Διαβάστε ακολούθως την Απόφαση 3/2020 της Ανεξάρτητης Αρχής.
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 13.1.2020 και ώρα 11:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο και τα μέλη: Καλλιόπη Διαμαντάκου, Βασίλειο Καραποστόλη, Ευαγγελία Μήτρου και Γεώργιο Πλειό. Απόντα τα μέλη Νικόλαος Κιάος και Γεώργιος Σαρειδάκης, τα οποία είχαν κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν ο έλεγχος της μεταβίβασης των μετοχών της εταιρείας «ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΝΑ Α.Ε.», φορέα του τηλεοπτικού σταθμού «ΕΝΑ TV», με έδρα το Ν. Φθιώτιδας, η οποία γνωστοποιήθηκε στο ΕΣΡ με το υπ’ αριθμ. πρωτοκόλλου 3063/27.6.2014 έγγραφο. Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 136/1.7.2014, ο οποίος ανατέθηκε στον ειδικό επιστήμονα-οικονομολόγο Χρήστο Μανουσέλη και, αρχικά, στον ειδικό επιστήμονα Νικόλαο Αγγελή. Στη συνέχεια, ο φάκελος ανατέθηκε στην ειδική επιστήμονα-νομικό Πέρσα Λαμπροπούλου. Ο ειδικός επιστήμονας- οικονομολόγος υπέβαλε την με αριθμό πρωτ. 568/ΕΣ/7.4.2015 εισήγησή του ενώ η ειδική επιστήμων-νομικός υπέβαλε την εισήγησή της προφορικά.
Για την συζήτηση της υποθέσεως ορίστηκε ο αναφερόμενος στην αρχή χρόνος χωρίς να κληθεί η αιτούσα, διότι κρίθηκε ότι δεν υπήρχε ζήτημα προς διευκρίνιση σε σχέση με την ελεγχόμενη μεταβίβαση. Αμέσως μετά τη συζήτηση ακολούθησε διάσκεψη και η Ολομέλεια:
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως. Ο έλεγχος αυτός λαμβάνει και την μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης αδείας.
2. Στο πλαίσιο ασκήσεως των αρμοδιοτήτων του, το ΕΣΡ ελέγχει, μεταξύ άλλων, μεταβολές στην εταιρική σύνθεση ή τροποποιήσεις του καταστατικού της εταιρείας που γνωστοποιούνται υποχρεωτικά στο Ε.Σ.Ρ σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 6 παρ. 11 του Ν 2328/1995 . Η εν λόγω διάταξη του Ν 2328/1995 εξακολουθεί να ισχύει δεδομένου ότι ο Ν 3592/2007 δεν περιέχει ανάλογες διατάξεις. Ειδικότερα η παράγραφος 11 του άρθρου 6 του Ν 2328/1995, ορίζει: «Επιτρέπεται η μεταβίβαση της επιχείρησης που κατέχει άδεια ραδιοφωνικού σταθμού, εφόσον αυτή λειτουργεί με τη μορφή ατομικής επιχείρησης ή εταιρείας και εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις του παρόντος νόμου. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για καθολική μεταβίβαση της επιχείρησης και του συνόλου των βαρών της κατά τις σχετικές κοινές διατάξεις. Κάθε μεταβίβαση της επιχείρησης στο σύνολό της ή ποσοστού ή μετοχών ή μεριδίων εταιρείας που κατέχει άδεια ραδιοφωνικού σταθμού σε ποσοστό τουλάχιστον ένα τοις εκατό (1 %) του κεφαλαίου, εντός ή εκτός του Χρηματιστηρίου, κάθε σύσταση εταιρείας με τη συμμετοχή ατομικής επιχείρησης αυτής της κατηγορίας ή κάθε μετατροπή της μορφής της εταιρείας ή κάθε πρόσληψη συνεταίρου σε προσωπική εταιρεία, γνωστοποιείται μέσα σε δέκα (10) ημέρες στο Ε.Σ.Ρ. με κατάθεση αντιγράφου της σχετικής σύμβασης και πρέπει να περιβάλλεται το συμβολαιογραφικό τύπο... Το Ε.Σ.Ρ. ελέγχει τα σχετικά έγγραφα, καλεί σε ακρόαση τους ενδιαφερομένους και ιδίως τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα διευθυντικά στελέχη, τους νόμιμους εκπροσώπους ή διαχειριστές ή άλλα αντίστοιχα εταιρικά όργανα, τους απερχόμενου ς και τους νέους εταίρους ή μετόχους που κατέχουν ή αποκτούν ποσοστό του κεφαλαίου τουλάχιστον ένα τοις εκατό (1%), προβαίνει στον κατά την παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 2328/1995, όπως ισχύει, έλεγχο των μέσων χρηματοδότησης της εταιρείας και των εταίρων ή μετόχων και αποφασίζει είτε για την έγκριση της μεταβίβασης είτε για την ανάκληση της άδειας». Εξ άλλου, η παράγραφος 12 του ιδίου ως άνω άρθρου, ορίζει: «Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, στο οποίο μεταβιβάζονται μετοχές ή μερίδα εταιρείας ή ατομική επιχείρηση που κατέχει την παραπάνω άδεια και το οποίο δεν πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου αυτού, υποχρεούται να εκποιήσει την επιχείρηση ή το μερίδιο του ή το μερίδιο που υπερβαίνει τα νόμιμα όρια, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριών (3) μηνών. Κάθε παράβαση της διάταξης αυτής συνεπάγεται την ανάκληση της άδειας». Για την ταυτότητα του νομικού λόγου, οι ανωτέρω διατάξεις που αφορούν σταθμούς με νόμιμη άδεια λειτουργίας πρέπει να εφαρμοστούν αναλόγως και για σταθμούς που στερούνται αδείας, αλλά λειτουργούν με βάση «Βεβαίωση Νομίμου Λειτουργίας».
3. Το άρθρο 6 παρ. 11 του Ν. 3592/2007, το οποίο ίσχυε κατά τον χρόνο κατάρτισης των ελεγχόμενων πράξεων όριζε : «Ο υποψήφιος και οι δέκα (10) μεγαλύτεροι μέτοχοι ή κάτοχοι δικαιωμάτων ψήφου του υποψηφίου, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις της περ. i του εδαφίου α' της παραγράφου 3 του άρθρου 5, υπόκεινται σε έλεγχο για τη διαφάνεια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των επιχειρήσεων Μ.Μ.Ε. που λειτουργούν στην ημεδαπή, εφόσον αυτοί αποκτούν εισόδημα στην ημεδαπή. Οι εν λόγω μέτοχοι πρέπει να είναι πραγματικοί κύριοι των οικονομικών μέσων που διατέθηκαν για το χρονικό διάστημα συμμετοχής τους στον υποψήφιο, συμπεριλαμβανομένων και των δανείων που αποκτήθηκαν από αναγνωρισμένους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Τα οικονομικά μέσα που διέθεσαν οι μέτοχοι για τη συμμετοχή τους στο κεφάλαιο του υποψηφίου δεν επιτρέπεται να αποτελούν προϊόν εγκληματικής δραστηριότητας, κατά την έννοια της προηγούμενης παραγράφου, που διαπιστώνεται με δικαστική απόφαση που έχει ισχύ δεδικασμένου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 3 παρ. 4 του ν. 3414/2005». Ερμηνεύοντας την παραπάνω ρύθμιση, στο πλαίσιο του ελέγχου μεταβίβασης των μετοχών των τηλεοπτικών επιχειρήσεων, το ΕΣΡ είχε κρίνει ότι ο οικονομικός έλεγχος απόκτησης των μετοχών περιορίζεται στον άμεσο μέτοχο της ελεγχόμενης επιχείρησης (στο πρόσωπο επομένως που απέκτησε τις μετοχές αυτές) χωρίς να επεκτείνεται και στους έμμεσους μετόχους της εταιρείας (μετόχους μετόχων).
4. Το ισχύον άρθρο 6 παρ. 3 του Ν 4339/2015 '(όπως αυτό τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 28 παρ. 5 του Ν 4496/2017) ορίζει: «Ο υποψήφιος προς αδειοδότηση και μέτοχοι που είναι κύριοι αριθμού ή συγκύριοι μετοχών ή δικαιωμάτων ψήφου που υπερβαίνει το ένα τοις εκατό (1%) του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου στη γενική συνέλευση του υποψηφίου, υπόκεινται σε έλεγχο για τη διαφάνεια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των επιχειρήσεων Μ.Μ.Ε. που λειτουργούν στην ημεδαπή, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 5 του ν. 3592/2007 τηρούμενων των ενωσιακών κανόνων για την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων και την ελευθερία εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών. Οι εν λόγω μέτοχοι πρέπει να είναι πραγματικοί δικαιούχοι των οικονομικών μέσων που διέθεσαν για τη συμμετοχή τους στο κεφάλαιο της υποψήφιας εταιρίας, συμπεριλαμβανομένων και των δανείων που αποκτήθηκαν από αναγνωρισμένους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Τα οικονομικά μέσα που διέθεσαν οι μέτοχοι για τη συμμετοχή τους στο κεφάλαιο του υποψηφίου δεν επιτρέπεται να αποτελούν προϊόν εγκληματικής δραστηριότητας, κατά την έννοια της παραγράφου 1, που διαπιστώνεται με δικαστική απόφαση που έχει ισχύ δεδικασμένου, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 3414/2005 (Α' 279).». Από την διάταξη αυτή και σε συνδυασμό προς τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 1, 3 και 5 του ιδίου νόμου, προκύπτει ότι ο κοινός νομοθέτης θέλησε, στο πλαίσιο της εξουσιοδότησης που του παρέχει η σχετική συνταγματική ρύθμιση, αφενός να καθίστανται γνωστά όλα τα πραγματικά πρόσωπα που, με οποιονδήποτε τρόπο, ελέγχουν τελικώς την υποψήφια εταιρεία και αφετέρου να επεκτείνεται υποχρεωτικώς ο έλεγχος απόκτησης των οικονομικών μέσων συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της υποψηφίας και στους έμμεσους μετόχους της, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο για την εύρεση των χρηματικών πόρων που σχηματίζουν τα κεφάλαια αυτής (πρβλ. αποφάσεις ΕΣΡ 63/2018 και 65/2018). Ειδικότερα μάλιστα, όταν τα υπό κρίση κεφάλαια προέρχονται, όχι από ελεγμένους ίδιους χρηματικούς πόρους του άμεσου μετόχου και από χρηματοδότηση που ο τελευταίος έχει λάβει από αναγνωρισμένους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και από άλλους νόμιμους και θεσμικώς επιτρεπόμενους φορείς, είναι νομικώς υποχρεωτική η επέκταση του οικονομικού ελέγχου σε τέτοιο βάθος μέχρι να βρεθεί η πραγματική προέλευση των κεφαλαίων της υποψηφίας και να πιστοποιηθεί η αληθής ταυτότητα των προσώπων που τελικώς συνδέονται με την καταβολή τους. Η προαναφερόμενη διάταξη, ως θεσπισθείσα σε μεταγενέστερο του κρίσιμου για την παρούσα υπόθεση χρόνου δεν τυγχάνει εφαρμογής, σύμφωνα με γενική νομική αρχή, πολλώ δε μάλλον επειδή επιβάλλει πρόσθετες - σε σχέση με το παρελθόν - υποχρεώσεις οικονομικής διαφάνειας στις ελεγχόμενες εταιρείες.
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Από το σύνολο των στοιχείων του φακέλου, προέκυψαν τα ακόλουθα:
Με TO υπ' αριθμ. Πρωτ. Ε.Σ.Ρ. 3063/27.6.2014 έγγραφο γνωστοποιήθηκε στο ΕΣΡ το υπ' αριθμ. 13.091/29.5.2014 συμβόλαιο της συμβολαιογράφου Λαμίας ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΗΤΡΑΝΤΖΑ - ΚΑΒΑΛΙΚΑ δυνάμει του οποίου μεταβιβάστηκαν 3.408 ονομαστικές μετοχές, ήτοι ποσοστό 37,729% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας με την επωνυμία «ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ», φορέα του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού με διακριτικό τίτλο «ENA TV» Ν. Φθιώτιδας, από τον ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΜΠΑΧΛΑΒΑ του ΙΩΑΝΝΗ στην ΧΡΥΣΗ ΔΕΡΒΙΣΗ του ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ αντί ποσού ευρώ 99.990,72 καταβλητέου έως την 30/6/2014.»
Ο τηλεοπτικός σταθμός «ΕΝΑ TV» θεωρείται ότι λειτουργεί νομίμως σύμφωνα με την με αριθμό πρωτ. 6276/Ε/20.3.1998 απόφαση του Υπουργού Τύπου και ΜΜΕ.
Τα αδιάθετα ατομικά εισοδήματα της Χρυσής Δερβίση του Χρυσοστόμου, εφόσον σε αυτά περιληφθούν υπόλοιπα δανείων που έχουν καταχωρηθεί στις φορολογικές της δηλώσεις επαρκούσαν για την κάλυψη του τιμήματος της μεταβίβασης 3.408 μετοχών της ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία "ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.", φορέα του Τ/Ο σταθμού με το διακριτικό τίτλο "ΕΝΑ T.V." Ν. Φθιώτιδας, δεδομένου ότι από τον υπολογισμό του αναλωθέντος κεφαλαίου περιλαμβανομένου του τιμήματος αυτού (ευρώ 99.970,72) υπολογίσθηκε συνολικό θετικό υπόλοιπο κεφαλαίων προς διάθεση κατά την περίοδο ελέγχου (οικ. έτη 2006-2014) για τα οποία προσκομίσθηκαν στοιχεία.
Περαιτέρω, η αγοράστρια είχε υποβάλει στο ΕΣΡ τις εκ του νόμου απαιτούμενες υπεύθυνες δηλώσεις περί ασυμβιβάστων, συγγενικών προσώπων κλπ καθώς και τα λοιπά στοιχεία.
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Κατά την κρίση της Ολομέλειας, η εν λόγω μεταβίβαση πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου που προαναφέρθηκαν. Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτή η σχετική αίτηση και να εγκριθεί η μεταβίβαση.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης εγκρίνει ομόφωνα τη μεταβίβαση 3.408 μετοχών της ως άνω εταιρείας από τον Αθανάσιο Μπαχλαβά προς την Χρυσή Δερβίση.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε την 13η Ιανουαρίου 2020 και δημοσιεύθηκε την 12η Φεβρουαρίου 2020.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ
H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
Παρατηρήσεις: Απόφαση 3/2020 - Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) - 12η Φεβρουαρίου 2020
