Διαβάστε την ακόλουθη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης:
Απόφαση 90/2019 για τον Τ/Σ «EXTRA» (ΠΡΩΗΝ AB CHANNEL, ΠΡΩΗΝ EXTRA CHANNEL 3)
Η Ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου, συνήλθε στον συνήθη γι’ αυτό τόπο την 5.3.2019 και ώρα 10:00, προκειμένου να συζητήσει επί της κατωτέρω υποθέσεως. Συγκροτήθηκε από τους: Αθανάσιο Κουτρομάνο, πρόεδρο, Ξενοφώντα Μορώνη, αντιπρόεδρο και τα μέλη: Δήμητρα Παπαδοπούλου, Καλλιόπη Διαμαντάκου, Γεώργιο Σαρειδάκη, Βασίλειο Καραποστόλη, Γεώργιο Πλειό και Νικόλαο Κιάο. Απόν το μέλος Ευαγγελία Μήτρου, η οποία είχε κληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ.
Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η ενδεχόμενη παραβίαση της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας από τον τηλεοπτικό σταθμό με τον διακριτικό τίτλο «EXTRA» (ΠΡΩΗΝ AB CHANNEL, ΠΡΩΗΝ EXTRA CHANNEL 3), ιδιοκτησίας της εταιρείας με την επωνυμία EXCOM ΚΟΜΙΟΥΝΙΚΕΙΣΟΝ ΤΕΧΝΟΛΟΤΖΙ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ, αναφορικά με την παραπλάνηση του κοινού κατά τη μετάδοση εκπομπών τηλεπώλησης του προϊόντος «THERABEE» την 16.10.2017 μεταξύ 22.03 και 23.41 και την 17.10.2017 μεταξύ 22.04 και 23.37. Η υπόθεση εξετάζεται ύστερα από την καταγγελία με αριθμό πρωτοκόλλου ΕΣΡ 4275/30.8.2017.
Για τον έλεγχο σχηματίστηκε φάκελος με αριθμό 464/9.10.2017, ο οποίος χρεώθηκε στη διοικητική υπάλληλο Μαρία Κοντογιάννη και στην ειδική επιστήμονα - νομικό Όλγα Γαρουφαλλιά. Η Διοικητική Υπάλληλος υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 1036/ΕΣ/2.11.2017 έκθεση καταγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Στην συνέχεια, η Ειδική Επιστήμονας υπέβαλε στο ΕΣΡ την με αριθμό πρωτοκόλλου 1072/ΕΣ/15.11.2017 νομική της εισήγηση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης παρέστησαν η πληρεξούσια δικηγόρος της αιτούσας Μαρία Μπάρλα και ο Ιωάννης Λαμπρόπουλος, σύμβουλος διοίκησης Ερωτηθέντες
από τον Πρόεδρο, οι εκπρόσωποι του σταθμού δήλωσαν ότι γνωρίζουν το περιεχόμενο του φακέλου, έλαβαν δε τον λόγο και ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους. Ζήτησαν στη συνέχεια -και η Ολομέλεια δέχτηκε- να τους παρασχεθεί προθεσμία για την κατάθεση εγγράφου υπομνήματος μέχρι και την 12.3.2019 και ώρα 14.00 και η συζήτηση κηρύχθηκε περαιωμένη. O σταθμός κατέθεσε στη Γραμματεία το με αριθμό πρωτοκόλλου 1334/12.3.2019 υπόμνημα.
Την 23.4.2019 και ώρα 10.00 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη επί της υποθέσεως, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Παρέστησαν τα αυτά ως άνω μέλη της, τα οποία είχαν λάβει μέρος στην ακρόαση, πλην των μελών Δ. Παπαδοπούλου, Γ. Πλειού και Γ. Σαρειδάκη, που είχαν προσκληθεί νομίμως. Χρέη γραμματέως εκτέλεσε η Αναστασία Μαραζίδου, διοικητική υπάλληλος του ΕΣΡ. Παρέστη επίσης και η ανωτέρω εισηγήτρια, η οποία ανέπτυξε το ζήτημα προφορικώς και αποχώρησε. Η Ολομέλεια, αφού παρακολούθησε την επίμαχη ροή προγράμματος και μελέτησε το σύνολο των στοιχείων του φακέλου.
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΩΣ ΕΞΗΣ:
Ι. Νομικό Μέρος:
1. Το ΕΣΡ είναι η αρμόδια κατά το Σύνταγμα Αρχή (άρθρο 15 παρ. 2) για την άσκηση του άμεσου ελέγχου του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων.
2. Το άρθρο 3 παρ. 17 του Ν. 2328/1995 ορίζει: «Οι ακροατές του ραδιοφώνου και οι τηλεθεατές θεωρούνται καταναλωτές των υπηρεσιών που προσφέρουν οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί αντίστοιχα και έχουν όλα τα δικαιώματα που προβλέπει η νομοθεσία για την προστασία των καταναλωτών». Το άρθρο 1 παρ. 4 α του Ν. 2251/1994 περί προστασίας καταναλωτή, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 1 του Ν. 3587/2007, ορίζει: «Με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων του παρόντος νόμου νοούνται: α) Καταναλωτής, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ενώσεις προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα για τα οποία προορίζονται τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που προσφέρονται στην αγορά και τα οποία κάνουν χρήση των προϊόντων ή των υπηρεσιών αυτών, εφόσον αποτελούν τον τελικό αποδέκτη τους. Καταναλωτής είναι και: αα) κάθε αποδέκτης διαφημιστικού μηνύματος, ββ) κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εγγυάται υπέρ καταναλωτή, εφόσον δεν ενεργεί στο πλαίσιο της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητάς του. β) Προμηθευτής, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο, κατά την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητάς του, προμηθεύει προϊόντα ή παρέχει υπηρεσίες στον καταναλωτή. Προμηθευτής νοείται και ο διαφημιζόμενος». Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται και στα μηνύματα τηλεπώλησης, αφού και οι δύο αυτές κατηγορίες μηνυμάτων υπάγονται στην ευρύτερη έννοια των οπτικοακουστικών εμπορικών ανακοινώσεων σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1 η εδ. γ του Π.Δ. 109/2010 που ορίζει: «Μορφές οπτικοακουστικών εμπορικών ανακοινώσεων συνιστούν, ιδίως, η τηλεοπτική διαφήμιση, η χορηγία, η τηλεπώληση και η τοποθέτηση προϊόντος». Το άρθρο 2 παρ. 1 ιβ του Π.Δ. 109/2010 ορίζει ότι νοείται ως τηλεπώληση: «Η άμεση προσφορά προς το κοινό αγαθών, έναντι πληρωμής, ανεξάρτητα από τη διαδικασία καθορισμού του τμήματος ή τον τρόπο πληρωμής». Το άρθρο 24 παρ. 1 Π.Δ. 109/2010 ορίζει ότι: «Επιτρέπεται η μετάδοση χρονοθυρίδων τηλεπώλησης με ελάχιστη αδιάλειπτη διάρκεια δεκαπέντε (15) πρώτα λεπτά της ώρας». Εξάλλου, η διάταξη που αφορούσε σε διαφημιστικά μηνύματα (άρθρο 5 παρ. 4 του Π.Δ. 100/2000) εφαρμόζεται και σε εκπομπή τηλεπώλησης, επειδή συντρέχει η αυτή ανάγκη προστασίας του τηλεοπτικού κοινού (Βλ. ΣτΕ 1030/2011, 1584/2017, 5024/2012, 5025/2012 και 5026/2012).
3. Το άρθρο 9 α περ. δ του Ν. 2251/1994 που προστέθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 3587/2007 περί προστασίας καταναλωτή ορίζει: «Για τους σκοπούς των διατάξεων του παρόντος Μέρους νοούνται: «Εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές «κάθε πράξη , συμπεριλαμβανομένης της διαφήμισης και του μάρκετινγκ ενός προμηθευτή που συνδέεται άμεσα με την προώθηση, πώληση ή προμήθεια ενός προϊόντος σε καταναλωτές». Το άρθρο 9 γ παρ. 1 του Ν. 2251/1994 που προστέθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 3587/2007 ορίζει: «Απαγορεύονται οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές». Το άρθρο 9 γ παρ. 4 του ίδιου νόμου ορίζει: «Εμπορικές πρακτικές είναι αθέμιτες, ιδίως όταν είναι παραπλανητικές ...». Το άρθρο 9 δ παρ. 1 του Ν. 2251/1994 που προστέθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 3587/2007 ορίζει: «Μία εμπορική πρακτική θεωρείται παραπλανητική όταν περιλαμβάνει εσφαλμένες πληροφορίες και είναι, συνεπώς, αναληθής, ή όταν με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής παρουσίασής της, παραπλανά ή ενδέχεται να παραπλανήσει το μέσο καταναλωτή, ακόμα κι εάν οι πληροφορίες, είναι, αντικειμενικά ορθές, όσον αφορά ένα ή περισσότερα από τα στοιχεία τα οποία παρατίθενται κατωτέρω και, ούτως ή άλλως, τον οδηγεί ή ενδέχεται να τον οδηγήσει να λάβει απόφαση συναλλαγής την οποία διαφορετικά δεν θα ελάμβανε. Τα στοιχεία αυτά είναι .... β) τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος, όπως είναι ..η σύνθεση ή τα αναμενόμενα από τη χρήση του προϊόντος αποτελέσματα..».
4. Πέρα από τις πιο πάνω υπό 3 διατάξεις του Ν. 3587/2007 που απαγορεύει τις παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές, η ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία περιέχει τις εξής ειδικές διατάξεις που απαγορεύουν την παραπλάνηση του κοινού κατά τη μετάδοση διαφημίσεων, οι οποίες εφαρμόζονται και στις τηλεπωλήσεις: α) Το άρθρο 7 περ. α του Κανονισμού 2/1991 του ΕΣΡ περί Κώδικα Δεοντολογίας Προγράμματος προβλέπει: «Μία εκπομπή στο σύνολό της δεν πρέπει να παραπλανά τους τηλεθεατές ...... β) Το άρθρο 2 παρ. δ του Κανονισμού
3/1991 του ΕΣΡ περί Κώδικα Δεοντολογίας Διαφημίσεων ορίζει ότι νοείται ως «παραπλανητική διαφήμιση.: «Κάθε διαφήμιση που με οποιοδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της παρουσιάσεώς της, παραπλανά ή ενδέχεται να παραπλανήσει τα πρόσωπα στα οποία απευθύνεται ή στων οποίων τη γνώση περιέρχεται και που εξαιτίας του απατηλού χαρακτήρα της είναι ικανή να επηρεάσει την οικονομική τους συμπεριφορά ... Οι διατάξεις του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και του Κώδικα Δεοντολογίας Προγράμματος εφαρμόζονται ανάλογα και στις ραδιοτηλεοπτικές διαφημίσεις, επειδή υφίσταται προφανής ταυτότητα νομικού λόγου (βλ. και άρθρο 11 του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ). γ) Το άρθρο 3 παρ. 8 εδ. γ του Ν. 1730/1987 για την ΕΡΤ Α.Ε., το οποίο δεν έχει καταργηθεί, εφαρμόζεται και στους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς δυνάμει του άρθρου 3 παρ. 1α του Ν. 2328/1995 και προβλέπει: «Παραπλανητική είναι κάθε διαφήμιση που με οποιοδήποτε τρόπο, ακόμη και με την παρουσίασή της, δημιουργεί ή μπορεί να δημιουργήσει απατηλές εντυπώσεις και να επηρεάσει με τον τρόπο αυτόν την οικονομική συμπεριφορά των τηλεθεατών ή των ακροατών ή να βλάψει τους ανταγωνιστές». δ) Το άρθρο 4 παρ. 1 του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ ορίζει: «Οι διαφημίσεις πρέπει να είναι νόμιμες, ευπρεπείς, έντιμες και ειλικρινείς.. Αντίστοιχη διάταξη υπάρχει και στο άρθρο 5 παρ. 1 α του Ελληνικού Κώδικα Διαφήμισης - Επικοινωνίας (ΕΚΔ - Ε). ε) Το άρθρο 5 παρ. 1 του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ προβλέπει: «Οι διαφημίσεις δεν πρέπει να περιέχουν δηλώσεις ή οπτικές παραστάσεις, που είτε άμεσα είτε έμμεσα, με υπονοούμενα, με παραλείψεις, με διφορούμενα ή με υπερβολικούς ισχυρισμούς μπορούν να παραπλανήσουν τον καταναλωτή σε ό,τι αφορά: α) τις ιδιότητες του προϊόντος ». στ) Το άρθρο 3 παρ. 8 εδ. γ του Ν.
1730/1987 για την ΕΡΤ Α.Ε., το οποίο δεν έχει καταργηθεί, προβλέπει: «Η ΕΡΤ Α.Ε. μπορεί να αρνηθεί τη μετάδοση οποιασδήποτε διαφήμισης και οφείλει να μη μεταδίδει διαφημίσεις, οι οποίες ... είναι παραπλανητικές». Περαιτέρω, από τις διατάξεις των άρθρων 2 περ. δ, 4 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Κανονισμού 3/1991 του ΕΣΡ συνάγεται ότι υφίσταται υποχρέωση - και αντίστοιχη ευθύνη - των ραδιοτηλεοπτικών μέσων να ελέγχουν το περιεχόμενο των διαφημιστικών μηνυμάτων και από την άποψη της δυνατότητας παραπλάνησης των αποδεκτών τους, όταν τούτο προκύπτει εκ πρώτης όψεως και από το περιεχόμενο του ίδιου του μηνύματος (ΣτΕ 4009/2014).
5. Το άρθρο 2 παρ. 1 α του Κανονισμού 1223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30.11.2009 για τα καλλυντικά προϊόντα ορίζει: «Ως καλλυντικό προϊόν νοείται κάθε ουσία ή μείγμα που προορίζεται να έλθει σε επαφή με εξωτερικά μέρη του ανθρώπινου σώματος (επιδερμίδα, τριχωτά μέρη του σώματος και της κεφαλής, νύχια, χείλη και εξωτερικά γεννητικά όργανα) ή με τα δόντια και τους βλεννογόνους της στοματικής κοιλότητας, με αποκλειστικό ή κύριο σκοπό τον καθαρισμό τους, τον αρωματισμό τους, τη μεταβολή της εμφάνισής τους, την προστασία τους, τη διατήρησή τους σε καλή κατάσταση ή τη διόρθωση των σωματικών οσμών». Στο προοίμιο 7 εδ. β του ίδιου Κανονισμού προβλέπεται: «Στα καλλυντικά μπορούν να περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και οι γέλες για το δέρμα». Το άρθρο 20 παρ. 1 του ίδιου Κανονισμού προβλέπει: «Στην επισήμανση, τη διάθεση στην αγορά και τη διαφήμιση των καλλυντικών προϊόντων, το κείμενο, οι ονομασίες, τα εμπορικά σήματα, τα εικονίδια, τα σχήματα ή τα άλλα σύμβολα, παραστατικά ή μη, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για να αποδώσουν στα προϊόντα αυτά ιδιότητες που δεν έχουν». Στο προοίμιο 51 του ίδιου Κανονισμού προβλέπεται: «Ο καταναλωτής θα πρέπει να προστατεύεται από παραπλανητικούς ισχυρισμούς όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και άλλα χαρακτηριστικά των καλλυντικών προϊόντων. Συγκεκριμένα, εφαρμόζεται η
οδηγία 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11.5.2005, για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά, η οποία ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με το Ν. 3587/2007 περί προστασίας καταναλωτή».
6. Τέλος, το άρθρο 4 παρ. 1 β του Ν. 2863/2000 ορίζει: «Το ΕΣΡ ελέγχει την τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων, καθώς και των εν γένει κανόνων και αρχών, που προβλέπονται στην εκάστοτε ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία για τη νόμιμη, διαφανή και ποιοτική λειτουργία των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον τομέα παροχής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών». Το άρθρο 4 παρ 1 ε του Ν. 2863/2000 ορίζει: «Επιβάλλει τις διοικητικές κυρώσεις και μέτρα που προβλέπονται στα άρθρα 4 παρ. 1 του ν. 2328/1995 (ΦΕΚ 159 Α'), όπως ισχύει, και 12 και 15 παρ. 3 του ν. 2644/1998 (ΦΕΚ 233 Α')».
ΙΙ. Πραγματικό Μέρος
Από τα έγγραφα του φακέλου, την παρακολούθηση της επίμαχης ροής προγράμματος και τους ισχυρισμούς της εγκαλουμένης (προβληθέντες προφορικώς και εγγράφως), προκύπτουν τα εξής:
Κατά τη διάρκεια μετάδοσης της εκπομπής τηλεπώλησης της 16.10.2017 και ώρας μεταξύ 22.03 και 23.41 παρουσιάστηκε το προϊόν «Therabee» και έγινε εκτενής αναφορά στα συστατικά του, στον τρόπο χρήσης του, στις θεραπευτικές του ιδιότητες, με στόχο την προώθηση της πώλησής του στο κοινό μέσω άμεσης προσφοράς του από την τηλεόραση με την κλήση συγκεκριμένων αριθμών που εμφανίζονταν στην οθόνη και την προφορική αναφορά αυτών.
Όλως ενδεικτικά διαλαμβάνονται κατωτέρω αποσπάσματα των δύο εκπομπών: «Therabee. Δύο φορές πιο ισχυρό. Δύο φορές πιο αποτελεσματικό. Είναι η νέα επιστημονική ανακάλυψη που σας απαλλάσσει από τον πόνο, τη δυσκαμψία και την παραμόρφωση που οφείλονται σε αρθρίτιδα, ρευματισμούς, ποδάγρα, σκλήρυνση κατά πλάκας και σε πολλές εκφυλιστικές παθήσεις. Το Therabee είναι το μόνο τζελ που με τη δύναμη της μελισσοθεραπείας διώχνει τον πόνο των αρθρώσεων. Όλους τους πόνους που έχουν να κάνουνε με κόκκαλα και αρθριτικά και όλες τις ρευματοειδείς παθήσεις. Ρευματοειδή αρθρίτιδα, ρευματισμούς γενικά, ποδάγρα, οστεοποιήσεις συνδέσμων, ό,τι έχει να κάνει με εκφυλιστικές παθήσεις, αυτοάνοσα νοσήματα, η μελισσούλα έχει το δηλητήριό της που είναι το μόνο τόσο δυνατό αναλγητικό, αντιφλεγμονώδες συστατικό που μπορεί να δουλέψει μέσα στις αρθρώσεις και στα κόκκαλα .... Ο πόνος φεύγει μέσα σε 5 λεπτά ... η παραδοσιακή ιατρική δεν έχει καταφέρει ακόμη να θεραπεύσει πλήρως τις παθήσεις που παραμορφώνουν τις αρθρώσεις. Σήμερα όμως υπάρχει ελπίδα. Για ξέγνοιαστη ζωή με
Therabee».
Από την εξέταση των στοιχείων (εξωτερική συσκευασία και φύλλο οδηγιών του επίμαχου προϊόντος) που απέστειλε στο ΕΣΡ η καταγγέλλουσα μετά την αγορά του προϊόντος κατόπιν κλήσης των αναγραφόμενων στην εκπομπή τηλεπώλησης αριθμών, προκύπτει ότι το συγκεκριμένο προϊόν αναγράφεται με τα ονόματα: «THERABEE», «Gel ABEXINE plus» και «ABEXINE». Στη συσκευασία του προϊόντος «THERABEE» αναγράφεται ως προς τη δράση του: «Το ABEXINE είναι μία γέλη, η οποία περιέχει τις ευεργετικές ιδιότητες των προϊόντων της μέλισσας, επιτυγχάνοντας άμεση φρεσκάδα και απαλότητα, μια χαλαρωτική και αναζωογονητική δράση στην περιοχή όπου εφαρμόζεται. Ενυδατική, συσταλτική και προστατευτική για το δέρμα. Περιέχει φυσικά συστατικά». Στο φύλλο οδηγιών του προϊόντος «Gel ABEXINE» αναγράφεται: «Αναλγητικό - Αντιφλεγμονώδες τζελ με τη δύναμη της Μελισσοθεραπείας για άμεση και φυσική ανακούφιση από τους όνους και τις φλεγμονές των αρθρώσεων που οφείλονται σε: Αρθρίτιδα, Μυοσκελετικά, Οστεοαρθρίτιδα, Ρευματοειδή Αρθρίτιδα, Ουρική Αρθρίτιδα (Ποδάγρα), Εκφυλιστικές παθήσεις».
Το προϊόν «ABEXINE PLUS», συνιστά καλλυντικό προϊόν, σύμφωνα με την από 6.3.2017 απάντηση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) προς το ΕΣΡ και έχει γνωστοποιηθεί στην ευρωπαϊκή δικτυακή πύλη (CPNP) δυνάμει του Κανονισμού 1223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30.11.2009 για τα καλλυντικά προϊόντα. Ο ΕΟΦ με την με αρ. πρωτοκ. 36084/11.4.2017 απόφασή του απαγόρευσε τη διαφημιστική προώθηση του προϊόντος «ABEXINE κρέμα gel honey Session» και «ABEXINE menthol Session», στα ΜΜΕ και σε όλα τα σημεία προβολής, με την αιτιολογία ότι παρουσιάζονται ως φαρμακευτικά προϊόντα χωρίς την προβλεπόμενη άδεια κυκλοφορίας φαρμάκων από τον ΕΟΦ. Στη συνέχεια, ο ΕΟΦ προώθησε το με αρ. πρωτοκ. 63882/13.7.2017 έγγραφό του στο Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας γνωστοποιώντας του τη συνέχιση της διαφήμισης του προϊόντος «ABEXINE» παρά την πιο πάνω απόφασή του και ζητώντας του να προβεί σε ενέργειες στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του. Έπειτα, ο ΕΟΦ εξέδωσε το από 18.10.2017 δελτίο τύπου για τα προϊόντα «ABEXINE PLUS GEL» και «THERABEE GEL», με το οποίο προειδοποιεί το κοινό ως εξής: «Τα προϊόντα αυτά που διαφημίζονται στα τηλεοπτικά κανάλια και διακινούνται/προωθούνται ως φάρμακα για τη θεραπεία της αρθρίτιδας, της οστεοαρθρίτιδας, της ποδάγρας, των ρευματισμών, των εκφυλιστικών παθήσεων, δεν διαθέτουν την έγκριση του ΕΟΦ. Πρόκειται για προϊόντα των οποίων οι αναφερόμενοι θεραπευτικοί ισχυρισμοί δεν έχουν αξιολογηθεί από τον ΕΟΦ για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά τους».
ΙΙΙ. Υπαγωγή
Η εγκαλούμενη όφειλε και ευχερώς μπορούσε να ελέγξει το περιεχόμενο του μεταδιδόμενου μηνύματος που προωθούσε την πώληση του προϊόντος «THERABEE» ως προς την πιθανότητα ενδεχόμενης παραπλάνησης του κοινού σε σχέση με τις θεραπευτικές του ιδιότητες και τα αναμενόμενα αποτελέσματα από τη χρήση του, αφού η δυνατότητα παραπλάνησης των τηλεθεατών προκύπτει στην συγκεκριμένη περίπτωση εκ πρώτης όψεως και από το περιεχόμενο του ίδιου του μηνύματος, με το οποίο το προϊόν παρουσιάστηκε ότι έχει τις προαναφερθείσες (προφανώς εκτός πραγματικότητας) θεραπευτικές ιδιότητες.
Η ενδεχόμενη παραπλάνηση των τηλεθεατών συνίστατο στην, κατά την παρουσίαση του συγκεκριμένου προϊόντος που δεν συνιστούσε φάρμακο αλλά καλλυντικό, απόδοση σ’ αυτό θεραπευτικών και αναλγητικών ιδιοτήτων για σοβαρές ασθένειες των αρθρώσεων. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν «πληροφορίες» ικανές να παραπλανήσουν τον μέσο τηλεθεατή κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, τις γνώσεις δηλαδή που έχει ο μέσης μόρφωσης άνθρωπος από τη σχολική του εκπαίδευση και την κοινωνική του πείρα ως προς τα αναμενόμενα αποτελέσματα του προϊόντος.
Ενόψει όλων αυτών, καθίσταται σαφές ότι η εγκαλούμενη εταιρεία παραβίασε - εκ προθέσεως - τις αναφερόμενες στο νομικό μέρος της παρούσας διατάξεις. Επομένως, πρέπει να επιβληθεί στην εγκαλουμένη διοικητική κύρωση και δη εκείνη του προστίμου.
Περαιτέρω, με βάση τη βαρύτητα της παραβάσεως και το κοινώς γνωστό μερίδιο τηλεθεάσεως του συγκεκριμένου τηλεοπτικού σταθμού, κρίνεται ότι το επιβλητέο πρόστιμο είναι εκείνο των 15.000 ευρώ.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟ ΕΣΡ
Δέχεται ομόφωνα, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό, ότι η εγκαλούμενη εταιρεία μετέδωσε εκπομπές τηλεπώλησης που μπορούσαν να παραπλανήσουν το τηλεοπτικό κοινό, τούτο δε έπραξε εκ προθέσεως.
Επιβάλλει στην εταιρεία με την επωνυμία EXCOM ΚΟΜΙΟΥΝΙΚΕΙΣΟΝ ΤΕΧΝΟΛΟΤΖΙ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ, ιδιοκτήτρια του τηλεοπτικού σταθμού «EXTRA» (ΠΡΩΗΝ AB CHANNEL, ΠΡΩΗΝ EXTRA CHANNEL 3), τη διοικητική κύρωση του προστίμου των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.
Κατά το άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 2328/1995, όπως έχει μετά την δια του άρθρου 23 παρ. 5 εδ. β' του Ν. 3166/2003 αντικατάστασή του, η παρούσα απόφαση κατά την προαναφερόμενη κύρωση, είναι εκτελεστή κατά:
1. Της εταιρείας EXCOM ΚΟΜΜΙΟΥΝΙΚΕΪΣΙΟΝ ΤΕΧΝΟΛΟΤΖΙ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ Α.Ε. που εδρεύει στο Περιστέρι Αττικής, στην οδό Τσαλαβούτα 9, με ΑΦΜ 094316866, Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ Αθηνών.
2. Του Vincent Dussart του Maurice, με Α.Φ.Μ. 170083079, Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού, ως νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε την 23η Απριλίου 2019 και δημοσιεύτηκε την 2α Αυγούστου 2019.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Ρ.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ
H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΡΑΖΙΔΟΥ
