμμάτων.
2. Οι τηλεοπτικοί φορείς υποχρεούνται να μεριμνούν για την ποιότητα του προγράμματος, καθώς και την προαγωγή του πολιτισμού με τη μετάδοση εκπομπών λόγου και τέχνης. Ειδικότερα, το άρθρο 1 παρ. 1 του Ν 2328/1995 ορίζει τα εξής: «Οι άδειες χορηγούνται για την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος και η χρήση τους συνιστά δημόσια λειτουργία. Οι σταθμοί στους οποίους χορηγούνται οι άδειες υποχρεούνται να μεριμνούν για την ποιότητα του προγράμματος, την αντικειμενική ενημέρωση, τη διασφάλιση της πολυφωνίας, καθώς και την προαγωγή του πολιτισμού με τη μετάδοση εκπομπών λόγου και τέχνης». Ομοίως, το άρθρο 1 παρ. 2 του Ν. 4339/2015 ορίζει τα εξής: «Η παροχή υπηρεσιών επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής αποτελεί υπηρεσία γενικού οικονομικού συμφέροντος.,.που συνίσταται στην παροχή στο κοινό τηλεοπτικών υπηρεσιών, βάσει προϋποθέσεων, όρων και διαδικασιών που διασφαλίζουν, αφενός, τη νομιμότητα, τη διαφάνεια, την πολιτική και πολιτισμική πολυμέρεια και πολυφωνία και τον ελεύθερο και ανόθευτο οικονομικό ανταγωνισμό στον ευρύτερο τομέα των μέσων ενημέρωσης και, αφετέρου, την παροχή στο κοινό υψηλού επιπέδου τηλεοπτικών υπηρεσιών»». Η παραπάνω επιταγή (αποδίδοντας προφανώς γενική νομική αρχή) επαναλαμβάνεται και από τους ειδικότερους νομοθετικούς κανόνες που αφορούν τις ενημερωτικές εκπομπές. Συγκεκριμένα, το άρθρο 2 παρ. 1 του ΠΔ 77/2003 ορίζει τα εξής: «Οι ειδησεογραφικές και άλλες δημοσιογραφικές και πολιτικές εκπομπές πρέπει να εξασφαλίζουν την ποιοτική στάθμη που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης καθώς και η πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας»».
3. Τέλος, κατά τα στοιχεία β και ε της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 2863/2000, το Ε.Σ.Ρ ελέγχει την τήρηση των όρων που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και επιβάλλει, σε περίπτωση παραβάσεων, τις από το άρθρο 4 του Ν. 2328/1995 προβλεπόμενες κυρώσεις.
ΙΙ. Πραγματικό μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, από την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος και από τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως) προέκυψαν τα εξής.
Κατά την προβολή της εκπομπής «Εκρηκτικό Δελτίο Ειδήσεων» του τηλεοπτικού σταθμού της εγκαλουμένης της 17.09.2021, εμφανίστηκε σε τηλεοπτικό παράθυρο ο Στέφανος Χίος και συζήτησε για μισή περίπου ώρα με τους παρουσιαστές της εκπομπής για ζητήματα της επικαιρότητας.
Αναφέρθηκε μεταξύ άλλων σε συνέντευξη που φέρεται να είχε παραχωρήσει στην εφημερίδα ΜΑΚΕΛΕΙΟ ο Γεώργιος Τράγκας, με αντικείμενο τον γιο του Φρειδερίκο που απασχολείται στο επικοινωνιακό επιτελείο του Πρωθυπουργού.
Ο Στέφανος Χίος ανέφερε τα ακόλουθα σε σχέση με όσα φέρεται να του είχε εκμυστηρευθεί ο Γεώργιος Τράγκας κατά την παραχωρηθείσα συνέντευξη: «Αφήνει έντονους υπαινιγμούς ότι ο νέος, όμορφος και ψηλός άντρας που είναι ο γιος του έχει μπλέξει σε ένα διεφθαρμένο περιβάλλον εκμαυλισμού, τα λέω πολύ προσεκτικά για να μη δημιουργηθούν τίποτα παρανοήσεις, με τον ίδιον τον Πρωθυπουργό, δηλαδή ότι οι κακές συνήθειες που έχει ο κ. Πρωθυπουργός έχουν μεταδοθεί στο γιο του (Παρουσιάστρια: Ποιες κακές συνήθειες; Δεν καταλαβαίνω). Εννοεί ξεκάθαρα, υπαινικτικά το λέει αλλά σε εμάς το είπε πιο ξεκάθαρα ότι ο γιος του πιθανολογείται ότι έχει αλλοιωθεί η αρσενική του υπόσταση μέσα στο Μαξίμου. Ότι έχει γίνει δηλαδή σαν τους άλλους (Παρουσιάστρια: Ποιοι είναι οι άλλοι δηλαδή; Κάτι δεν καταλαβαίνω τώρα). Λέει ακριβώς: Ο γιος μου είναι ένα ψηλό και όμορφο αγόρι, το οποίο έχει ιδιαίτερες σχέσεις με τον Πρωθυπουργό...Είπε δηλαδή ότι ο γιος του έχει διαφθαρεί από το περιβάλλον του Μαξίμου, αυτό ακριβώς, ότι έχει εκμαυλιστεί.,.και ότι έχει διαφθαρεί από τον ίδιον τον Πρωθυπουργό γιατί είναι σε πολύ ιδιαίτερη σχέση μαζί του και είναι κυριολεκτικά η ανθρώπινη και βιολογική του σκιά. Και όταν του ζήτησα περαιτέρω, μου είπε: Έχεις παιδιά και καταλαβαίνεις».
Η παρουσιάστρια της εκπομπής σχολίασε ότι από αυτό το θέμα έπρεπε να είχε ξεκινήσει και ότι άφησε το καλύτερο για το τέλος.
Ο Στέφανος Χίος συνέχισε, αναφέροντας τα εξής: «Θα το πω κομψά. Λέει: από όταν μπήκε ο γιος μου όμορφο και ψηλό παλικάρι στο Μαξίμου μου το (ακατάληπτη λέξη, παρεμβαίνουν οι παρουσιαστές και φωνάζουν: ΜΗ!), το παιδί μου το διέφθειραν. Μου το έκαναν σαν τα μούτρα τους. Δηλαδή εννοεί ότι το αύτωσαν το παιδί (παρεμβαίνει η παρουσιάστρια και λέει ότι η έννοια της διαφθοράς είναι άλλη από αυτόν που υπονοεί ο Στέφανος Χίος). Τι οικονομικό, ο άνθρωπος το λέει ξεκάθαρα (Παρουσιάστρια: Σωματικής φύσεως;). Με αυτά που λέει ο Τράγκας, αύριο θα γίνει χαμός».
ΙΙΙ. Προβαλλόμενοι ισχυρισμοί
Ισχυρίζεται η εγκαλουμένη ότι τα όσα ανέφερε ο προσκεκλημένος της εκπομπής απηχούσαν αποκλειστικά και μόνο προσωπικές του απόψεις που καταδικάζονται από τον τηλεοπτικό σταθμό και τα στελέχη του, ότι οι παρουσιαστές της εκπομπής αιφνιδιάστηκαν από τις εκφρασθείσες θέσεις του και ότι σε κάθε περίπτωση τις αποδοκίμασαν και επιχείρησαν να τον αποτρέψουν από το να συνεχίσει. Ισχυρίζεται επίσης η εγκαλουμένη ότι σε σύντομο χρόνο από το επίμαχο περιστατικό τερμάτισε τη συνεργασία της με το συγκεκριμένο πρόσωπο, σε έμπρακτη αποδοκιμασία των λεγομένων του. Οι παραπάνω ισχυρισμοί είναι ωστόσο αβάσιμοι. Οι παρουσιαστές της εκπομπής είχαν τη νομική υποχρέωση να επέμβουν αμέσως μόλις η συζήτηση άρχισε να περιστρέφεται επί ζητημάτων που οδηγούσαν σε ποιοτική υποβάθμιση του προβαλλόμενου προγράμματος. Αντί αυτού, επέτρεψαν τη συνέχιση της συζήτησης επί του ιδίου θέματος κάνοντας χλιαρές μόνο παραινέσεις και καταλήγοντας μάλιστα τελικώς στο συμπέρασμα ότι ο προσκεκλημένος τους έπρεπε να είχε αρχίσει από το συγκεκριμένο θέμα και όχι από τα άλλα τα οποία είχε προηγουμένως αναπτύξει. Εξάλλου, κάθε πάροχος περιεχομένου φέρει την συντακτική ευθύνη για το πρόγραμμα που μεταδίδει και την αντίστοιχη νομική ευθύνη σε περίπτωση που το προβληθέν από αυτόν υλικό παραβιάζει τις νομοθετικές επιταγές (πρβλ. ΣτΕ 4586/2015 και ΣτΕ 201/2016). Δεν μπορεί να άρει την σχετική του ευθύνη για θέσεις και απόψεις προσκεκλημένων του που εκφράστηκαν με την ανοχή των παρουσιαστών των εκπομπών του, ιδίως μάλιστα όταν πρόκειται για πρόσωπα για τα οποία μπορούσε ευλόγως να προβλεφθεί ότι η συζήτηση θα εκτρεπόταν των νομίμων ορίων (όλως ενδεικτικώς, ΣτΕ 4067/2008 και ΣτΕ 4418/2013), όπως εν προκειμένω. Από τα στοιχεία άλλωστε που προσκόμισε η ίδια η εγκαλουμένη με το γραπτό της υπόμνημα προκύπτει ότι για μήνες μετά την επίμαχη εκπομπή το ίδιο ως άνω πρόσωπο συνέχισε να προσκαλείται από τον τηλεοπτικό σταθμό, παρά το γεγονός ότι επεδείκνυε υβριστική συμπεριφορά ακόμα και έναντι των ίδιων των παρουσιαστών των εκπομπών στις οποίες εκαλείτο (βλ. ιδίως το απομαγνητοφωνημένο απόσπασμα της εκπομπής «Εκρηκτικό Δελτίο» της 26.11.2021).
IV. Υπαγωγή
Ενόψει αυτών καθίσταται σαφές ότι η εγκαλουμένη παραβίασε -εκ προθέσεως- τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας υποχρεώσεις της, προβάλλοντας τηλεοπτικό πρόγραμμα με υποβαθμισμένο ποιοτικά χαρακτήρα.
Κατά συνέπεια, πρέπει να επιβληθεί στην εγκαλούμενη κύρωση και δη εκείνη του χρηματικού προστίμου.
Περαιτέρω, με βάση την βαρύτητα της παράβασης, το κοινώς γνωστό μερίδιο τηλεθεάσεως του συγκεκριμένου τηλεοπτικού σταθμού και το γεγονός ότι η εγκαλουμένη υπήρξε πολλαπλώς υπότροπη (και) κατά το πρόσφατο παρελθόν για παραβάσεις της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας κρίνεται ότι το επιβλητέο πρόστιμο είναι εκείνο των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟ ΕΣΡ
Δέχεται ότι η εγκαλουμένη παραβίασε εκ προθέσεως την υποχρέωση τήρησης της ποιοτικής στάθμης του μεταδιδόμενου τηλεοπτικού της προγράμματος, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην εγκαλουμένη τη διοικητική κύρωση του προστίμου των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ.
Κατά το άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 2328/1995, όπως έχει μετά την δια του άρθρου 23 παρ. 5 εδ. β' του Ν. 3166/2003 αντικατάστασή του, η παρούσα απόφαση κατά την προαναφερόμενη κύρωση, είναι εκτελεστή κατά:
1. Της εταιρείας CITY NEWS A.E. που εδρεύει στην Καλλιθέα Αττικής, στην οδό Πραξιτέλους 58, με Α.Φ.Μ 094264816, Δ.Ο.Υ ΦΑΕ Πειραιώς.
2. Του Σφήκα Φώτη του Ελευθερίου, με Α.Φ.Μ. 022039790, Δ.Ο.Υ. Κασσάνδρας, ως νομίμου εκπρόσωπου της εταιρείας.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 14η Μαρτίου 2022 και δημοσιεύτηκε την 1η Απριλίου 2022.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση 51/2022 - Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) - 1η Απριλίου 2022
