Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 139/2020 της Ανεξάρτητης Αρχής:
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 20.10.2020 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο και (με τηλεδιάσκεψη μέσω της πλατφόρμας «epresence.gov.gr») τα μέλη Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργιο Πλειό και Γεώργιο Σαρειδάκη. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο STAR ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία ΝΕΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΕ, αναφορικά με μετάδοση διαφημίσεων παιδικών παιχνιδιών σε χρόνο που απαγορεύεται. Η υπόθεση εξετάζεται από το ΕΣΡ ύστερα από τις υπ’ αριθμ. 6345/7.12.2018, 6544/18.12.2018, 6650/27.12.2018 καταγγελίες.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 402/10.12.2018, ο οποίος ανατέθηκε στη διοικητική υπάλληλο Ειρήνη Κεραμήτσου και στην ειδική επιστήμονα - νομικό Όλγα Γαρουφαλλιά. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 131/30.1.2019 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Στην συνέχεια, η Ειδική Επιστήμων υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 328/ΕΣ/10.4.2020 νομική της εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης παρέστη η πληρεξούσια δικηγόρος της εγκαλούμενης εταιρίας Αικατερίνη Κοκοτσάκη - Κογιού. Ερωτηθείσα από τον Πρόεδρο, η δικηγόρος του σταθμού δήλωσε ότι γνωρίζει το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβε δε τον λόγο και ανέπτυξε τους ισχυρισμούς της. Ζήτησε στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να της παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 30.10.2020 και ώρα 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 4777/30.10.2020 υπόμνημα.
Την 17.11.2020 και ώρα 10.30 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο και (με τηλεδιάσκεψη μέσω της πλατφόρμας «epresence.gov.gr») τα μέλη Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Νικόλαο Κιάο, Ευαγγελία Μήτρου, Γιώργιο Πλειό και Γεώργιο Σαρειδάκη. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και η ανωτέρω εισηγήτρια, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος και μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος:
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβάσεων.
2. Με τα άρθρα 15 παρ. 2 και 21 παρ. 1 του Συντάγματος θεσπίζεται υποχρέωση του Κράτους για προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας (βλ. ΣτΕ 2572/2015).
3. Το άρθρο 9 παρ. 6 εδ. πρώτο του Ν. 2251/1994, το οποίο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 11 παρ. 6 του Ν. 3587/2007 ίδιου περιεχομένου, θεσπίζει απαγόρευση της μετάδοσης διαφημίσεων παιδικών παιχνιδιών μεταξύ 07.00 και 22.00, εφαρμόζεται δε και στους τηλεοπτικούς σταθμούς επειδή λογίζονται «προμηθευτές» κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 11.
4. Στο άρθρο 2 παρ. 1 της ΥΑ Οικ.3669/194, με την οποία προσαρμόστηκε η ελληνική νομοθεσία στην Οδηγία 2009/48/ΕΚ για την ασφάλεια των παιδικών παιχνιδιών ορίζεται ως «παιχνίδι κάθε προϊόν που έχει σχεδιαστεί και προορίζεται, αποκλειστικά ή όχι, να χρησιμοποιείται στο πλαίσιο παιχνιδιού από παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών».
5. Τέλος, κατά τα στοιχεία β και ε της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 2863/2000, το Ε.Σ.Ρ ελέγχει την τήρηση των όρων που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και επιβάλλει τις από το άρθρο 4 του Ν. 2328/1995 προβλεπόμενες κυρώσεις. Όπως προκύπτει περαιτέρω από το άρθρο 4 παρ. 1 στοιχείο α του Ν. 2328/1995, η ως άνω αρμοδιότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων υφίσταται και για κάθε περίπτωση παραβίασης των νομικών κανόνων που διέπουν τους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς και γενικότερα τη λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης.
Από τον συνδυασμό και τη λογική ερμηνεία των διατάξεων αυτών συνάγονται τα ακόλουθα, σχετικώς με τις διαφημίσεις παιδικών παιχνιδιών:
H απαγόρευση τηλεοπτικών διαφημίσεων αποτελεί εθνική ρύθμιση, με την οποία καθίσταται πληρέστερη η προστασία των παιδιών - τηλεθεατών ως καταναλωτών σε σχέση με τις ρυθμίσεις της Οδηγίας 89/552/ΕΟΚ του Συμβουλίου (EEL 298), όπως τροποποιήθηκε με την Οδηγία 97/36/ΕΚ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (EEL202) στον τομέα της τηλεοπτικής διαφήμισης και της προστασίας των ανηλίκων. Τούτο δε σύμφωνα και με την παρεχόμενη από το άρθρο 3 παρ. 1 της Οδηγίας 89/552/ΕΟΚ ευχέρεια του εθνικού νομοθέτη για τη θέσπιση ή διατήρηση συμβατών με το σκοπό της κανόνων, αυστηρότερων ή λεπτομερέστερων έναντι των κοινοτικών, όσον αφορά τη μετάδοση διαφημίσεων από ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς. Η εμπορική δε διαφήμιση, ως οικονομική δραστηριότητα, υπάγεται καταρχήν στην συνταγματική κατοχύρωση της οικονομικής ελευθερίας. Η απαγόρευση, όμως, της μετάδοσης τηλεοπτικών διαφημίσεων παιδικών παιχνιδιών μεταξύ 07.00 και 22.00 δεν έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος, αλλά αποτελεί περιορισμό του δικαιώματος της οικονομικής ελευθερίας, έχει γενικό και απρόσωπο χαρακτήρα και δικαιολογείται από σοβαρούς λόγους γενικοτέρου δημόσιου και κοινωνικού συμφέροντος, που είναι η προστασία της ψυχικής υγείας και ανάπτυξης των ανηλίκων και δεν αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας. Περαιτέρω, ο περιορισμός αυτός αφορά τη μετάδοση, από δημόσιο και ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό, της διαφήμισης κάθε είδους προϊόντων απευθυνόμενων σε παιδιά προς χρησιμοποίησή τους στο πλαίσιο παιχνιδιού, αδιαφόρως του αν, παράλληλα με τον ψυχαγωγικό προορισμό τους, τα προϊόντα αυτά έχουν, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, και εκπαιδευτικό χαρακτήρα που συντελεί στην ανάπτυξη αντίστοιχων ικανοτήτων του χρήστη, καθώς και αδιαφόρως του μεγέθους των εν λόγω προϊόντων και της χρηστικής αξίας τους για τα παιδιά (βλ. ΣτΕ 371/2015, 342/2017, 1398/2019, 2195/2019, 847/2020). Τέλος, στον ίδιο ως άνω χρονικό περιορισμό εμπίπτει και η μετάδοση τηλεοπτικών διαφημιστικών μηνυμάτων που προβάλλουν ιστότοπους και συνοδεύονται από αναφορά στην ονομασία και τα χαρακτηριστικά παιδικών παιχνιδιών που απευθύνονται σε ανηλίκους στο πλαίσιο του παιχνιδιού (πρβλ. ΣτΕ 2702/2017, 524/2018, 2195/2019, 847/2020).
ΙΙ. Πραγματικό μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος από το αρχείο καταγραφής προγραμμάτων που τηρείται στο ΕΣΡ και τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής:
Τα προϊόντα που διαφημίστηκαν από τον σταθμό κατά την 7.12.2018 μεταξύ 17.00 και 18.00, την 8.12.2018 μεταξύ 08.00 και 11.00 και την 12.12.2018 μεταξύ 11.00 και 1 2.00, όπως αυτά καταγράφονται αναλυτικά στην εισήγηση της Ειδικής Επιστήμονος - Νομικού, συνιστούσαν παιδικά παιχνίδια κατά την προαναφερθείσα έννοια, δηλαδή προϊόντα που απευθύνονταν σε παιδιά ηλικίας έως 14 ετών και έχουν σχεδιαστεί και προορίζονται, αποκλειστικά ή όχι, για να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο παιχνιδιού και ψυχαγωγίας, αδιαφόρως του τυχόν εκπαιδευτικού τους χαρακτήρα, η διαφήμιση των οποίων από την τηλεόραση απαγορεύεται μεταξύ 07. 00 και 22.00.
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Ενόψει όλων των ανωτέρω, καθίσταται σαφές ότι ο σταθμός της εγκαλουμένης παραβίασε - εκ προθέσεως - τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις. Επομένως, πρέπει να επιβληθεί στην εγκαλούμενη εταιρεία διοικητική κύρωση, και δη του προστίμου για την εν λόγω παράβαση.
Με βάση δε τη βαρύτητα της παραβάσεως της απαγόρευσης μετάδοση διαφημίσεων παιδικών παιχνιδιών μεταξύ 07.00 και 22.00, το κοινώς γνωστό μερίδιο τηλεθεάσεως του συγκεκριμένου τηλεοπτικού σταθμού (όπως προκύπτει από τα τηρούμενα στο ΕΣΡ στοιχεία) και την εθνική εμβέλεια του εν λόγω σταθμού, κρίνεται ότι το επιβλητέο πρόστιμο είναι εκείνο των 20.000 (είκοσι χιλιάδων) ευρώ.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης δέχεται ομόφωνα ότι ο σταθμός της εγκαλουμένης παραβίασε - εκ προθέσεως - τη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία ως προς την απαγόρευση μετάδοσης διαφημίσεων παιδικών παιχνιδιών μεταξύ 07.00 και 22.00, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία ΝΕΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΕ, ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού STAR, τη διοικητική κύρωση του προστίμου των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ για τη μετάδοση διαφημίσεων παιδικών παιχνιδιών μεταξύ 07.00 και 22.00.
Κατά το άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 2328/1995, όπως έχει μετά την δια του άρθρου 23 παρ. 5 εδ. β' του Ν. 3166/2003 αντικατάστασή του, η παρούσα απόφαση κατά την προαναφερόμενη κύρωση, είναι εκτελεστή κατά:
1. Της εταιρείας «ΝΕΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΕ», που εδρεύει στην Κηφισιά Αττικής, στην οδό Βιλτανιώτη 36, με ΑΦΜ 094281721, Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ Αθηνών.
2. Του Καρόλου Αλκαλάι του Νισήμ, με ΑΦΜ 015603551, Δ.Ο.Υ. Χαλανδρίου, ως Προέδρου Δ.Σ. και νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας.
3. Του Βασίλειου Αλεξάκη του Δημητρίου, με ΑΦΜ 025715058, Δ.Ο.Υ. ΓΛΥΦΑΔΑΣ, ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 17η Νοεμβρίου 2020 και δημοσιεύτηκε την 3η Φεβρουαρίου 2021.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ. H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Πληροφορίες: www.esr.gr
Παρατηρήσεις: Απόφαση - Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) - 3 Φεβρουαρίου 2021
